Kosmatka - ozdobna kępa liści na skalniaki i rabaty - wymagania, uprawa, zastosowanie

2021-06-22 15:08

Kosmatka, choć należy do rodziny roślin sitowatych, to w ogrodach traktowana jest głównie jako ciekawa, niewysoka trawa ozdobna. Nie ma dużych wymagań i świetnie komponuje się z bylinami ogrodowymi. Jak uprawiać i gdzie sadzić kosmatkę?

Kosmatka owłosiona 'Igel'
Autor: GettyImages Kosmatka owłosiona 'Igel'

Kosmatki (łac. Luzula) to rodzaj skupiający około 100 gatunków (często rosnących dziko), należących do rodziny sitowatych (Juncaceae). Swoją nazwę zawdzięczają charakterystycznemu owłosieniu na brzegach liści. Najbardziej popularne odmiany tworzą zwykle gęste, zaokrąglone kępki (często zimozielonych) liści.

Spis treści

  1. Gdzie sadzić kosmatki?
  2. Jakie wymagania ma kosmatka?
  3. Popularne gatunki i odmiany kosmatki do ogrodu

Gdzie sadzić kosmatki?

  • Odmiany kosmatek o niskim pokroju i pokładających się liściach nadają się jako rośliny okrywowe.
  • Kosmatka może być również z powodzeniem uprawiana w pojemnikach lub donicach na balkonach i tarasach.
Kosmatka śnieżna
Autor: GettyImages Kosmatka śnieżna

Jakie wymagania ma kosmatka?

Kosmatki nie mają dużych wymagań i należą raczej do łatwych w uprawie. Warto jednak wiedzieć, że najlepiej czują się na stanowiskach półcienistych, ale rosną także w miejscach zacienionych. Preferują raczej żyzne lub średnio żyzne, wilgotne gleby. Stanowisko dla kosmatki należy przede wszystkim dokładnie odchwaścić, aby niepożądane rośliny nie konkurowały z młodą sadzonką między o składniki odżywcze zawarte w glebie.

Najkorzystniejszym terminem sadzenia kosmatki jest wiosna (większa szansa, że roślina zdąży się zaaklimatyzować i rozbudować system korzeniowy przed zimą), ale sadzonki dobrze ukorzenione, zakupione w doniczkach można sadzić w ogrodzie przez większą sezonu.

Kosmatki są raczej mrozoodporne, ale w czasie bardzo dużych mrozów warto okryć je np. stroiszem lub agrowłókniną.

W czasie pielęgnacji kosmatek należy regularnie odchwaszczać glebę wokół kosmatki, każdej wiosny usuwać (lub wyczesywać) uschnięte po zimie liście oraz zasilać posadzone rośliny np. kompostem lub dedykowanymi dla traw nawozami mineralnymi (w razie potrzeby) oraz dbać o nawadnianie - szczególnie w trakcie dłuższych okresów suszy w lecie.

Kosmatka śnieżna
Autor: GettyImages Kosmatka śnieżna

Popularne gatunki i odmiany kosmatki do ogrodu

  • Kosmatka owłosiona

Najczęściej spotykanym i najchętniej kupowanym gatunkiem kosmatki jest zimozielona kosmatka owłosiona (znana też jako kosmatka orzęsiona, łac. Luzula pilosa), tworząca gęstą kępkę liści i dorastająca do około 15 cm wysokości. Kwitnie na brązowo, a kwiaty pojawiają się wiosną, zwykle w kwietniu. Kosmatka owłosiona ma ciekawe odmiany - jedna z nich jest 'Igel', która rośnie dość wolno, ma szersze niż gatunek, zimozielone liście o ostro zakończonych wierzchołkach i tworzy dekoracyjny, symetryczny, regularny, zaokrąglony pokrój; osiąga maksymalnie 20 cm wysokości i szerokości.

  • Kosmatka olbrzymia

Dekoracyjnym gatunkiem jest również kosmatka olbrzymia (Luzula sylvatica), której głównym walorem ozdobnym jest efektowny wygląd – tworzy luźne kępy intensywnie zielonych liści i jest nieco wyższa od kosmatki owłosionej - dorasta do wysokości od 40 do 100. Brązowe kwiaty, zebrane w wiechowate kwiatostany pojawiają się w kwietniu i maju. Roślina lubi raczej cieniste stanowiska i wilgotne, kwaśne podłoże. Najładniej prezentuje się posadzona przy ogrodowych oczkach wodnych lub innych zbiornikach wodnych. Z powodzeniem może też pełnić rolę rośliny okrywowej, np. pod drzewami, krzewami lub w innych zacienionych zakątkach ogrodów, wypełniając przestrzeń pod wyższymi roślinami.

Poznaj też rośliny do oczka wodnego >>>

Wyhodowano wiele ozdobnych odmian kosmatki olbrzymiej o atrakcyjnym zabarwieniu liści, np. 'Aurea' o liściach w żółtym odcieniu lub 'Marginata' - o srebrzyście obrzeżonych liściach.

  • Kosmatka śnieżna

Innym, także ozdobnym gatunkiem, jest kosmatka śnieżna (Luzula nivea), która dorasta do 30 cm wysokości i wyróżnia się wśród kosmatek innym kolorem kwiatów, które są śnieżnobiałe i zebrane w wiechy. Ciekawe odmiany kosmatki śnieżnej to np. 'Schneeshäschen' o srebrzystych liściach oraz 'Schattenkind' o liściach intensywnie zielonych.

Nie przegap:

Turzyce - modne rośliny trawiaste do ogrodu: polecane gatunki turzyc >>>

Ostnice: ozdobne trawy >>>

Rozplenice - ozdobne trawy do ogrodu i na balkon >>>