Zmianowanie warzyw - jak zaplanować ogródek warzywny w ogrodzie? Główne zasady planowania warzywnika

Wystarczy wydzielić w ogrodzie niewielki kawałek ziemi, by założyć w nim własny ogródek warzywny i uprawiać w nim warzywa. Aby jednak cieszyć się z obfitych plonów, trzeba warzywnik dobrze zaplanować. Podpowiadamy jak zaplanować ogród warzywny. Poznaj główne zasady planowania ogrodu warzywnego.

Spis treści

1. Od czego zacząć zakładanie warzywnika?
2. Jak zaplanować ogród warzywny? Główne zasady planowania
3. Zmianowanie warzyw, czyli jakich warzyw nie uprawiać po sobie
4. Jakie warzywa można uprawiać obok siebie?
5. Co warto mieć w ogródku warzywnym oprócz warzyw?
6. Rośliny ozdobne chroniące warzywnik

Od czego zacząć zakładanie warzywnika?

Planowanie warzywnika zaczynamy od wyboru odpowiedniego miejsca do uprawy warzyw. Musi być ono przede wszystkim dobrze nasłonecznione - większość warzyw preferuje właśnie takie stanowiska. Najlepiej wytyczyć miejsce na warzywnik od południowej strony. Powinno być ono oddalone od drzew i krzewów, które mają rozrośnięty system korzeniowy (konkurują z uprawianymi warzywami o cenne składniki odżywcze i zacieniają je). Stanowisko na ogródek warzywny powinno też być oddalone od ulicy (ze względu na zanieczyszczenia powietrza), ale za to w bliskiej odległości od źródła wody (by łatwo było podlewać grządki z warzywami).

Musimy też wyznaczyć powierzchnię, jaką chcemy przeznaczyć pod uprawę warzyw w ogrodzie. Im większy będzie nasz warzywnik, tym więcej warzyw możemy w nim uprawiać, ale pamiętajmy, że musimy znaleźć czas na ich pielęgnację.

Przed założeniem ogródka warzywnego musimy zadbać o ziemię, w której planujemy wysiać i zasadzić warzywa. Warto na początku glebę odkwasić, ponieważ kwaśny odczyn pH nie jest korzystny dla warzyw. Ważne jest również regularne stosowanie nawozów naturalnych (kompost) i mineralnych.

Zobacz galerię 13 zdjęć

Autor: GettyImages

Wielkość ogródka warzywnego warto dopasować do liczebności rodziny, a rodzaj uprawianych warzyw do upodobań

Jak zaplanować ogród warzywny? Główne zasady planowania

Aby dobrze zaplanować nasz warzywnik, trzeba postępować zgodnie z kilkoma ważnymi zasadami:

• najwyższe rośliny umieść z tyłu, przy płocie, pod ścianą domu;
• pamiętaj o wydzieleniu ścieżek, żeby nie niszczyć grządek w czasie pielęgnacji roślin;
• optymalna szerokość grządki to około 120 cm, a ścieżki – 30 cm;
• pod drzewkami owocowymi prowadzonymi szpalerowo można posadzić warzywa;
• są rośliny lubiące rosnąć w pełnym słońcu, np. szałwia, i takie, które lubią półcień, np. sałata czy rzodkiewka. Te drugie możesz posadzić po cienistej stronie roślin pnących, np. fasoli;
• jeśli masz mało miejsca, komponuj razem rośliny rosnące szybko i zdecydowanie wolniej, np. obok wolno rosnącej jesiennej odmiany marchwi lub pod fasolą czy pomidorami można kilkakrotnie wysiać szybko rosnącą rzodkiewkę lub letnią odmianę szpinaku;
• szybko rosnące warzywa, np. koper czy sałatę, warto wysiewać sukcesywnie co tydzień (pamiętając jednak, że nie wszystkie odmiany można uprawiać latem, bo wybijają w pędy kwiatostanowe). W ten sposób po mniej więcej dwóch miesiącach zaczniemy zbierać świeże liście z kolejno dorastających roślin;
• zaplanuj następstwo nasadzeń, aby uniknąć pustych miejsc, które szybko zajmą chwasty. Po sałacie, kalarepie, rzodkiewce, szczypiorku czy szpinaku można posiać lucernę lub łubin, które później da się wykorzystać jako naturalny nawóz. Po zbiorze nowalijek można posadzić ciepłolubne pomidory, paprykę lub ogórki;
• wydziel stałe miejsce na wieloletnie warzywa, np. rabarbar, szczaw, cebulę siedmiolatkę, szczypiorek i zioła.

Zmianowanie warzyw, czyli jakich warzyw nie uprawiać po sobie

Zmianowanie roślin to następstwo uprawianych roślin w danym miejscu (np. na grządce w ogrodzie warzywnym) uwarunkowane czynnikami przyrodniczymi (wymagania glebowe i pokarmowe, długość okresu wegetacyjnego) oraz agrotechnicznymi (nawożenie naturalne, organiczne i mineralne oraz wapnowanie i uprawa gleby). Innymi słowy jest to celowo stosowana kolejność uprawianych po sobie roślin przez kilka lat na tej samej grządce.

Zasadą zmianowania jest to, że dana roślina nie powinna być uprawiana na tym samym miejscu częściej niż co 2–5 lat (jest to zależne od gatunku warzywa). Jeśli nie zachowamy takich przerw, to plony warzyw będą niższe, a jakość gleby na danych grządkach pogorszy się.

Planując rozmieszczenie na grządkach konkretnych gatunków, konieczne jest uwzględnienie ich wymagań pokarmowych - ze względu na ten parametr warzywa można podzielić na trzy grupy:

• warzywa o dużych wymaganiach: pomidor, seler, por, sałata, ogórek i inne dyniowate oraz kapustne;
• warzywa o średnich wymaganiach: cebula oraz warzywa korzeniowe (marchew, buraki, rzodkiew i rzodkiewka), cykoria, roszponka, rośliny przyprawowe;
• warzywa o małych wymaganiach: rośliny motylkowe.

Wykorzystując tę wiedzę, uprawia się na zagonie rośliny z grupy pierwszej, w następnym roku z drugiej, a w kolejnym – z trzeciej. W ten sposób rośliny z jednej grupy pojawiają się na tym samym miejscu co trzy lata, a zasoby gleby są najlepiej spożytkowane.

Przy zmianowaniu stosujemy też zasadę, że po roślinach płytko korzeniących się (np. po ogórku czy cebuli) w kolejnym roku uprawiać warzywa charakteryzujące się głębokim systemem korzeniowym. Dzięki temu składniki pokarmowe znajdujące się w glebie będą w kolejnych latach dobrze wykorzystane (najpierw zostaną pobrane z wierzchniej warstwy podłoża, a potem z głębszej warstwy).

Ważną zasadą zmianowania jest to, by nie uprawiać w kolejnym roku na danej grządce roślin tego samego gatunku bądź tej samej rodziny botanicznej - taka uprawa sprzyja bowiem nasileniu występowania chorób i szkodników atakujących te rośliny.

W warzywniku warto uprawiać rośliny motylkowe, które wzbogacają glebę w azot i materię organiczną.

Jakie warzywa można uprawiać obok siebie?

W planowaniu ogrodu warzywnego ważne jest także sąsiedztwo roślin na grządkach w warzywniku. Poszczególne rośliny wydzielają substancje, które korzystnie bądź niekorzystnie wpływają na inne. znajomość tego wzajemnego oddziaływania pomocna jest w zaplanowaniu poszczególnych warzyw na grządkach.

Przykładowo:

• marchew i cebula chronią się wzajemnie przed szkodnikami (połyśnica marchwianka i śmietka cebulanka);
• buraki doskonale rosną w sąsiedztwie cebuli, fasoli karłowej, porów, kapusty i dobrze oddziałują na te warzywa;
• cebula, szczypiorek i czosnek są złymi sąsiadami dla grochu i fasoli, a dobrymi dla pomidorów i truskawek;
• dla kapusty dobrym sąsiedztwem są buraki, sałata, selery;
• dynia nie powinna rosnąć w bezpośrednim sąsiedztwie ziemniaków, natomiast warto sadzić ją razem z kukurydzą i fasolą.

Przeczytaj też:

• Współrzędna uprawa warzyw - jakie warzywa sadzić obok siebie

Co warto mieć w ogródku warzywnym oprócz warzyw?

Warto w ogrodzie warzywnym obok warzyw uprawiać również rośliny ozdobne - wtedy atrakcyjność naszego warzywnika znacznie wzrośnie! Obok roślin warzywnych wysiejmy więc albo posadźmy pięknie kwitnące cynie, ślazówki, godecje, astry, czy smagliczki.

Te warzywa nie są bardzo popularne. rozpoznaj 10 mniej znanych warzyw

Pytanie 1 z 10

To warzywo to:

cieciorka

fasola

groch

Dalej