Ziemia kompostowa. Co to jest ziemia kompostowa i jak ją zrobić?
Z kompostu możemy przygotować ziemię kompostową, która znakomicie nadaje się do uprawy roślin w ogrodzie. Dowiedz się, co to jest ziemia kompostowa i jak ją samodzielnie przygotować. Poradnik: jak zrobić ziemię kompostową.
Jednym z kluczowych czynników decydujących o powodzeniu uprawy roślin jest dobrej jakości podłoże. Z wyjątkiem nielicznych gatunków, preferujących bardzo szczególny rodzaj gleby, idealne podłoże powinno być żyzne, próchnicze, zasobne w materię organiczną, przepuszczalne oraz chłonne. Dobrze też, jeśli posiada lekko kwaśny lub obojętny odczyn pH, który jest najbardziej odpowiedni dla większości uprawianych roślin. Tak dobre parametry rzadko jednak posiada typowa gleba ogrodowa, dlatego najczęściej trzeba ją uszlachetniać. Do tego celu idealnie nadaje się kompost, który jest niczym innym jak dobrze rozłożoną materią organiczną.
Jak przygotować ziemię kompostową
Czysty kompost to doskonały nawóz organiczny, który znakomicie sprawdzi się jako ściółka lub domieszka do gleby, ale nie zawsze będzie dobrym podłożem w czystej postaci. Jeśli chcemy aby stał się bardziej uniwersalny, powinniśmy przygotować z niego ziemię kompostową. Do tego celu będziemy potrzebować:
- dobrej jakości kompostu (powinien mieć ciemną barwę i zapach ściółki leśnej),
- piasku,
- gliny,
- torfu odkwaszonego.
Piasek i torf rozluźnią kompost, a glina poprawi jego właściwości wodne (pozwoli lepiej chłonąć i utrzymywać wodę, dzięki czemu podłoże nie będzie tak szybko wysychać). Ilość i rodzaj dodawanych do kompostu składników uzależnione są od potrzeb roślin, które będziemy uprawiać. Jeśli oczekują bardziej przepuszczalnego podłoża, do kompostu powinniśmy dodać piasek i torf, jeśli natomiast ziemia ma dobrze zatrzymywać wodę i być chłonna, kompost należy wzbogacić torfem i gliną.
>>Przeczytaj też: Kompostowanie – w czym, jak i co kompostować, by otrzymać dobry kompost
Jak zrobić dobry kompost?
Ziemia kompostowa to podłoże niemal uniwersalne, ale żeby mogło powstać, potrzebny jest dojrzały kompost, który trzeba najpierw przygotować we własnym ogrodzie. Pod kompostownik należy wyznaczyć zacienione miejsce w najmniej uczęszczanej części ogrodu. Wprawdzie prawidłowo przygotowywany kompost nie wydziela przykrego zapachu i nie jest uciążliwy, ale ze względu na swój szczególny charakter, nie wygląda zbyt atrakcyjnie, dlatego nie warto go eksponować. Kompostownik można zbudować na różne sposoby i z różnych materiałów, np. drewna, palet, beczek, specjalnych, plastikowych konstrukcji kompostowych, ale najważniejsze jest, aby gromadzony w nim materiał organiczny miał odpowiednio wysoką temperaturę, był dobrze napowietrzony i właściwie nawilżony oraz aby był do niego łatwy dostęp, gdyż tylko wtedy procesy gnilne będą zachodzić prawidłowo, a my będziemy mogli bez przeszkód wykonywać przy nim niezbędne prace (np. dokładać świeży materiał, przerabiać kompost, przesypywać go ziemią, napowietrzać i nawadniać).
W ogrodach najczęściej zakłada się pryzmy kompostowe stałe, które nie wymagają przerabiania. Są niewielkie, dlatego powietrze ma do nich łatwy dostęp (szerokość podstawy pryzmy to min. 1,5 m do około 3 m, wysokośc to 1,5-2 m). Na spodzie kompostownika powinien znajdować się materiał chłonny (np. torf), zbierający wydobywające się z kompostu płyny oraz warstwa drenażowa (np. z gałązek), zapewniająca dostęp powietrza do pryzmy od dołu. Dopiero na takiej podstawie można rozpocząć warstwowe układanie materiału kompostowego (każda warstwa, mająca około 20 cm, powinna być przesypana ziemią i polana wodą lub gnojówką roślinną, np. z pokrzywy, skrzypu polnego, mniszka lekarskiego).
>>Przeczytaj też: Kompost i kompostowanie: odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania
Bardzo dobre rezultaty daje wzbogacenie pryzmy gotowym kompostem lub dojrzałym obornikiem (zawierają szczepy pożytecznych mikroorganizmów) bądź dodanie do niej specjalnych preparatów, przyspieszających kompostowanie (różne szczepionki, np. Biopon Komposter, Kompostus, Dobry Kompost, aktywator kompostu Florovit, Kompostart Planta, Ekokompost). Aby utrzymać prawidłową temperaturę kompostu zimą, po pierwszych przymrozkach pryzmę należy przykryć słomianymi matami lub warstwą liści. Jeśli chcemy uzyskać wartościowy kompost, musimy jednak wiedzieć, co możemy na nim składować. Idealne materiały to m.in.:
- ścięta trawa,
- chwasty (bez nasion!),
- resztki roślinne (z wyjątkiem silnie porażonych chorobami lub skażonych opryskami chemicznymi),
- opadłe liście (z wyjątkiem niektórych gatunków drzew, których liście zawierają szkodliwe substancje lub silne garbniki, np. liści orzecha włoskiego, dębu, olchy),
- resztki kuchenne (np. obierki z warzyw i owoców, skorupki jajek, nadpsute przetwory, fusy z kawy i herbaty),
- drobne gałęzie.
Do kompostowania nie nadają się natomiast kości, ryby, mięso, skórki z cytrusów, zadrukowany papier, trawa opryskiwana herbicydami, odpady budowlane ani plastik (np. plastikowe sznurki).
Proces kompostowania trwa zwykle od kilku do kilkunastu miesięcy (9-15 m-cy), gdyż dopiero po tym czasie kompost uzyskuje ciemną barwę i właściwy zapach. Przed wykorzystaniem go w ogrodzie lub przed przygotowaniem z niego ziemi kompostowej, najlepiej przesiać go przez specjalne sita, dzięki czemu można pozbyć się najgrubszych, nie całkiem rozłożonych fragmentów (np. gałęzi). Ziemia kompostowa to bardzo cenne, żyzne i bogate w materię organiczną podłoże, ale dzięki kompostowaniu możemy też uzyskać inne rodzaje ziemi o zupełnie innych właściwościach jak np. ziemię liściową, ziemię wrzosową, ziemię torfową czy ziemię darniową.
Autor: GettyImages
Kompostowanie to najprostszy sposób na pozyskanie naturalnego nawozu
