Zaraza ogniowa gruszy i jabłoni - jak wygląda? Jak zwalczyć zarazę ogniową? Kiedy i czym pryskać?
Zaraza ogniowa jest dużym zagrożeniem dla roślin z rodziny różowatych, w tym głównie dla drzew owocowych gruszy i jabłoni. Bakteria wywołująca zarazę ogniową rozwija się bardzo szybko i potrafi je zniszczyć w kilka tygodni. Jak wygląda zaraza ogniowa? Jak ją zwalczyć?
Spis treści
- Kiedy rozwija się zaraza ogniowa?
- Jak wygląda zaraza ogniowa? Jakie są objawy?
- Jak zwalczyć zarazę ogniową?
Zaraza ogniowa gruszy i jabłoni to groźna roślinna choroba bakteryjna, powodowana przez bakterię Erwinia amylovora, która może porażać około 200 gatunków roślin, a najczęściej te należące do rodziny różowatych (Rosaceae). Największe znaczenie gospodarcze mają uszkodzenia powodowane przez zarazę ogniową w uprawie gruszy oraz jabłoni, ale dotyka ona także inne powszechnie znane i popularne rośliny ogrodowe, w tym np. świdośliwę, pigwowiec, irgę, głóg, pigwę, ognik, jarząb oraz rzadziej uprawiany zimozielony krzew ozdobny - głogownik Dawida (Photinia davidiana).
Zaatakowane drzewa lub krzewy z biegiem czasu wyglądają, jakby były strawione pożarem (liście i pędy brunatnieją, następnie czernieją) – stąd nazwa choroby: zaraza ogniowa. Przy bardzo dużym nasileniu choroby pozostaje tylko usuwanie nasadzeń, ponieważ zaraza ogniowa należy do tzw. chorób kwarantannowych.
Polecany artykuł:
Kiedy rozwija się zaraza ogniowa?
Do infekcji dochodzi wiosną, przy wysokiej wilgotności powietrza oraz temperaturze 18–20 st. C, kiedy bakterie uaktywniają się i rozpoczynają rozmnażanie. W miejscach tzw. ran zgorzelinowych pojawia wyciek bakteryjny, który stanowi źródło pierwotnej infekcji dla kwiatów, liści oraz młodych pędów. Później, za sprawą owadów, ptaków, deszczu i powietrza, ale także zabrudzonych narzędzi ogrodniczych, dochodzi do dalszego rozprzestrzeniania się bakterii. Do roślin dostają się one przez różnego rodzaju drobne zranienia oraz naturalne otwory (szparki, przetchlinki). Po kilku dniach lub kilku miesiącach od zakażenia pojawiają się pierwsze objawy chorobowe.
W sprzyjających warunkach zaraza ogniowa może zniszczyć w ciągu kilku tygodni cały sad lub szkółkę i rozprzestrzenić się na znacznym obszarze. Największe zagrożenie infekcją występuje w okresie kwitnienia drzew i wzrostu pędów. Bakterie okres zimy przeżywają na granicy zdrowej i chorej tanki, na zdrewniałych częściach drzew i w pąkach.
Jak wygląda zaraza ogniowa? Jakie są objawy?
Objawy porażenia zarazą ogniową występują na wszystkich nadziemnych organach roślin:
- zgorzele na kwiatach (jednak zniszczone kwiaty nie opadają),
- czernienie lub brunatnienie liści (jednak zwykle nie wysychają i nie opadają),
- zamieranie młodych pędów od wierzchołka, następnie zamieranie przesuwa się szybko ku dołowi, powodując charakterystyczne zakrzywianie się pędu (w kształcie pastorału),
- na owocach pojawiają się nekrotyczne, ciemne plamy,
- owoce zamierają i utrzymują się na pędach jako tzw. mumie,
- na korze nabrzmiałe, uwodnione plamy, pod którymi kora się zapada,
- na pędach, gałęziach, konarach mogą pojawiać się nekrozy,
- w sprzyjających warunkach pogodowych występują najbardziej charakterystyczne objawy zarazy ogniowej – wycieki bakteryjne, początkowo białawe potem bursztynowe.
Jak zwalczyć zarazę ogniową?
W pierwszej kolejności należy uważnie monitorować rośliny (narażone na wystąpienie choroby) co 7-10 dni, obserwując czy wystąpiły objawy choroby, aby szybko zareagować, gdyby wystąpiła infekcja.
- Gdy zauważymy pojedyncze pędy lub gałęzie porażone chorobą, można je wycinać, ale koniecznie z „zapasem” około 0,5 m - poniżej zainfekowanej tkanki.
- W przypadku porażenia całych konarów (lub roślin), należy je jak najszybciej usunąć i spalić.
- Zbiegi ochronne – opryski głównie preparatami miedziowymi (np. Miedzian, Miedzian Extra), mają na celu przede wszystkim profilaktykę, czyli zapobieganie infekcji.
- Pierwsze opryski zabiegi wykonujemy w okresie kwitnienia, kolejne w okresie powstawania i wzrostu owoców.
- Podczas wyboru odmian roślin (np. jabłoni) do obsadzania ogrodów lub sadów, najlepiej wybierać te najmniej podatne na zarazę ogniową.
- Warto dezynfekować narzędzia ogrodnicze po cięciach (np. alkoholem), a rany po cięciu zasmarować farbą z dodatkiem środków/fungicydów miedziowych (np. Miedzian).
