Namiotnik jabłoniowy - szkodliwość, objawy, zwalczanie, preparaty na namiotnika
Wiosną i latem można zauważyć groźnie wyglądające objawy na drzewach jabłoni i innych drzew owocowych, a także ozdobnych. Gałęzie, a czasem całe korony drzew pokryte są charakterystycznymi oprzędami z widocznymi wewnątrz nich setkami gąsienic. Zaatakowane drzewa szybko zaczynają niepokojąco wyglądać, są ogałacane z liści, a pozostałe liście brązowieją. Jak zwalczać namiotnika jabłoniowego?
Namiotnik jabłoniowy (Hyponomeuta malinellus) jest motylem, wywodzącym się z rodziny namiotnikowatych (Hyponomeutidae). Jego nazwa pochodzi od kształtu oprzędu poczwarek (wokół liścia tworzą charakterystyczny namiot). To jeden z najgroźniejszych szkodników jabłoni. Namiotniki żerują na jabłoniach i innych drzewach owocowych, ale można spotkać je również na wierzbach, topolach, tarninie czy jarzębinie.
Namiotnik jabłoniowy - rozwój, wygląd i objawy występowania
Gąsienice namiotnika jabłoniowego (około 2 cm długości) tuż po wylęgu są żółtawe, później zmieniają kolor na szarawy, mają czarną głowę, a na ich bokach pojawiają się czarne kropki. Pojawiają się na drzewach pod koniec kwietnia, wgryzając się do wnętrza młodych liści.
Rozwój gąsienic trwa około 6 tygodni i w tym czasie stopniowo powiększają one „namioty” oprzędu, obejmujące nawet całe gałęzie. Po zakończeniu rozwoju gąsienice zaczynają się przepoczwarzać, a wytworzone oprzędy stanowią ochronę przed drapieżnikami i innymi czynnikami zewnętrznymi.
Forma dorosła namiotnika jabłoniowego pojawia się zwykle pod koniec czerwca, wylęgając się z kokonów usytuowanych na spodnich stronach liści (w każdym kokonie znajduje się kilka poczwarek). Dojrzała postać namiotnika to motyl długości około 1 cm. Można rozpoznać go po ubarwieniu - przednia para białych skrzydeł jest pokryta czarnymi kropkami, a tylna jest szara.
Nie przegap: Zwalczanie mączniaka jabłoni - kiedy i jak wykonać opryski na mączniaka jabłoni >>>
Namiotnik jabłoniowy - szkodliwość
Choć objawy żerowania namiotnik jabłoniowego wyglądają poważnie, nie oznaczają one zamierania całego drzewa, a jedynie jego poważne osłabienie. Namiotniki zwykle powodują tzw. gołożer, czyli ogołocenie drzew i krzewów ze wszystkich liści oraz uszkodzenie pąków, a towarzyszy temu odstraszający widok - oplatanie pędów licznymi pajęczynami, czyli oprzędami.
Drzewa zwykle taki atak przeżywają i w kolejnym roku normalnie rosną i rozwijają się dalej (motyle te pojawiają się okresowo). Zwykle namiotnik występuje masowo, z częstotliwością co około 10 lat, na 1, 2 lub nawet 3 sezony wegetacyjne.
Jak i czym zwalczać namiotnika jabłoniowego?
Obecnie na rynku nie ma dużego wyboru zarejestrowanych preparatów do zwalczania namiotnika. Przy małym natężeniu szkodnika, w pierwszej kolejności najlepiej usuwać mechanicznie oprzędy z drzew. Gdy zaatakowane są całe drzewa jest to uciążliwe i wówczas można po prostu taki atak przeczekać - larwy zmienią się w motyle i odlecą. Można także próbować zwalczać namiotnika poprzez interwencyjne opryski specjalnymi preparatami stosowanymi także do zwalczania innych szkodników na działce.
Opryski drzew owocowych w okresie kwitnienia i zawiązywania owoców - kiedy i czym opryskiwać? >>>
Opryski najlepiej przeprowadzić tuż przed kwitnieniem jabłoni – w fazie różowego pąka, ponieważ w tym czasie gąsienice namiotnika przemieszczają się, szukając pożywienia, czyli młodych liści. Polecanym środkiem do tego celu jest między innymi preparat Karate Zeon 050 CS – preparat o działaniu kontaktowym i żołądkowym, a na roślinie – powierzchniowym; optymalnie działa w temperaturze poniżej 20°C. Najlepiej wykonać jeden oprysk w sezonie. Oprócz gąsienic namiotnika zwalcza również mszycę jabłoniową, co jest dodatkową zaletą.
Do ekologicznego, biologicznego zwalczania gąsienic motyli żerujących na różnych roślinach, w tym namiotnika jabłoniowego, polecany jest także nowoczesny środek Lepinox Plus, stosowany obecnie przede wszystkim do ekologicznej ochrony bukszpanów przed larwami ćmy bukszpanowej. Preparat zawiera bakterię (Bacillus thuringiensis), która naturalnie występuje na roślinach oraz w podłożu. Bakteria ta wytwarza krystaliczne białka, które są aktywowane w przewodzie pokarmowym gąsienic, które zjadły fragmenty roślin opryskane środkiem Lepinox. Po spożyciu bakterii, gąsienice przestają żerować i giną w ciągu 72 godzin. Ważny jest termin wykonania oprysku, czyli przed kwitnieniem jabłoni – w fazie różowego pąka.
Przeczytaj też:
Gąsienice na kapuście: szkodniki kapusty. Jak zwalczać gąsienice na kapuście? >>>
Robaki w czereśniach - szkodnik czereśni: nasionnica trześniówka >>>
Turkuć podjadek. Co warto wiedzieć o turkuciu podjadku i jak go zwalczać? >>>
