Kalendarzowa jesień 2023 - kiedy zaczyna się jesień kalendarzowa, a kiedy astronomiczna? Jak wygląda jesień w ogrodzie?
Kiedy zaczyna się kalendarzowa jesień i jak długo trwa? Jesień kalendarzowa a jesień astronomiczna - czym się różnią? Kiedy jest pierwszy dzień jesieni 2023? Jak w ogrodzie wygląda początek jesieni? Co trzeba zrobić jesienią ogrodzie? Z artykułu dowiesz się wszystkiego, co trzeba wiedzieć o jesieni w ogrodzie.
Lato znów okazało się zbyt krótkie i szybko zaczęło ustępować miejsca jesieni. Nie znaczy to jednak końca sezonu ogrodniczego, gdyż jesień w ogrodzie to bardzo pracowita pora roku. Czy wiesz kiedy zaczyna się kalendarzowa jesień i jak długo trwa jesień?
Spis treści
- Kiedy w 2023 roku zaczyna się jesień kalendarzowa, a kiedy astronomiczna?
- Galeria zdjęć: Jesienny ogród
- Oznaki jesieni w przyrodzie - jak wygląda początek jesieni w przyrodzie?
- Jesień w ogrodzie - jak zmienia się ogród jesienią?
- Co trzeba zrobić w ogrodzie jesienią?
Kiedy w 2023 roku zaczyna się jesień kalendarzowa, a kiedy astronomiczna?
Jesień w przyrodzie w zależności od warunków pogodowych może zacząć się w różnym czasie. Jesień fenologiczna, zależąca od faz rozwojowych roślin i termiczna, podyktowana średnią, dobową temperaturą w przedziale 5-15°C, mogą rozpoczynać się nawet już pod koniec sierpnia.
Początek jesieni astronomicznej wyznacza z kolei zjawisko równonocy jesiennej, czyli moment, w którym Słońce osiąga tzw. punkt Wagi. Może to być 22 lub 23 września. Natomiast pierwszy dzień kalendarzowej wypada zawsze tego samego dnia - jej data jest stała: to 23 września. Kalendarzowa jesień będzie tradycyjnie trwać przez trzy miesiące, czyli aż do 21 grudnia.
W 2023 roku pierwszy dzień jesieni kalendarzowej i astronomicznej to ta sama data.
Galeria zdjęć: Jesienny ogród
Autor: GettyImages
Taki piękny obraz maluje jesień w ogrodzie
Oznaki jesieni w przyrodzie - jak wygląda początek jesieni w przyrodzie?
Jesień kojarzy się głównie z kolorowymi liśćmi, kasztanami i grzybobraniem, ale zwiastunów jesieni w przyrodzie jest znacznie więcej.
W naszej strefie klimatycznej koniec lata oznacza, że rośliny i zwierzęta muszą rozpocząć przygotowania do najtrudniejszej dla nich pory roku, czyli zimy. Drzewa i krzewy liściaste pozbywają się liści, które zimą i tak nie są produktywne (fotosynteza jest utrudniona z powodu niskich temperatur i niedostatku słońca), za to przyczyniają się do utraty znacznych ilości wody, której roślina nie może pobrać z zamarzniętej gleby (susza fizjologiczna), co grozi jej śmiercią.
Dojrzewają też owoce i nasiona, dzięki którym rośliny się rozmnażają. Do odlotu w cieplejsze rejony świata szykują się też ptaki wędrowne, dla których zima w naszym kraju jest zbyt trudnym doświadczeniem (np. bociany, żurawie). Przygotowania do niej rozpoczynają natomiast pozostające na miejscu zwierzęta, które zmieniają futro na cieplejsze i gromadzą zapasy pożywienia w spiżarniach lub dziuplach (np. wiewiórki, bobry). Niektóre też intensywnie żerują, próbując zgromadzić jak najwięcej tłuszczu przed zapadnięciem w sen zimowy (np. jeże, niedźwiedzie, borsuki).
Obserwacje faz rozwojowych roślin pozwoliły ustalić, że jesień w przyrodzie dzieli się na dwa etapy:
- wczesna jesień, której zwiastunem są m.in. kwitnące wrzosy pospolite i dojrzewające kasztany - owoce kasztanowców (jest to na ogół koniec sierpnia i wrzesień),
- jesień, zaczynająca się od żółknięcia liści kasztanowców i brzóz (druga połowa października).
Jesień w ogrodzie - jak zmienia się ogród jesienią?
Zwiastunów jesieni w przyrodzie jest mnóstwo, nie brak ich też w ogrodzie. Pierwszymi oznakami jej nadejścia są m.in. kwitnące zimowity jesienne i wrzosy, a także dojrzewające owoce borówki brusznicy i jarzębiny, a na łąkach żółte kwiaty nawłoci kanadyjskiej.
Pełnia jesieni to natomiast festiwal kolorowych liści pnączy, krzewów i drzew, a także czas barwnych owoców i jesiennych astrów oraz wspaniałych dyń, dojrzewających na zagonach.
Niestety, jesień nie ma jednak wyłącznie oblicza romantycznych kwiatów i tęczowych liści. Panujący o tej porze roku chłód niszczy uprawy warzyw ciepłolubnych (pomidorów, papryki, ogórków), opadające liście zalegają na chodnikach i trawnikach, a letnie byliny przekwitają, pozostawiając po sobie smutne, zasuszone pędy.
Piękne, kolorowe liście w końcu opadają z drzew i krzewów, odsłaniając nagie gałęzie, przez co ogród staje się pusty i smutny. Nie znaczy to jednak, że trzeba zapomnieć o jego urokach aż do wiosny, bo jeśli znajdą się w nim rośliny, które będą go zdobić mimo jesiennej słoty i zimowych mrozów (np. derenie o kolorowych pędach, kwiatostany ozdobnych traw, mikołajków i rozchodników), nadal pozostanie atrakcyjny.
Zobacz też:
Autor: www.thinkstockphotos.com
Wrzosy o różowych kwiatach ozdobią balkon czy taras
Co trzeba zrobić w ogrodzie jesienią?
Jesień w ogrodzie to czas wytężonej pracy.
- Jesień w warzywniku. W warzywniku trzeba zebrać warzywa i złożyć je w przechowalni (np. piwnicy). Zbiory należy rozpocząć od warzyw ciepłolubnych takich jak ogórki, pomidory czy papryka, a skończyć na tych, które mogą poczekać na swoją kolej nieco dłużej (np. marchew, pietruszka). Po zbiorach trzeba też starannie oczyścić rabaty z resztek roślinnych, aby nie stały się źródłem zakażenia dla roślin w następnym sezonie. Wczesną jesienią możemy też jeszcze coś wysiać lub posadzić np. szpinak zimowy, roszponkę, koper czy cebulę dymkę. Z kolei puste stanowiska, przeznaczone w przyszłym roku pod uprawę warzyw kapustnych i dyniowatych, powinniśmy zasilić obornikiem.
Jesień w ogrodzie warzywnym – pięć najważniejszych prac, które trzeba wykonać jesienią w warzywniku
- Jesień w sadzie. W sadzie dojrzewają jabłka i gruszki, które także należy zebrać. Można sadzić nowe drzewa i krzewy owocowe. Trzeba usunąć zaschnięte owoce (tzw. mumie) oraz regularnie grabić opadłe liście.
- Jesień na ogrodowych rabatach. Nie mniej pracy czeka nas też w ogrodzie ozdobnym. Jesienią trzeba wykopać i umieścić w przechowalni cebule i bulwy roślin, które nie zimują w gruncie (np. krokosmie, mieczyki, dalie). Jednocześnie należy też posadzić kwiaty cebulowe, które kwitną wiosną (np. narcyzy, tulipany czy hiacynty). Początek jesieni to także dobry czas na rozmnażanie i odmładzanie bylin kwitnących wiosną i latem (np. liliowców, bergenii, kosaćców kłączowych) oraz sadzenie drzew i krzewów. W tym czasie dobrze jest też usunąć zasychające pędy i liście z większości bylin (m.in. z floksów wiechowatych, liliowców). Z trawników należy też regularnie uprzątać opadające liście, gdyż zalegając na murawie gniją i powodują choroby trawy. Rośliny w całym ogrodzie warto też zasilić specjalnymi, wzmacniającymi nawozami jesiennymi, dzięki którym lepiej zniosą zimę.
Nie przegap:
- Jak przygotować trawnik do zimy? Jakie prace trzeba wykonać przed zimą na trawniku
- Jesień to najlepszy czas na siew wieloletniej łąki kwietnej
- Kompostownik ogrodowy: jak założyć kompostownik w ogrodzie?
