Spis treści
- Kiedy najlepiej sadzić tuje?
- Jak gęsto sadzić tuje?
- W jakich odstępach sadzić tuje w zależności od odmiany?
- Ile od płotu sadzić tuje?
- 8 zasad sadzenia tui w ogrodzie
- Jak sadzić i przesadzać tuje - pytania i odpowiedzi
Żywotniki, zwane potocznie tujami, można sadzić w ogrodzie jako solitery. Można też tworzyć z nich gęste żywopłoty z tui. W tym przypadku bardzo ważne jest to, w jakiej odległości sadzić tuje od płotu sąsiada? Przeczytaj poradnik na temat sadzenia tui: jak prawidłowo sadzić tuje w ogrodzie.
Kiedy najlepiej sadzić tuje?
Tuje uprawiane w pojemnikach można sadzić przez cały sezon wegetacyjny – od wczesnej wiosny (najlepiej od połowy kwietnia), aż do późnej jesieni (nie później jak 6 tygodni przed pierwszymi przymrozkami). Tuje są bardzo odporne na mróz jednak osłabione i słabo ukorzenione rośliny mogą przemarzać.
Jak gęsto sadzić tuje?
Jeśli sadzimy tuje jako solitery, nie ma to dla nas żadnego znaczenia. Ewentualnie musimy zastanowić się, w jakiej odległości od takiej "samotnej" tui posadzimy inne rośliny - wszak chodzi nam o to, by żywotnik pokazał swą pełną krasę.
Odległości sadzenia krzewów tui mają znaczenie, gdy tworzymy z nich żywopłot. W naszych wyobrażeniach ma on bowiem tworzyć zwartą zieloną ścianę, która oddzielać nas będzie np. od ulicy czy posesji sąsiada. Dlatego ważne jest, by tuje nie zostały posadzone zbyt rzadko, bo wtedy nasz zielony parawan nie będzie szczelny i nie zapewni nam prywatności.
Z drugiej strony nie możemy posadzić roślin zbyt gęsto, bo ograniczy to rozwój pojedynczych egzemplarzy. Zbyt gęste sadzenie roślin może przyczyniać się również do rozwoju chorób grzybowych oraz zniekształcenia pokroju krzewów.
W jakich odstępach sadzić tuje w zależności od odmiany?
To, jak gęsto sadzić tuje, zależy od wybranej przez nas odmiany. Do żywopłotów wybierane są najczęściej dwie odmiany żywotnika zachodniego: 'Brabant' i 'Smaragd'.
- Tuje odmiany 'Smaragd' - odległość między roślinami powinna wynosić od 50 do 60 cm. Trzeba zostawić nieco przestrzeni między młodymi sadzonkami, aby ładnie się formował ich charakterystyczny, stożkowaty pokrój.
- Tuje odmiany 'Brabant' - odległość między roślinami powinna wynosić 60-80 cm. Gdy roślina już się rozrośnie, utworzy gesty i zwarty żywopłot.
Przeczytaj też:
- Tuje w ogrodzie - jakie odmiany tui sadzić w ogrodzie i jak je pielęgnować?
- Czy tuje są trujące - prawda czy mit?
- Jak odmłodzić stare tuje?
Ile od płotu sadzić tuje?
Sadząc tuje przy ogrodzeniu postawionym w granicy działki, trzeba zachować bezpieczną odległość. To, ile będzie ona wynosić zależy oczywiście od tego, jaka odmianę tui sadzimy - te, które docelowo osiągają większą szerokość, należy sadzić dalej od ogrodzenia, bliżej możemy posadzić te, które mniej rozrastają się w szerz. Kupując tuje sprawdźmy, na jaką szerokość rozrośnie się wybrana odmiana (jeśli nie ma informacji na załączonej etykiecie, zapytajmy sprzedawcę).
Zachowanie odpowiedniej odległości od ogrodzenia przy sadzeniu krzewów tui jest ważna z kilku względów:
- jeśli posadzimy tuje bardzo blisko ogrodzenia, to za kilka lat będzie brakować im miejsca na rozrastanie się, a pokrój roślin może zostać zdeformowany,
- tuje przerastające przez ogrodzenie (ażurowe, np. z siatki ogrodzeniowej bądź paneli) mogą przeszkadzać sąsiadowi (np. zacieniać posadzone w jego ogrodzie przy granicy działki rośliny),
- przycinanie żywotników, których pędy wychodzą na posesję sąsiada jest utrudnione - dostęp do roślin od strony ogrodzenia może być utrudniony, a nawet niemożliwy. Konieczne stanie się wykonanie zabiegu cięcia z działki sąsiada, co wymaga zgody jej właściciela.
Pamiętajmy, że to na właścicielu nieruchomości spoczywa obowiązek takiego sadzenia oraz pielęgnowania roślin, żeby w przyszłości nie stwarzały problemów sąsiadom.
Zwyczajowo przyjmuje się, że krzewy żywotników należy posadzić nie bliżej niż 50 cm od ogrodzenia. Jeśli chcemy jednak swobodnie wchodzić między żywopłot a ogrodzenie, warto posadzić je krzewy 1 m od płotu.
8 zasad sadzenia tui w ogrodzie
1. Kupujemy krzewy. Tuje w doniczkach można kupić praktycznie w każdym centrum ogrodniczym oraz w marketach typu Dom i Ogród. Warto jednak kupować rośliny w sprawdzonym miejscu. W dużych sklepach rośliny często są w bardzo złej kondycji i krótko po posadzeniu zamierają.
2. Przygotowanie podłoża. Gleba dla tuj powinna być żyzna i przepuszczalna, jednak rośliny te odznaczają się bardzo dużą tolerancją na glebę – tuje rosną praktycznie wszędzie, poza wyjątkowo jałowymi i suchymi glebami piaszczystymi oraz ciężkimi glebami gliniastymi, na których często zalega woda.
3. Wybieramy stanowisko. Stanowisko dla tuj powinno być słoneczne i osłonięte od wiatru – ma to szczególne znaczenie podczas mroźnych bezśnieżnych zim.
4. Sadzenie tui - przed posadzeniem tuje w doniczce zanurz w wiadrze z wodą i trzymaj 10 minut, aby bryła korzeniowa odpowiednio namokła. 6. Przed sadzeniem tuj wykop głęboki dołek (minimum dwa razy głębszy niż wysokość bryły korzeniowej). Wypełnij go żyzną ziemią z domieszką odkwaszonego torfu lub podłoża do iglaków. Można także wykorzystać do sadzenia tui przekompostowaną ziemię ogrodową.
5. Sadzenie tui - nie sadź na trawniku bo rosnąca trawa będzie konkurować z krzewem o wodę i składniki pokarmowe zawarte w glebie. Trawę należy usunąć wokół tui w promieniu 50 cm.
6. Jak sadzić tuje - odległość. Zachowaj odległość pomiędzy tujami, gdyż rośliny będą potrzebowały przestrzeni do swobodnego wzrostu. Sadząc tuje na gęsty żywopłot zachowaj odległość 50 cm roślin od siebie, i tyle samo od ogrodzenia.
7. Podlewanie po posadzeniu. Podlej tuje po posadzeniu, aby ziemia wokół roślin osiadła. Tuje lubią regularne podlewanie, dlatego pamiętaj o tym zwłaszcza przez kilka tygodni po posadzeniu oraz podczas letnich upałów. Tuje podlewaj tylko rano lub wieczorem.
8. Ściółkowanie tui po posadzeniu. Wokół tuj wysyp warstwę kory sosnowej – zapobiegnie to odparowywaniu wody z ziemi oraz kiełkowaniu chwastów, poza tym kora wygląda estetycznie i dekoracyjnie.
Tekst: Paweł Romanowski
Jak sadzić i przesadzać tuje - pytania i odpowiedzi
- Czy można przesadzić 2-metrowe tuje?
Przesadzanie takich dużych egzemplarzy żywotników jest dosyć ryzykowne, bo im starsze drzewo czy krzew, tym większy stres i trudniejsze przyjmowanie. Trzeba naruszyć rozległy system korzeniowy i zmienić roślinie warunki bytowania, więc nie ma gwarancji jak dany egzemplarz zareaguje. Należy się liczyć z tym, że niektóre mogą nie przeżyć. Jeśli przesadzanie jest konieczne, najlepiej robić to w dzień pochmurny. Należy wykopać roślinę z jak największą bryłą korzeniową. Do zasypania nowego dołu warto użyć podłoża lekko kwaśnego z domieszką mielonej kory sosnowej, bo badania wykazały, że kora chroni przed groźną chorobą grzybową - fytoftorozą. Warto też zaaplikować roślinie szczepionkę mikoryzową (najlepiej w postaci zawiesiny ze strzępkami żywej grzybni), która ułatwi żywotnikom aklimatyzację w nowym miejscu. Po posadzeniu koniecznie trzeba rośliny silnie podlać, a jeśli słońce silnie operuje, warto od południa czy południowego-zachodu cieniować (osłonić białą włókniną albo nawet firanką) - radzi ekspert: Anna Skórkowska.
- Jak przesadzić 4-letnie tuje?
Najlepszy okres na przesadzanie żywotników (tui) to okres od połowy sierpnia do końca października - rośliny już nie przyrastają, lepiej regeneruje się system korzeniowy. Najlepiej okopać roślinę lekko skośnie ostrym szpadlem (obcinając śmiało korzenie) i wyjąć ją z możliwie jak największą bryłą ziemi. Bryłę można delikatnie przenieść na chustę jutową (najlepsze wyjście), obwiązać i tak posadzić - juta sama się rozłoży. Chodzi o to, by nie rozsypała się bryła ziemi. Można zamiast juty użyć innego płótna. Innym sposobem jest delikatne wyjęcie samej bryły na folię i przeniesienie jej na nowe miejsce i posadzenie samej bryły w przygotowanym wcześniej dołku. Ale tu trzeba bardzo uważać, by podczas przenoszenia i sadzenia nie rozsypała się bryła. Na dzień lub dwa przed planowanym przesadzeniem można porządnie podlać ziemię pod rośliną, aby gleba była zbita - łatwiej będzie wykopać bryłę - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.
- Czy można tuje przesadzić głębiej niż rosły dotychczas?
Żywotniki (tuje) można posadzić nieco głębiej, ale nie więcej niż 10 cm. Jeżeli trzeba koniecznie posadzić je głębiej o 15 cm, to proponuję zasypać pędy mieszanką kory i torfu. Wtedy tuje wypuszczą korzenie przybyszowe w miejscu, gdzie obsypujemy je głębiej, ale zachowujemy dostęp powietrza dzięki strukturze tej mieszanki - radzi ekspert: Przemysław Sochański.
- Nawożenie tui szmaragdowych po posadzeniu
Pytanie od czytelnika: Czy mogę od razu nawozić tuje szmaragdowe, które posadzę w kwietniu (z doniczek) i zaszczepię żywą mikoryzą do iglaków? Kiedy ewentualnie mogę je zasilić? Jak stosować nawozy w przyszłości, żeby nie "kłóciły się" ze szczepionką?
Proponuję w ogóle nie nawozić roślin zaraz po posadzeniu. Lepiej będzie, jeśli same się ukorzenią przy pomocy szczepionki, a nawóz w miarę potrzeby można zastosować w kolejnych sezonach lub w terminie późniejszym w danym sezonie (w przypadku widocznych objawów niedożywienia, np. słabo wybarwione łuski - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.
- Jak daleko od budynku posadzić krzewy tui?
Ogólna zasada jest taka, aby zostawić roślinom trochę miejsca na rozwinięcie ładnej korony. Istotna jest też przestrzeń dla korzeni. Proponuję zachować odstęp od budynku nie mniejszy niż 80-100 cm. Mówimy oczywiście o żywotnikach kolumnowych - o wąskich koronach - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.
- Przesadzenie tui 6-metrowych
Pytanie od czytelnika: Czy wykopanie żywotników o wysokości 5-6 m i przesadzenie na teren, gdzie rosną sosny ma sens? Czy tak duże tuje się przyjmą?
Żywotniki przesadzać należy z bryłą ziemi, a to w przypadku tak dużych roślin jest znaczny ciężar. Warto zlecić taką pracę specjalistycznej firmie dysponującej sprzętem, który wycina drzewo z ziemi, transportuje na nowe miejsce i sadzi, nie niszcząc bryły. To stwarza szansę powodzenia. Wykopywanie samodzielne stwarza duże zagrożenie dla systemu korzeniowego i duży wysiłek raczej pójdzie na marne, bo im drzewo starsze, tym trudniej się przyjmuje. Druga sprawa: tam gdzie rosną sosny gleba prawdopodobnie jest piaszczysta i sucha, a żywotniki preferują glebę żyzną i dość wilgotną - radzi ekspert: Anna Skórkowska.
