Cięcie drzew owocowych. Jaki termin przycinania drzew owocowych najlepszy? Do kiedy można przycinać drzewa owocowe?

2024-02-23 14:20

Cięcie drzew owocowych wpływa na ich kondycję i owocowanie. Reguluje też wzrost rośliny. Sprawdź, jakie są terminy i reguły cięcia poszczególnych gatunków drzew owocowych – jabłoni, grusz, śliw, wiśni i czereśni. Kiedy najlepiej ciąć drzewa owocowe? Niektóre z nich można ciąć zimą.

Cięcie drzew owocowych
Autor: GettyImages Cięcie drzew owocowych pobudza do intensywnego rozwoju pędy, na których drzewa owocują

Spis treści

  1. Cięcie drzew owocowych. Kiedy należy ciąć drzewa owocowe? Terminy
  2. Cięcie drzew owocowych - przycinanie jabłoni
  3. Kiedy i jak przycinać czereśnie?
  4. Cięcie drzew wiśniowych
  5. Cięcie gruszy - formowanie drzewa
  6. Jak prawidłowo przycinać drzewa śliw
  7. Cięcie drzew owocowych. Jakie pędy usuwać podczas przycinania drzew?
Zimowo-wiosenne cięcie drzew owocowych. Poradnik: jak przycinać drzewa owocowe [WIDEO]

Cięcie drzew owocowych. Kiedy należy ciąć drzewa owocowe? Terminy

Cięcie drzew owocowych nie osłabia rośliny i nie ogranicza jej rozwoju. Przeciwnie, pobudza do intensywnego rozwoju pędy, na których drzewo owocuje. Ten zabieg ma również wpływ na zdrowie drzewa.

Główne cięcie jabłoni, grusz i śliw przeprowadza się zimą – od stycznia do marca. Niektórzy sadownicy zaczynają cięcie sadów już w grudniu, gdy tylko drzewo przejdzie w stan spoczynku. Wiśnie i czereśnie tniemy po zbiorach – w lipcu, sierpniu lub we wrześniu.

Dodatkowe cięcie drzew jabłoni i grusz wykonuje się latem. Pod koniec czerwca i na początku lipca usuwa się tzw. wilki czyli jednoroczne gałęzie, które intensywnie odrastają na górze i w środku korony w pobliżu miejsc po gałęziach wyciętych zimą. Cięcie letnie ma na celu przerzedzenie drzewa, odsłonięcie owoców, by lepiej się wybarwiały. Rzadsza korona to również mniejsze prawdopodobieństwo rozwoju chorób i szkodników. Rany po cięciu należy smarować farbą emulsyjną z dodatkiem środka grzybobójczego lub specjalną maścią ogrodniczą.

Cięcie drzew owocowych - przycinanie jabłoni

Jabłoń najlepiej owocuje na dwu-, trzy- i czteroletnich pędach, dlatego należy ją tak formować, aby nie dopuścić do nadmiernego zagęszczenia korony pędami jednorocznymi, a stare, kilkuletnie należy zastępować młodszymi. Popularnym sposobem prowadzenia drzew jabłoni jest korona wrzecionowa. Ma ona dowolną liczbę konarów, które odchodzą pod kątem prostym od przewodnika i są o wiele cieńsze od niego. Gałęzie najniższe są najdłuższe, a te wyższe są coraz krótsze. Taka korona o kształcie stożka jest dobrze doświetlona, gałęzie nie wyłamują się pod ciężarem owoców, a jabłoń szybko wchodzi w okres owocowania.

Drzewka jabłoni posadzone wiosną tnie się od razu, a te sadzone jesienią przycina się dopiero na wiosnę. Nierozgałęzione przewodniki przycina się na wys. 70-80 cm. Z rozgałęzionych wycina się wszystkie pędy do wysokości 50 cm. Pozostałe silne, boczne pędy skraca się o 1/2 do 2/3, a przewodnik przycina się 30-40 cm powyżej ostatniego rozgałęzienia. W drugim roku trzeba usunąć pędy konkurujące z przewodnikiem, a boczne przygina się do pozycji poziomej. Pędy nie nadające się do formowania trzeba wyciąć. W trzecim i czwartym roku to samo robimy z pędami wyższych pięter. Po zakończeniu formowania, w kolejnych latach, wykonuje się cięcie prześwietlające (usuwane są gałęzie chore, krzyżujące się, wrastające do środka i wilki) oraz cięcie odmładzające i odnawiające polegające na skracaniu konarów i przewodnika do rozmiarów, które przywrócą roślinie właściwy kształt. Rozluźnia się również koronę przez usunięcie pędów zagęszczających jej wnętrze.

Zimowe cięcie jabłoni. Jak przycinać jabłonie? >>>

Cięcie drzew owocowych
Autor: GettyImages Podczas cięcia jabłoni warto przerzedzić wszystkie drobniejsze gałązki, tzw. owoconośne

Kiedy i jak przycinać czereśnie?

Czereśnie najlepiej owocują na pędach 2- i 3-letnich. Trzeba mieć to na uwadze przy formowaniu i cięciu drzewa. Po posadzeniu nierozgałęzione przewodniki przycina się na wysokości 80-100 cm od ziemi. Przewodniki drzewek rozgałęzionych tnie się 70 centymetrów powyżej ostatniego rozgałęzienia. Wycina się przyrosty konkurujące z pędem głównym, a boczne gałązki przygina się w taki sposób, by tworzyły z nim kąt prosty. Kilkuletnie drzewa tnie się umiarkowanie – zwykle przeprowadza się jedynie cięcie sanitarne.

W przypadku starych, ukształtowanych drzew, usuwa się gałęzie rosnące tuż nad ziemią, krzyżujące się i wrastające do wnętrza korony. Można też ściąć czub, aby drzewo nie rosło zbyt wysoko oraz niektóre stare, boczne konary, na których jest mało młodych, owoconośnych pędów. Przy przewodniku pozostawia się długi czop (ok. 40 cm), z którego mogą wyrosnąć kolejne pędy.

Cięcie czereśni - kiedy i jak je przycinać >>>

Cięcie drzew wiśniowych

Młode wiśnie tnie się umiarkowane. Usuwane są gałęzie pokładające się i sięgające do ziemi oraz te, które konkurują z przewodnikiem, rosną do środka korony i oczywiście pędy chore i suche. Przy takim cięciu zwykle wycina się ok. 20 procent pędów. Drzewa kilkuletnie i starsze należy ciąć dość intensywnie, ponieważ to pobudza roślinę do tworzenia owoconośnych młodych pędów (wiśnie najlepiej owocują na pędach rocznych i dwuletnich). Gałęzie można skrócić nawet o kilkadziesiąt centymetrów, a u starych drzew, by je odnowić, wycina się też niektóre konary.

Kiedy i jak prawidłowo przycinać drzewa wiśni >>>

Cięcie wiśni
Autor: GettyImages Bardzo ważne jest formowanie korony wiśni już od momentu posadzenia drzewka

Cięcie gruszy - formowanie drzewa

Grusze, podobnie jak jabłonie, w pierwszych latach trzeba odpowiednio uformować. Aby uzyskać stożkową koronę, nierozgałęzione okulanty przycina się po posadzeniu na wysokości 100–110 cm od miejsca szczepienia. Zabieg ten zmusi roślinę do utworzenia silnych pędów bocznych. Przy młodych drzewkach, które są już rozgałęzione, usuwa się drobne pędy i te do wysokości 60-70 cm od poziomu gleby. Zostawia się tylko silne gałązki, tak by pod koniec roku na drzewku zostało od 3 do 6 odgałęzień wyrastających z przewodnika pod dość szerokimi kątami.

W drugim roku skraca się zbyt słabe odgałęzienia boczne pierwszego piętra. Silne pędy wyrastające pod zbyt ostrym kątem trzeba odgiąć. Gałęzie wyrastające poniżej pierwszego piętra wycina się całkowicie. Przewodnik powinno się skrócić 40–50 cm nad najwyższym odgałęzieniem bocznym, aby pobudzić roślinę do tworzenia drugiego piętra. Latem trzeba pamiętać o usuwaniu nadmiaru młodych pędów – wilków, które pojawiają się u podstawy głównych odgałęzień bocznych.

Zimowe cięcie gruszy. Jak przycinać grusze? >>>

Podobnie, konsekwentnie, należy formować drzewo w kolejnych kilku latach, ponieważ prawidłowo prowadzona korona - z 3–6 konarami bocznymi i silnym pionowym przewodnikiem, nie będzie wymagała w przyszłości wielu zabiegów. Cięcie starych drzew polega na usuwaniu nadmiaru przyrostów jednorocznych bądź gałęzi starszych, które nie zawiązały pąków kwiatowych. W trakcie zabiegu wycina się około 30% pędów, zwracając szczególną uwagę na odmłodzenie gałęzi, ponieważ pąki kwiatowe rozwijają się na pędach jedno-, dwu-, trzy- i czteroletnich.

Jak prawidłowo przycinać drzewa śliw

W pierwszym roku trzeba przyciąć przewodnik – 30-40 cm powyżej ostatniego rozgałęzienia. Pędy skraca się o 1/3 do 2/3. Usuwane są też gałązki, które rosną zbyt pionowo. Ukształtowane, kilkuletnie drzewa śliw prześwietla się umiarkowanie, czyli usuwa się wilki, gałęzie chore i nadłamane, rosnące pionowo i do środka korony oraz te wyrastające pod kątem zbyt ostrym, ponieważ mogłyby się odłamać pod ciężarem owoców. Śliwy owocują głównie na pędach dwu- i trzyletnich, dlatego też na drzewach starych warto przeprowadzić cięcie odnawiające, które polega na usunięciu kilkuletnich gałęzi. Robi się w ten sposób miejsce na nowe przyrosty. Przy tym cięciu zostawia się przy przewodniku tzw. czop - fragment gałęzi o długości kilkunastu centymetrów z pąkiem lub bocznym odrostem.

Niezależnie od gatunku, terminu cięcia i sposobu prowadzenia rośliny, zawsze trzeba wycinać gałęzie chore. To ratuje nie tylko zainfekowane drzewo, ale również chroni przed zakażeniem te, które rosną w sąsiedztwie.

Cięcie drzew owocowych. Jakie pędy usuwać podczas przycinania drzew?

Zawsze usuwamy pędy chore, suche, słabe bądź uszkodzone - to na nich mogą rozwijać się choroby, które później zaatakują zdrowe części drzewa. Wycinać należy również pędy krzyżujące się ze sobą, ponieważ niepotrzebnie zagęszczają koronę i sprawiają, że do jej wnętrza dociera mniej światła, które jest potrzebne do prawidłowego kwitnienia i dojrzewania owoców. Usuwamy też odrosty pędowe, czyli pędy wybijające z podkładki, na której zaszczepiono szlachetną odmianę, ponieważ w krótkim czasie mogą zagłuszyć szlachetną odmianę. Podobnie czynimy z odrostami korzeniowymi. Wycinać także należy pędy konkurujące z przewodnikiem drzewa.

Przeczytaj też:

Krzewy i drzewa owocowe. Czy rozpoznasz je wszystkie?

Pytanie 1 z 9
Z tej rośliny zerwiesz...
winorośl