Spis treści
- Co robić, by hortensje nie chorowały?
- Choroby hortensji - lepiej im zapobiegać niż zwalczać
- Najczęstsze choroby hortensji
- Czym pryskać hortensje na choroby?
- Choroby fizjologiczne hortensji
- Choroby hortensji - pytania i odpowiedzi
Co robić, by hortensje nie chorowały?
Kluczem do sukcesu w uprawie hortensji (podobnie jak w przypadku wielu innych roślin) jest zapewnienie możliwie optymalnych warunków. Należy dobrać im stanowisko tak, aby chronić przed bezpośrednim nasłonecznieniem a jednocześnie zapewnić dużą ilość światła rozproszonego.
Podłoże dla hortensji powinno być dokładnie przygotowane – żyzne, próchnicze, zasobne w składniki pokarmowe. Od jego pH zależy wybarwienie kwiatów i ogólna kondycja roślin, optymalny odczyn mieści się w przedziale 4,5 do 5,5. Rośliny zaleca się dokarmiać 2-3-krotnie w trakcie sezonu, najlepiej nawozami ze zwiększoną ilością potasu i fosforu.
W czasie suszy i obfitego kwitnienia krzewy hortensji należy nawadniać - szybko odczuwają niedobór wody. Dobre warunki wzrostu ograniczą ryzyko wystąpienia chorób, zwłaszcza fizjologicznych.
Choroby hortensji - lepiej im zapobiegać niż zwalczać
Poza powyższymi zaleceniami ryzyko wystąpienia chorób hortensji można zminimalizować sadząc krzewy hortensji w odpowiedniej rozstawie. Odległości pomiędzy roślinami powinny być dopasowane do gatunku i odmiany. Zbyt gęsto posadzone hortensje to "otwarta furtka" do wystąpienia chorób grzybowych.
Ważny jest także drenaż podłoża – zwłaszcza przy uprawie hortensji w pojemnikach.
Przed nadejściem zimy hortensje należy zabezpieczyć. Osłabione lub częściowo przemarznięte krzewy są często porażane przez choroby i atakowane przez szkodniki.
Czasem jednak nawet profilaktyka nie wystarczy i na roślinie pojawiają się niepokojące objawy. Jakie choroby najczęściej atakują hortensje?
Najczęstsze choroby hortensji
Powszechnie występujące infekcyjne choroby hortensji:
- Mączniak prawdziwy – na liściach pojawia się biały, watowaty lub pajęczynowaty nalot. Początkowo jest punktowy, z czasem może pokrywać większość powierzchni lub całość blaszek liściowych. Liście pokryte nalotem brązowieją. Roślina rośnie wolniej, pędy wierzchołkowe ulegają deformacji.
- Szara pleśń – pierwszą oznaką porażenia przez chorobę jest pojawienie się specyficznych wodnistych plam. Następnie na poszczególnych organach (liście, pędy, kwiatostany) występuje szarawy, pylisty nalot, które z czasem może „grubieć”, porastając np. całe kwiatostany. W wyniku porażenia kwiaty, a nawet pędy, brunatnieją i zamierają. Najmłodsze liście czernieją.
- Plamistość liści – na liściach pojawiają się plamy różnej wielkości i kształtu. Początkowo są drobne, okrągłe, jasnobrązowe lub żółte. Z czasem brunatnieją i mogą się zlewać. Zdarza się, że otaczają je czerwonawe obwódki. Porażone liście zamierają. Hortensja wolniej rośnie i jest osłabiona.
- Zgnilizna korzeni i podstawy pędu – to choroba, która najczęściej dotyka hortensje pnące. Po posadzeniu roślina więdnie i zamiera. Bryła korzeniowa jest słabo rozwinięta lub w ogóle nie rozwija się – pnącze można łatwo wyciągnąć z ziemi.
W przypadku wystąpienia powyższych chorób hortensji porażone części zaleca się przyciąć, a potem spalić.
Czym pryskać hortensje na choroby?
Chore hortensje należy opryskiwać fungicydami (stosuje się je naprzemiennie), np. Nimrod (mączniak), Switch 62,5 WG (szara pleśń), Kaptan. Zwykle oprysk trzeba ponawiać 1-2-krotnie w odstępach 7-10-dniowych.
Do oprysków krzewów hortensji przeciwko chorobom, które wywołują plamy na liściach hortensji, wywołującym plamy na liściach, można stosować preparaty naturalne i ekologiczne, np.:
- Biosept Active - środek naturalny, oparty na wyciągu z grejpfruta, stosujemy zapobiegawczo bądź po zauważeniu plam na liściach hortensji, opryski wykonujemy co 7-14 dni,
- Lecitec - środek ekologiczny, oparty na naturalnej lecytynie, oprysk powtarza się kilka razy w odstępach tygodniowych.
Profilaktycznie oraz po zauważeniu pierwszych objawów chorób na hortensji, rośliny należy opryskiwać ekologicznymi gnojówkami.
W przypadku wystąpienia zgnilizny korzeni i podstawy pędu roślina jest praktycznie nie do odratowania. Należy go usunąć i spalić, a miejsce uprawy potraktować preparatem Previcur.
Poznaj naturalne środki ochrony roślin do kupienia w sklepach
Choroby fizjologiczne hortensji
Poniższe zmiany są powiązane z chorobami fizjologicznymi. Jeśli nie są w zaawansowanym stadium, mogą być odwracalne. Z czasem atrakcyjny wygląd hortensji wróci.
- Poparzone liście – hortensja rośnie na zbyt słonecznym stanowisku, jest narażona na bezpośrednie nasłonecznienie, zabieg nawadniania był przeprowadzony nieodpowiednio (lub jedno i drugie). Hortensję należy przesadzić w inne miejsce, ewentualnie ocienić. Należy przy tym podlewać ją tak, aby nie moczyć nadziemnych części. Optymalny termin podlewania to poranek lub wieczór.
- Brak kwitnienia (lub słabe kwitnienie) – najczęściej jest spowodowane podmarznięciem krzewu hortensji (stanowisko narażone na mroźne zimowe wiatry, wiosenne przymrozki, brak pokrywy śnieżnej i ściółki okrywającej). Niekiedy winny jest także nieodpowiedni zabieg (lub termin) cięcia. W tym wypadku warto sprawdzać metodę nie dla całej grupy hortensji, tylko poszczególnego gatunku.
- Chloroza na liściach – przyczyną występowania różnorodnych jasnych przebarwień na liściach hortensji jest najczęściej niewłaściwy odczyn gleby. Przy zbyt wysokim pH roślina może mieć problem z pobieraniem poszczególnych pierwiastków, nawet jeśli te występują w glebie (w formie dostępnej). Dlatego w takim wypadku w pierwszej kolejności należy zająć się zakwaszeniem gleby. Jeśli decydujemy się na nawóz, warto postawić na nawożenie dolistne.
Choroby hortensji - pytania i odpowiedzi
- Problem z hortensją bukietową 'Pinky Winky': żółte przebarwienia na liściach, brzegi czernieją
Kupiłam hortensję bukietową 'Pinky Winky' i posadziłam ją na słonecznym, ale przewiewnym miejscu. Od dwóch tygodni pojawiają się żółte przebarwienia na liściach, a brzeg czernieje. Na spodzie blaszki brak "intruzów", ale na wierzchu zaczęły pojawiać się czarne plamy - pyta czytelniczka.
Niestety, wszystko wskazuje na to, że mamy do czynienia z bakteriozą, spowodowaną przez bytującą w podłożu bakterię Ralstonia solanacearum. Proszę jeszcze sprawdzić korzenie. Jeśli będą ciemne i zagniwające - mamy już pewność, że roślina raczej nie da sobie rady. Do infekcji przyczyniła się ostatnio ciepła i deszczowa pogoda, gdyż bakteria najlepiej rozwija się w temperaturze 24-27°C i wysokiej wilgotności powietrza. Dodatkowo podejrzewam, że roślina została posadzona w zbyt ciężkiej, gliniastej, nieprzepuszczalnej glebie i/lub była ostatnio intensywnie zalewana, a jej korzenie stały w wodzie i/lub nie miały dostępu powietrza. Można jeszcze roślinę próbować ratować, opryskując ją środkiem bakteriobójczym np. Funguran (zgodnie z zaleceniami zawartymi na etykiecie środka). Jeśli rośliny niestety nie da się uratować (co w tym przypadku wydaje się niestety wysoce prawdopodobne), należy ją usunąć i zutylizować (np. spalić), a podłoże, w którym rosła zdezynfekować, podlewając np. 1% roztworem Miedzianu 50 WP, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji na kolejne rośliny - radzi ekspert: Agnieszka Mike-Jeziorska.
- Zasychają liście hortensji
Moja hortensja od jakiegoś czasu choruje. Jej liście mają brązowe, mozaikowate plamy. Brzeg liścia jest wygryziony. Potem liście robią się żółte, zasychają i opadają - pyta czytelniczka.
Myślę, że to nie choroba opanowała hortensję, a szkodniki. Marmurkowate, żółte przebarwienia na liściach mogą świadczyć o żerowaniu szkodnika - przędziorka chmielowca. Brzeg blaszki liściowej jest też wyraźnie wygryziony - prawdopodobnie przez jakieś chrząszcze (np. opuchlaki). Trzeba obserwować, czy na spodniej stronie liści nie ma drobnych pajęczynek i malutkich pajęczaków. Proponuję usunąć wszystkie chore liście i opryskać rośliny środkiem Magus (przędziorki) i Decis lub Fastac (chrząszcze) na zmianę co 7-10 dni. Jeśli liście położone najbardziej na zewnątrz krzewu są narażone na silne słońce, ich liście mogą ulegać poparzeniom. W takim przypadku również żółkną i opadają. Jeśli na liściach pojawiają się brunatne, okrągłe lub rozmyte plamy to oznaka chorób grzybowych. Liście chore usuwamy i opryskujemy rośliny jednym ze środków: Sarfun, Score lub Falcon - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.
- Żółta obwódka dookoła liści hortensji bukietowej
U hortensji bukietowej zaobserwowałam wyraźną żółtą obwódkę dookoła liści, które też lekko zblakły, nie są już żywozielone jak wcześniej. Czy przyczyną może być złe nawożenie lub zasolenie podłoża? Roślina właśnie zaczyna kwitnąć - pyta czytelniczka.
Przyczyną opisanych objawów może być brak mikroelementów (np. żelazo, magnez) lub lekkie poparzenie liści przez promienie słoneczne. Objawy takie mogą być też spowodowane przesuszeniem rośliny lub jej przenawożeniem. Proponuję regularnie nawadniać roślinę i zasilić ją nawozem (najlepiej dolistnie) z dużą zawartością magnezu lub żelaza - radzi ekspert: Maciej Aleksandrowicz.
