Ogrodzenie ogrodu: jak zbudować fundament pod ogrodzenie
Jak zbudować fundament pod ogrodzenie? Jak głęboki i szeroki powinien być fundament pod dwumetrowe ogrodzenie z kamienia? Czy taki fundament będzie wymagał zbrojenia? Poznaj odpowiedzi na te pytania.
Autor: Andrzej Szandomirski
Pod murami ogrodzeniowymi trzeba zrobić fundament ciągły. Głębokość jego posadowienia powinna być w każdym miejscu jednakowa. Gdy teren jest pofalowany, fundamenty należy wykonywać schodkowo, dostosowując je do ukształtowania terenu, uwzględniając przy tym głębokość przemarzania gruntu.
Głębokość posadowienia fundamentu
Każde ogrodzenie potrzebuje odpowiedniego fundamentu, który powinien być posadowiony na nośnej warstwie gruntu (sucha glina, ubity żwir lub ubity piasek), poniżej strefy jego przemarzania. W Polsce umowne głębokości przemarzania gruntu wahają się od 0,8 m w zachodniej Polsce do 1,4 m w północno-wschodniej. W przypadku gruntów piaszczystych możliwe jest posadowienie fundamentów na głębokości 0,5 m. Gdy decydujemy się na lekkie ogrodzenie przęsłowe, fundament pod jego cokół możemy posadowić płycej, na głębokości około 40 cm. Zazwyczaj fundamenty ogrodzeń wykonuje się bezpośrednio w zabezpieczonych folią wykopach. Deskowanie buduje się tylko dla ich części nadziemnej.
Szerokość fundamentów
Fundamenty mają zazwyczaj taką samą szerokość jak mury ogrodzeniowe lub cokoły i słupki ogrodzeń przęsłowych. W przypadku muru z kamienia przyjmuje się, że jego szerokość powinna wynosić 1/5 jego wysokości i nie mniej niż 30 cm. Wyjątek mogą stanowić fundamenty słupów bram. Muszą być one solidniejsze, jeśli chcemy, żeby udźwignęły ciężkie skrzydła bram i żeby nie zniszczyły się w wyniku przypadkowego uderzenia w nie samochodem. Najlepiej dokonać wtedy odpowiednich obliczeń, które wykażą, jak szeroki ma być fundament. Szerokość ta będzie się mieścić w granicach 60-100 cm.
Zbrojenie fundamentu
Przy budowie fundamentów pod cokoły i słupki lekkich ogrodzeń przęsłowych stosuje się najczęściej niezbrojony beton B15. Jednak już przy wykonywaniu cięższych ogrodzeń z cegły lub kamienia albo wtedy, gdy grunt jest zróżnicowany, nie obejdzie się bez zbrojenia. Fundamenty wzmacnia się wówczas czterema podłużnie ułożonymi prętami średnicy 12 mm, połączonymi strzemionami z prętów średnicy 6 mm, rozmieszczonymi co 25 cm. Zbrojenie takie należy ulokować w dolnej części fundamentu, zapewniając mu pięciocentymetrową otulinę z betonu. Aby trwałość fundamentów była większa, wykonuje się je z betonu towarowego klasy co najmniej B25, zamawianego w wytwórni. W przypadku gdy fundament ogrodzenia ma się znaleźć na gruncie nawodnionym (poziom wody gruntowej powyżej poziomu posadowienia fundamentu), warto zastosować beton wodoszczelny W4.
Mur ogrodzenia jako ściana oporowa
Jeżeli mur ogrodzeniowy pełni jednocześnie funkcję ściany oporowej, fundament, tak jak i sam mur, powinien być zaprojektowany przez konstruktora. Muszą być bowiem zrobione obliczenia statyczne uwzględniające rodzaj podłoża gruntowego, wysokość skarpy oraz jej obciążenia zewnętrzne. W takim przypadku wymagane jest również odprowadzenie wody opadowej, aby nie gromadziła się ona u podstawy fundamentu. Im słabiej przepuszczalny grunt skarpy, tym sprawniejszy musi być system odwadniający. Między ścianą i skarpą układa się drenaż. Warstwę drenującą stanowi zazwyczaj zasypka ze żwiru lub z keramzytu oddzielona od gruntu warstwą geowłókniny, która chroni ją przed zamuleniem. Na dnie zasypki układa się perforowaną rurę drenarską o średnicy 50-100 mm, z której wodę należy wyprowadzić na zewnątrz skarpy otworami w naziemnej części ściany oporowej.
Izolacja przeciwwilgociowa
W fundamentach każdego ogrodzenia powinna być zrobiona izolacja pozioma, na przykład z papy lub masy bitumicznej. Zapobiegnie ona kapilarnemu podciąganiu wody z gruntu. Uniknie się dzięki temu wykwitów na murze lub słupach ogrodzenia. W przypadku murów lub cokołów ceglanych bądź kamiennych fundament należy wyprowadzić kilka centymetrów ponad poziom terenu i ułożyć na nim izolację poziomą. Ostatnio ze względów estetycznych zaczęto stosować nowe rozwiązanie dla murów ceglanych. Zgodnie z nim górną płaszczyznę fundamentu wykonuje się poniżej poziomu terenu, układa na niej izolację poziomą i muruje trzy warstwy cegieł klinkierowych pełnych na zaprawie wodoszczelnej. Dalsze warstwy muru wykonuje się już w tradycyjny sposób.
Dylatacje fundamentów
W przypadku fundamentów, jak też samych murów ogrodzeniowych należy pamiętać o wykonaniu szczelin dylatacyjnych. Uchronią one budowlę przed negatywnymi skutkami nierównomiernego osiadania fundamentów, zmian temperatury oraz wilgotności i nierównomiernego nasłonecznienia. Odległość pomiędzy dylatacjami powinna tu wynosić 10-12 m (dla ścian i cokołów betonowych – około 5 m, a dla żelbetowych – około 20 m).
Rysunki: Agnieszka Sternicka, Marek Sternicki
