Zdarza się, że trawnik po zimie wygląda tragicznie. Miejscami mogą straszyć kretowiska i puste przestrzenie, trawa jest rzadka i ma nieładną barwę. W dodatku na trawniku zalega filc (stare źdźbła, korzenie i inne odpady, które „zlały” się w jedną warstwę), a czasem również mech z chwastami. W rezultacie trawa ma złe warunki do wzrostu: gorzej wchłania wodę, gorzej rośnie, a w podłożu zachwiana zostaje równowaga powietrzno-wodna. To częste przyczyny chorób traw i ich zamierania.
Dlatego trawa w okresie wiosennym wymaga szczególnej troski. Zabiegi są różnorodne – od piaskowania, wałowania, nawożenia, pierwszego koszenia po aerację i wertykulację.
Zabieg wertykulacji jest kluczowy przy niszczeniu nieprzepuszczalnej warstwy filcu. W dodatku pobudza krzewienie i rozbudowę systemu korzeniowego. Wykonujemy go przy pomocy wertykulatora.
Co to jest wertykulator? Do czego służy i kiedy go używać?
Wertykulator służy do wertykulacji trawnika, czasem nazywanej pionowym koszeniem trawnika. Jest to nacinanie (za pomocą noży) wierzchniej warstwy. W zależności od modelu wertykulator może nacinać płytko (4-6 mm) lub głęboko (7-30 mm). Ten drugi działa w zbliżony sposób jak aerator (urządzenie służące do napowietrzania trawnika przez gęste i głębokie nakłuwanie gleby). Po wertykulacji na trawniku powstają charakterystyczne pionowe otwory. Można zasypać je żyznym podłożem.
Zabieg wertykulacji skutecznie likwiduje zalegającą na danym obszarze warstwę filcu, a po części pomaga uporać się z mchem i niektórymi chwastami (uszkadza im system korzeniowy). Z reguły wykonuje się go w jednym kierunku (z metody „na krzyż” zazwyczaj korzysta się w odniesieniu do aeratora i siewnika). Jeśli trawnik jest po zimie mało gęsty i widać na nim duże, puste przestrzenie, wertykulację można przeprowadzić punktowo lub trzeba wstrzymać się z nią kilka tygodni. Młodego trawnika natomiast nie powinno się traktować wertykulatorem.
Optymalne terminy wykonywania wertykulacji to: początek wiosny, maj i początek jesieni.
Przeczytaj też: Jak zadbać o trawnik? - Jak sobie poradzić z usuwaniem plam, równomiernym nawożeniem i naprawą uszkodzeń
Jaki wertykulator kupić?
Na rynku jest wiele modeli wertykulatorów różniących się parametrami, jakością i oczywiście związaną z tym ceną. Niektóre z nich to „hybrydy”, łączące w sobie funkcje wertykulatora i aeratora. Sprzęt dobiera się w zależności od potrzeb – tzn. powierzchni trawnika. Na dużych działkach, w których trawniki dominują, najlepiej zdecydować się na wertykulator spalinowy. Jest najbardziej wydajny i zapewnia komfort efektywnie przeprowadzanej pracy (pomijając głośność). W dodatku można go używać w dowolnym zakątku, bez potrzeby przekładania uciążliwych kabli.
Niestety, wertykulator ma też wady typowe dla urządzeń spalinowych – wymaga regularnej konserwacji i jest dość ciężki. Urządzenia elektryczne potrzebują źródeł prądu, ale pracują ciszej i są lżejsze. Ich skuteczność wciąż znajduje się na wysokim poziomie. Zwykle dedykuje się je ogrodom o średniej powierzchni. W większości małych ogrodów wystarczy nawet wertykulator ręczny. Będzie trochę bardziej uciążliwy podczas pracy, ale jego atutem jest cena i łatwość przechowywania.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie wertykulatora?
Przy wyborze konkretnego modelu wertykulatora warto zwracać uwagę na następujące parametry:
- Szerokość pracy wertykulatora – od niej zależy ile czasu trzeba poświęcić na wykonanie zabiegu. Im szersza, tym jednorazowo obejmie większe połacie trawnika. Rozbieżność może być duża – u małych, ręcznych urządzeń czasem wynosi zaledwie kilkanaście centymetrów, u urządzeń spalinowych i elektrycznych zwykle 35-50 cm.
- Głębokość pracy wertykulatora – zakres głębokości wynosi zwykle od 0-30 mm. Dobre jakościowo urządzenia mają opcje regulacji w zależności od potrzeb. W przypadku sprzętu, który pełni także funkcje aeratora mechanizm kłujący (rurki, kolce, itp.) może mieć długość nawet do 25 cm.
- Moc/wydajność wertykulatora – im większa, tym krótszy czas pracy.
- Akcesoria dodatkowe do wertykulatora – wertykulator może posiadać kosz, który zbiera odpady powstające w czasie pracy. Warto sprawdzić jego pojemność. Działa tu podobna zasada jak w przypadku kosiarki: praca jest szybsza, ale nieco bardziej uciążliwa (zwłaszcza gdy przyjdzie opróżniać kosz).
- Łatwość przechowywania wertykulatora – wymiary i waga (najczęściej 5-20 kg) to parametry, które są szczególnie istotne, jeśli w narzędziowni, budynku gospodarczym czy garażu jest mało miejsca. Jednocześnie to kluczowa sprawa dla przewożenia (np. na ROD, działkę rekreacyjną) urządzeń w bagażniku. Wtedy szczególnie przydatna jest opcja składania lub odłączania rączek/uchwytów.
- Gwarancja dla wertykulatora – dobry jakościowo sprzęt posiada gwarancję na co najmniej 2 lata (czasem z opcją przedłużenia). Warto sprawdzić poszczególne moduły gwarancji z wyszczególnieniem serwisu. To konieczne u drogich (powyżej 1000 zł) urządzeń elektrycznych i spalinowych.
Przeczytaj też:
- Przechowywanie narzędzi ogrodniczych: jak przechowywać narzędzia i urządzenia ogrodnicze
- Jak przygotować do sezonu narzędzia ogrodnicze?
