Domowe maggi - jak zrobić maggi z lubczyka? Przepis na maggi
Lubczyk to zioło znane w polskiej kuchni od dawna. Liście tej byliny mają charakterystyczny zapach i smak, szczególnie chętnie dodawane są do zup i sosów. Lubczyk to przecież też podstawowy składnik popularnych przypraw - maggi i vegety. Roślina jest także wykorzystywana z powodzeniem w ziołolecznictwie - szczególnie korzeń. Co możemy zrobić z lubczyku? Przedstawiamy kilka propozycji.
Spis treści
- Skąd jest lubczyk i jak wygląda?
- Jak uprawiać lubczyk w ogrodzie?
- Jak zrobić domowe maggi z lubczyku?
- Jak wykorzystać świeże liście, nasiona i korzenie lubczyku?
Skąd jest lubczyk i jak wygląda?
Lubczyk ogrodowy w naszym kraju rośnie przede wszystkim w uprawach, raczej nie spotkamy tego zioła w formie dzikiej. To roślina z rodziny selerowatych, pochodząca z południa Europy i południowo-zachodniej Azji. Uprawę lubczyku na terenie Polski rozpoczęli już w średniowieczu mnisi benedyktyńscy, dlatego roślina od wieków obecna jest w naszej kuchni i ziołolecznictwie.
To wieloletnia bylina, która silnie się ukorzenia. Podziemne kłącze może osiągać długość nawet do 2 metrów. Roślina wiosną wypuszcza młode pędy i liście. Są to długie, dochodzące do 50 cm liście odziomkowe o masywnych, pochwiastych nasadach. Blaszki liściowe mają ząbkowate brzegi, są ciemnozielone i błyszczące na wierzchu, a jasnozielone i matowe od spodu. Roślina kwitnie od przełomu czerwca i lipca do sierpnia. To drobne, o średnicy 2-3 cm kwiaty o kolorze zielonkawożółtym, zebrane w baldachy o średnicy do 15 cm. Z kolei owoce lubczyku to suche rozłupki, które rozpadają się na dwa nasiona – niełupki.
Jak uprawiać lubczyk w ogrodzie?
Lubczyk lubi słoneczne stanowiska, ale także dobrze sobie radzi w zacienionych miejscach. Jeśli chodzi o glebę, to najlepiej, by była lekka, przepuszczalna, o dużej zawartości składników mineralnych, próchnicy i wapnia. Decydując się na uprawę tego zioła należy jednak unikać gleby gliniastej i kwaśnej, ubogiej w składniki mineralne, bo w takiej ziemi lubczyk nie urośnie. Latem roślina powinna być regularnie podlewana. Natomiast jesienią, zanim wystąpią temperatury poniżej zera, dobrze jest przykryć roślinę kopczykiem z kompostu lub słomianego obornika. Uchroni to lubczyk przed przemarznięciem.
Jak zrobić domowe maggi z lubczyku?
Z liści lubczyku możemy samodzielnie zrobić popularną maggi. Przygotowana przez nas przyprawa nie będzie zawierała składników chemicznych, konserwantów, dodatkowo nie wymaga wekowania. Jak zrobić domowe maggi?
To bardzo proste, potrzebujemy tylko trzech składników:
- duży pęczek liści lubczyku,
- sól kamienna, niejodowana
- olej, może być rzepakowy.
Liście należy posiekać, a następnie zmiksować w blenderze, do mieszanki dodajemy sól. Domowe maggi może być nawet nieco przesolone, bo będzie to mikstura, która powinna mieć wyrazisty smak, natomiast tylko jej niewielką ilość dodajemy do potraw. Na końcu dolewamy nieco oleju i ponownie miksujemy. Konsystencja mikstury powinna być stała, przypominająca pesto.
Tak przygotowaną masę wkładamy do niewielkiego słoiczka i jednocześnie ubijamy, by nie powstały pęcherzyki powietrza. Na koniec na powierzchnię masy wylewamy olej. Tłuszcz powinien przykryć cała powierzchnię ubitego maggi. Słoik należy przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu. Może to być lodówka czy piwnica. Za każdym razem, gdy skorzystamy z zawartości słoiczka, powinniśmy uzupełnić warstwę oleju. Jest to przyprawa, którą można z powodzeniem stosować przez całą zimę.
- Zioła lecznicze w ogrodzie. Jakie zioła wybrać i jak uprawiać?
- Jak założyć i pielęgnować ogródek ziołowy przy domu?
- Jakie zioła sadzić na balkonie i jak je uprawiać?
Jak wykorzystać świeże liście, nasiona i korzenie lubczyku?
Latem do spożycia nadają się świeże liście lubczyku, które można dodać do zupy czy sosu. Zioło nadaje potrawom zapach i smak taki, jak po dodatku przyprawy maggi czy vegety. Najlepiej zbierać liście w słoneczne dni po południu, wtedy będą zawierać najwięcej olejków eterycznych.
Do wykorzystania w kuchni nadają się także nasiona lubczyku. Można je stosować zimą, a ich walory smakowe są podobne do świeżych liści. Nasiona lubczyku dodawane są także do wypieków chleba.
W ziołolecznictwie wykorzystywane są korzenie lubczyku. Już w medycynie ludowej przygotowywany był wyciąg z korzenia i używany jako środek moczopędny i rozkurczowy, a nawet przeciwbólowy. Bogaty w składniki mineralne olejek zawarty w korzeniu działa także w leczeniu niestrawności.
Poza tym w medycynie ludowej lubczyk uważany jest za afrodyzjak, co zresztą sugeruje sama nazwa. Wywar z korzenia stosowany był na zwiększenie potencji u mężczyzn. Jeśli chcemy sami przygotować wywar, to korzeń najlepiej zbierać na jesieni, w drugim roku uprawy. Usuwamy potem część naziemną i korzeń suszymy. Z tak przygotowanej części rośliny robimy napary do picia. Można spróbować też przygotować nalewkę z lubczyku. Tutaj bazą może być zarówno korzeń, jak i nasiona, a nawet suszone liście.
Nie przegap:
- Łoboda ogrodowa – zapomniane warzywo wraca na polskie talerze
- Jiaogulan – ziele długowieczności. Jak uprawiać jiaogulan?
- Musztardowiec (Brassica juncea) - uprawa w domu i na balkonie
Autor: GettyImages
Lubczyk najlepiej prezentuje się w naturalistycznych założeniach ogrodowych oraz w ogrodach w stylu wiejskim i swobodnym