Spis treści
Ze względu na wielkość i długowieczność drzewa i krzewy są stałym elementem ogrodu na równi z małą architekturą. Często wręcz decydują o jego charakterze. Dlatego warto dobrze przemyśleć, jakie wybrać drzewa i krzewy ozdobne do ogrodu. Także wybór miejsca, w którym drzewa i krzewy ozdobne zostaną posadzone, powinien być starannie przemyślany. Dużej dyscypliny wymaga urządzanie małych ogrodów. Przed kupnem roślin koniecznie trzeba wziąć pod uwagę ich ostateczne rozmiary i wyobrazić sobie, jak po latach wypełnią przestrzeń działki.
Częstym błędem jest sadzenie drzew i krzewów zbyt gęsto. To może sprawić, że te o większej sile wzrostu zdominują i przysłonią mniejsze i bardziej delikatne. Wtedy konieczne stanie się przesadzenie części roślin (co w przypadku drzew i krzewów jest dość kłopotliwe) albo ich wykarczowanie.W małych ogrodach nie ma miejsca na duże drzewa. Najlepiej sadzić takie, które dorastają do 6-8 m, albo liczyć się z tym, że trzeba będzie regularnie przycinać ich gałęzie. Drzewa i krzewy liściaste i iglaste do ogrodu.
Poznaj najpiękniejsze drzewa ozdobne do małego ogrodu doskonałe do niewielkich przestrzeni.
Drzewa i krzewy jako zimozielone tło
Lepiej wystrzegać się sadzenia w ogrodzie wyłącznie drzew i krzewów zimozielonych, zwłaszcza samych iglaków. Zaletą drzew i krzewów iglastych jest to, że są łatwe w uprawie, jednak wypełniona tylko nimi działka wygląda monotonnie. Natomiast krzewy iglaste doskonale sprawdzają się jako rośliny żywopłotowe (przede wszystkim żywotniki zwane potocznie tujami oraz cyprysiki i kolumnowe jałowce), a także jako tło dla innych roślin.
Drzewa i krzewy iglaste w ogrodzie są niezastąpione zimą. Latem nie wyróżniają się i nie skupiają uwagi, dopiero późną jesienią, gdy opadną liście z innych roślin i ogród zamiera – wysuwają się na pierwszy plan. Podobnie jest z zimozielonymi krzewami liściastymi: bukszpanem wiecznie zielonym, kaliną sztywnolistną, mahonią pospolitą, trzmieliną Fortune’a, zimozielonymi irgami i ognikiem szkarłatnym, którego dodatkową ozdobą są piękne koralowe owoce.
Poznaj krzewy z czerwonymi owocami.
i
Drzewa i krzewy atrakcyjne o różnych porach roku
Bardzo przydatne w komponowaniu ogrodu są krzewy i niewysokie drzewa liściaste. Ich największym atutem jest zmienność.
- Wiosna. O wyborze drzew i krzewów często decyduje uroda kwiatów. Prawie wszystkie kwitną wiosną i wczesnym latem. Tworzą udany związek z roślinami cebulowymi, fiołkami, przylaszczkami, zawilcami gajowymi oraz delikatnymi, świeżymi liśćmi bylin.
- Lato. Tylko nieliczne krzewy (jak na przykład budleja Davida, hortensje i ketmia syryjska) zaczynają kwitnąć w drugiej połowie lata, są więc niezwykle cenne dla kompozycji ogrodu. Większość przekwitłych krzewów traci wyjątkowy urok, stając się tłem dla bardziej atrakcyjnych roślin – przede wszystkim bylin oraz roślin jednorocznych i dwuletnich. Dlatego ważnym kryterium przy wyborze krzewów i drzew powinien być także pokrój roślin oraz ładne ulistnienie. Odmiany o żółtych, pomarańczowych i bordowych liściach należy stosować z umiarem. Są one z reguły tak silnym akcentem kolorystycznym, że ich nadmiar wprowadza wrażenie chaosu i pstrokacizny.
- Jesień. Warto posadzić w ogrodzie choć kilka roślin, które u schyłku lata przybierają złocistorude barwy, na przykład: azalie, berberysy, brzozy, grujecznik japoński, irgi, kaliny, klony, miłorząb chiński, sumak octowiec. Razem z jesiennymi astrami (marcinkami), nawłociami, rudbekiami błyskotliwymi, zimowitami, zawilcami japońskimi i złocieniami (chryzantemami) tworzą nasycone kolorem kompozycje. Późną jesienią, gdy opadną liście, na pędach wielu krzewów pozostają dekoracyjne barwne owoce. Są ozdobą: berberysów, wielu gatunków irg, jabłoni, ognika szkarłatnego, ostrokrzewów, pigwowca pośredniego, poładni japońskiej, rokitnika wąskolistnego i trzmielin.
- Zima. Uroda zimowego ogrodu jest mniej oczywista niż w pozostałych porach roku. Brak barwnych roślin powoduje, że na pierwszy plan wysuwają się rośliny o oryginalnym pokroju, na przykład poskręcanych pędach (między innymi leszczyna pospolita Contorta, modrzew japoński Diana, robinia akacjowa Tortuosa, wierzba babilońska Tortuosa). Zimą najlepiej widać biało-żółtą barwę kory brzóz, intensywnie czerwoną derenia białego Sibirica oraz jaskrawozieloną derenia rozłogowego i złotlinu japońskiego. Na pędach wielu roślin są jeszcze barwne owoce. Wabią ptaki, dzięki którym śnieżna przestrzeń działki ożywa. Zimowy ogród najlepiej wygląda z zacisza domu, dlatego rośliny, które decydują o jego urodzie, powinno się sadzić tak, by były widoczne z okien.
Jak kupować drzewa i krzewy do ogrodu?
Kupując drzewa i krzewy, wybieraj takie bez śladów i uszkodzeń, których kora nie ma przebarwień i się nie łuszczy.Rośliny w pojemnikach powinny mieć liście intensywnej barwy, bez plam, dziur i nalotu. Należy zwrócić uwagę, czy ziemia, w której rosną, nie jest sucha, a z otworów w dnie nie wystaje kłębowisko korzeni (gorzej się przyjmują).Rośliny z odkrytymi korzeniami do chwili sprzedaży powinny być przysypane wilgotną ziemią lub torfem (można je niekiedy kupić bezpośrednio w szkółce). Na czas transportu należy je zabezpieczyć, żeby nie przeschły. W sklepach zwykle oferuje się rośliny z korzeniami zabezpieczonymi torfem owiniętym jutową tkaniną. Należy sprawdzić, czy tkanina zabezpieczająca korzenie nie jest sucha.
Zobacz galerię zdjęć: Drzewa w ogrodzie.
Kiedy i w jakiej glebie sadzić drzewa i krzewy w ogrodzie?
Większość drzew i krzewów ozdobnych jest sprzedawana w pojemnikach. Takie rośliny można sadzić przez cały okres wzrostu. Natomiast rośliny przeznaczone na żywopłoty oraz drzewka owocowe bywają sprzedawane z odkrytymi korzeniami. Można je sadzić w stanie bezlistnym (czyli jesienią albo wczesną wiosną). Należy je posadzić zaraz po przywiezieniu do ogrodu (nie wolno dopuścić do tego, by przeschły ich korzenie). Jeśli nie jest to możliwe, rośliny trzeba zadołować. W tym celu w ocienionym miejscu należy wykopać dół, ułożyć w nim rośliny i obsypać je wilgotną ziemią do jednej trzeciej wysokości.
Gleba powinna być odchwaszczona i przekopana na szerokość dwukrotnie większą od bryły korzeniowej, najlepiej na głębokość dwóch szpadli (glebę należy tak przekopać, by jej dolna jałowa warstwa pozostała na spodzie). Do ziemi warto dodać kompostu (jeżeli nie była ona dawno uprawiana i jest nieurodzajna, trzeba wymieszać kompost z ziemią w proporcji 1:1) oraz nawozów mineralnych (na przykład Azofoski w ilości 10 g/m²). W tak przygotowanym podłożu dobrze rośnie większość roślin. Jedynie rośliny wrzosowate (azalie, kalmie, pierisy, różaneczniki, wrzosy i wrzośce) muszą rosnąć w kwaśnym podłożu. Można je kupić w sklepach ogrodniczych lub zrobić samemu, mieszając równe ilości kwaśnego torfu, przekompostowanej kory i ziemi liściowej (zamiast niej można użyć kompostu lub żyznej ziemi).
Jak prawidłowo sadzić drzewa i krzewy?
Na dno dołu przygotowanego pod drzewo lub krzew należy nasypać żyznej gleby i umieścić na niej roślinę wyjętą z doniczki, uważając, by spomiędzy jej korzeni nie osypała się ziemia. Roślinom sadzonym z odkrytymi korzeniami należy przyciąć zbyt długie i uszkodzone korzenie, a następnie rozprostować je i rozłożyć na żyznej glebie w dołku. Następnie roślinę obsypuje się żyzną ziemią i ubija ją, a wokół jej pnia formuje się zagłębienie i wypełnia je wodą. Solidne podlanie tuż po posadzeniu jest bardzo ważne; mokra gleba dokładnie oblepia korzenie i roślina lepiej się przyjmuje. Należy pamiętać o tym, by drzewka przywiązać do palików.Drzewa i krzewy sadzone jesienią trzeba zabezpieczyć przez mrozem, obsypując je kopczykami ziemi. Dodatkowo można je okryć liśćmi albo świerkowymi gałązkami. Wiosną, kiedy ziemia rozmarznie, należy rozgarnąć kopczyki (warto ponownie uformować zagłębienie, w którym będzie się gromadziła woda).
Drzewom i krzewom, które były sadzone z odkrytymi korzeniami, trzeba przyciąć koronę, skracając co najmniej o jedną trzecią wszystkie pędy. Jest to konieczne, ponieważ w czasie sadzenia rośliny zostaje zniszczona część korzeni i tym samym zachwiana równowaga między jej częścią podziemną a nadziemną. Zmniejszenie korony przywraca tę równowagę i sprawia, że roślina lepiej się przyjmuje. Pędy roślin sadzonych z pojemników nie muszą być przycinane, ale można to zrobić, by ukształtować i zagęścić ich korony.
Jak pielęgnować posadzone drzewa i krzewy?
- W pierwszym roku po posadzeniu roślin nie trzeba nawozić, wystarczy jedynie regularnie je podlewać i odchwaszczać. Na powierzchni ziemi wokół nich dobrze jest rozłożyć ściółkę (na przykład warstwę z przekompostowanej kory grubości 5-8 cm). Zapobiegnie ona intensywnemu parowaniu wody z gleby i ograniczy wzrost chwastów.
- W kolejnych latach uprawy większość gatunków wystarczy podlewać tylko w czasie przedłużającej się suszy, szczególnie jeśli wypada ona w czasie kwitnienia. Wiosną należy nawieźć rośliny kompostem albo nawozem mineralnym – najlepiej przeznaczonym dla konkretnej grupy roślin. Nawożenie warto powtórzyć wczesnym latem, zgodnie z zaleceniami podanymi na opakowaniu preparatu. Należy pamiętać, by ostatnie nawożenie wykonać nie później niż w lipcu. W drugiej połowie lata rośliny szykują się już do zimy i pobudzanie ich do wzrostu może sprawić, że łatwiej przemarzną.
Przeczytaj też: Jakich drzew nie sadzić blisko domu? Jakie drzewa najczęściej łamie lub wywraca silny wiatr?
