Rośliny motylkowe w ogrodzie: które wybierać i kiedy je siać?
Rośliny motylkowe mogą pobierać z głębszych warstw gleby składniki pokarmowe niedostępne dla innych roślin i dostarczać do podłoża znaczne ilości azotu. Dowiedz się, jakie jest zastosowanie roślin motylkowych w ogrodzie i kiedy je siać. Przegląd najpopularniejszych gatunków roślin motylkowych.
Autor: www.thinkstockphotos.com
Rośliną motylkową jest koniczyna łąkowa
Spis treści
- Jakie to są rośliny motylkowe?
- Jakie znaczenie mają rośliny motylkowe dla gleby?
- Zastosowanie roślin motylkowych w ogrodzie
- Rośliny motylkowe do użyźniania gleby
- Jak dobrać gatunki roślin motylkowych na zielony nawóz?
Jakie to są rośliny motylkowe?
W ogrodach zwykle uprawiamy piękne rośliny ozdobne lub smaczne warzywa i owoce, często zapominając o gatunkach, które nie zawsze są dla nas atrakcyjne, ale za to mają ogromny wpływ na poprawę jakości gleby i rozwój innych roślin. Najwięcej znajdziemy ich w niezwykle licznej rodzinie bobowatych (motylkowatych), do której należy wiele popularnych gatunków roślin wieloletnich (np. koniczyna, łubin trwały) i jednorocznych (np. bobik, łubin żółty, wyka kosmata). Rośliny te nazywamy roślinami motylkowymi.
Jakie znaczenie mają rośliny motylkowe dla gleby?
Największą zaletą roślin motylkowych jest zdolność do symbiozy z pożytecznymi bakteriami brodawkowymi (rozwijającymi się na korzeniach roślin) oraz tworzenie dużej masy zielonej i głębokiego systemu korzeniowego. Dzięki tym cechom, rośliny motylkowe mogą pobierać z głębszych warstw gleby składniki pokarmowe niedostępne dla innych roślin, dostarczać do podłoża znaczne ilości azotu, wiązanego z powietrza przy pomocy bakterii brodawkowych oraz równoważyć niedobory i nadwyżki poszczególnych związków mineralnych występujących w glebie.
Ze względu na swoje właściwości rośliny motylkowe określane są nawet jako rośliny strukturotwórcze, gdyż znakomicie poprawiają jakość i strukturę gleby, wzbogacają ją w naturalny azot, drenują z nadmiaru wody, chronią przed erozją i wspomagają tworzenie się struktury gruzełkowatej. Dzięki dużej masie zielonej, po przekopaniu znakomicie użyźniają też glebę i sprzyjają tworzeniu się w niej wartościowej próchnicy, dlatego są też niezwykle cenione jako naturalne nawozy zielone.
Zastosowanie roślin motylkowych w ogrodzie
W ogrodzie rośliny motylkowate można wykorzystać na wiele sposobów. Kilka gatunków to atrakcyjne rośliny ozdobne, które możemy wykorzystać do tworzenia pięknych kompozycji rabatowych (np. łubin trwały, baptysja błękitna, łubinnik lancetowaty) lub oryginalnych żywopłotów (np. karagana syberyjska). Znajdziemy wśród nich też:
- wspaniałe pnącza, idealne do okrycia altan, ogrodzeń i pergoli (np. glicynia, złotokap, groszek szerokolistny i groszek pachnący, fasola wielkokwiatowa),
- niezwykle dekoracyjne krzewy ozdobne, nadające się do tworzenia kompozycji rabatowych i wielogatunkowych grup krzewów (m.in. żarnowiec miotlasty, szczodrzeniec ruski i wczesny, janowiec barwierski, robinia akacjowa),
- niskie, płożące krzewy idealne do ogrodów skalnych i okrywania murków (janowiec bułgarski, szczodrzeniec rozesłany i położony),
- oryginalne drzewa (np. judaszowiec kanadyjski).
Wśród roślin motylkowatych są też gatunki znakomicie nadające się do założenia łąki kwietnej lub ogrodu naturalistycznego (np. rutwica lekarska, esparceta siewna, koniczyna długokłosowa, koniczyna żółtobiała, koniczyna białoróżowa, koniczyna łąkowa i koniczyna pannońska) oraz rośliny okrywowe (cieciorka pstra – gatunek ekspansywny i trujący).
Gatunki zaliczane do rodziny bobowatych możemy też z powodzeniem uprawiać w warzywniku, gdyż ich jadalne strąki oraz nasiona znakomicie sprawdzają się jako warzywa bogate w białko, witaminy i inne substancje odżywcze (np. bób, fasola zwykła tyczna i szparagowa, groch zwyczajny, soja warzywna).
Ponieważ większość roślin motylkowych to gatunki jednoroczne, rozmnaża się je z nasion wysiewanych wprost do gruntu bardzo wczesną wiosną (np. bób) lub po minięciu wiosennych przymrozków (np. fasola szparagowa). W zależności od gatunku, można uprawiać je jako przedplon, śródplon lub poplon. Wśród bobowatych znajdziemy też kilka wartościowych ziół i roślin leczniczych oraz roślin przyprawowych, takich jak np. kozieradka pospolita, lukrecja gładka, nostrzyk biały, rutwica lekarska, koniczyna biała, białoróżowa i łąkowa.
Zobacz rośliny motylkowe w galerii zdjęć
Autor: www.thinkstockphotos.com
Rośliną motylkową jest koniczyna łąkowa
Rośliny motylkowe do użyźniania gleby
Ważną grupę wśród roślin motylkowych stanowią też gatunki wykorzystywane na zielony nawóz, który znakomicie poprawia jakość, żyzność i strukturę gleby. Rośliny przeznaczone na ten cel (np. peluszka, bobik) wysiewa się zwykle jako przedplon, przygotowujący podłoże pod uprawę innych roślin (siew wczesną wiosną, przed rozpoczęciem uprawy plonu głównego) lub jako poplon, poprawiający stan gleby po uprawie warzyw (późnym latem lub wczesną jesienią, jednak na tyle wcześnie, aby zdążyły wykiełkować przed nastaniem mrozów), np. łubin żółty, rzepik, koniczyna krwistoczerwona, wyka jara i ozima, seradela. Nawozy zielone można też uprawiać jako plon główny na nasiona.
Rośliny motylkowe uprawiane na zielony nawóz przekopuje się zanim jeszcze zawiążą kwiaty i wydadzą nasiona, a ich pędy staną się twarde i łykowate, gdyż tylko wtedy mają największą wartość użytkową. Można uprawiać je przed wieloma innymi roślinami z wyjątkiem gatunków należących do tej samej rodziny botanicznej (innych bobowatych, np. fasoli, grochu).
Jak dobrać gatunki roślin motylkowych na zielony nawóz?
Planując uprawę roślin motylkowych na zielony nawóz, powinniśmy dobrać gatunki odpowiednie do rodzaju gleby:
- do użyźnienia gleb lekkich będzie nadawał się łubin żółty, wyka kosmata i seradela,
- jakość gleb średnich poprawi łubin żółty i peluszka (groch polny),
- na glebach ciężkich najlepiej sprawdzi się bobik, wyka siewna i kosmata oraz peluszka.
Większość roślin motylkowych, w tym głównie przeznaczonych na zielony nawóz, to również znakomite rośliny miododajne, zapewniające pożytek dla pszczół (np. nostrzyk biały i żółty, różne gatunki koniczyny, esparceta siewna, seradela siewna).
Nie przegap: Rośliny wskaźnikowe – dzięki nim sprawdzisz, jaką glebę masz w ogrodzie
