Prawidłowa wentylacja połączonych pomieszczeń: jak montować wyciąg, czy poprawi on wentylację
Zła wentylacja pomieszczeń może prowadzić do zawilgocenia ścian, a w późniejszym czasie, do powstania pleśni lub grzybów na ścianach. Dlatego warto zadbać o prawidłową wentylację. Wentylacja połączonych pomieszczeń jest jeszcze trudniejsza – mają one niekiedy odmienne wymagania odnośnie wentylacji. Sprawdź, jak prawidłowo wentylować kuchnię połączoną z salonem.
Powietrze w pomieszczeniach jest zanieczyszczone głównie dwutlenkiem węgla wydychanym przez ludzi i substancjami emitowanymi przez materiały budowlane oraz wyposażenie budynku. W kuchniach dodatkowo trafia do niego duża ilość pary wodnej powstającej podczas gotowania (często wymieszanej z drobinami tłuszczu) oraz zapachy towarzyszące przygotowywaniu potraw.
Połączenie kuchni z pokojem: jak wpływa na wentylację?
W domach z wentylacją grawitacyjną pokoje często nie mają swoich kanałów wywiewnych (wyjątek stanowią budynki zbudowane jeszcze przed wojną lub tuż po niej – potem zrezygnowano z dobrej praktyki budowania kanałów wywiewnych także w pokojach). Powietrze, które dostaje się do nich przez nawiewniki, zbiera zanieczyszczenia, przepływa w kierunku kuchni i łazienek, a stamtąd jest usuwane przez kanały wentylacji grawitacyjnej. W dolnej części drzwi prowadzących do pokoju i tych do kuchni oraz łazienki muszą być otwory (lub szczelina), którymi powietrze może swobodnie przepływać także wtedy, gdy są zamknięte. Połączenie kuchni z pokojem w zasadzie nic tu nie zmienia. Może tyle, że zapachy przygotowywanych potraw i powstająca przy tym para wodna, zanim zostaną usunięte, rozprzestrzenią się w mniejszym lub większym stopniu po całej otwartej przestrzeni. Zamknięcie drzwi do kuchni, gdy jest osobna, nie jest w stanie wyeliminować tego zjawiska, ale pozwala nieco ograniczyć jego skalę.
Jak wygląda wentylacja w kuchni, a jak w salonie?
Zasady wentylowania pomieszczeń w domu zostały opisane w Warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z nimi :
- w kuchniach z kuchenką gazową musi być wentylacja grawitacyjna wywiewna, w wyposażonych w kuchenkę elektryczną – grawitacyjna lub mechaniczna;
- świeże powietrze powinno być doprowadzane przez nawiewniki zamontowane w oknach lub ścianach albo dopływać z sąsiednich pomieszczeń w nie wyposażonych;
- w domach z wentylacją grawitacyjną kanały wywiewne muszą mieć tylko pokoje na wyższej kondygnacji, a na parterze tylko te, w których jest kominek. Nawiewniki są potrzebne we wszystkich.
Czy montaż wyciągu usprawni wentylację połączonych pomieszczeń?
Siła ciągu odpowiedzialna za działanie wentylacji grawitacyjnej jest niewielka, a dodatkowo mocno uzależniona od warunków atmosferycznych. Dlatego wentylacja naturalna jest często niewystarczająca nawet w normalnych warunkach, a tym bardziej wtedy, gdy ilość zanieczyszczeń w powietrzu gwałtownie wzrasta w krótkim czasie. Tak się dzieje w kuchni podczas gotowania jednocześnie na trzech, czterech palnikach (polach grzejnych) kuchenki. Ilość pary wodnej, cząsteczek tłuszczu, intensywnych zapachów mieszających się z powietrzem jest na tyle duża, że potrzebne jest okresowe wsparcie systemu wentylacji w postaci wyciągu lub przynajmniej pochłaniacza wyposażonego w zestaw filtrów. Powietrze zasysane przez wyciąg jest usuwane poza budynek, wciągane przez pochłaniacz – po oczyszczeniu na filtrach – wraca do pomieszczenia. Wyciąg trzeba podłączyć do przewodu wywiewnego i instalacji elektrycznej, pochłaniacz tylko do elektrycznej.
Jeżeli w kuchni jest kuchenka gazowa, zawsze musi być także przewód wentylacji grawitacyjnej i nie można go niczym zabudować. Zatem nie wolno do niego podłączyć wyciągu, bo kiedy będzie wyłączony, skutecznie zatamuje jakikolwiek grawitacyjny przepływ przez kanał i kuchnia zostanie pozbawiona wentylacji. Gdy nie ma drugiego kanału, przewód odprowadzający powietrze usuwane przez wyciąg można na przykład wyprowadzić przez ścianę albo podłączyć poniżej kratki wentylacyjnej (nie likwidując jej) lub zastosować specjalną podwójną kratkę wentylacyjną, której górna część będzie osłonięta tylko ażurową osłoną, a do dolnej zostanie podłączony wyciąg.
Określenie wydajności okapu pozwoli zapewnić odpowiednią wentylację
Wyciąg powinien w ciągu godziny co najmniej sześciokrotnie wymienić powietrze w pomieszczeniu, więc podstawą do określenia jego wydajności jest wielkość pomieszczenia. Wentylator, w który jest wyposażony wyciąg, pracując z maksymalną mocą, musi w ciągu godziny przetłaczać strumień powietrza sześć razy większy od kubatury pomieszczenia (6 x powierzchnia podłogi x wysokość pomieszczenia). Do kuchni zamkniętej o powierzchni 10 m2 i wysokości 3 m odpowiedni będzie model o wydajności 180 m³/h. Jednak gdy podczas remontu „otworzymy” kuchnię, pozbywając się ściany oddzielającej ją od pokoju, stanie się niewystarczający. Wyciąg zamontowany w kuchni z kuchenką gazową nie może mieć zbyt dużej wydajności (takiej, przy której liczba wymian przekroczyłaby 12 na godzinę), ponieważ mogłoby to spowodować powstanie podciśnienia zakłócającego spalanie gazu. Wydajność pochłaniacza powinna być o mniej więcej 15% mniejsza niż wyciągu do takiej samej kuchni.
Określenie wydajności okapu pozwoli zapewnić odpowiednią wentylację
Wyciąg powinien w ciągu godziny co najmniej sześciokrotnie wymienić powietrze w pomieszczeniu, więc podstawą do określenia jego wydajności jest wielkość pomieszczenia. Wentylator, w który jest wyposażony wyciąg, pracując z maksymalną mocą, musi w ciągu godziny przetłaczać strumień powietrza sześć razy większy od kubatury pomieszczenia (6 x powierzchnia podłogi x wysokość pomieszczenia). Do kuchni zamkniętej o powierzchni 10 m2 i wysokości 3 m odpowiedni będzie model o wydajności 180 m³/h. Jednak gdy podczas remontu „otworzymy” kuchnię, pozbywając się ściany oddzielającej ją od pokoju, stanie się niewystarczający. Wyciąg zamontowany w kuchni z kuchenką gazową nie może mieć zbyt dużej wydajności (takiej, przy której liczba wymian przekroczyłaby 12 na godzinę), ponieważ mogłoby to spowodować powstanie podciśnienia zakłócającego spalanie gazu. Wydajność pochłaniacza powinna być o mniej więcej 15% mniejsza niż wyciągu do takiej samej kuchni.
Kiedy nie można zainstalować wyciągu?
Wentylacji mechanicznej wywiewnej (wyciąg jest rodzajem takiej wentylacji) nie wolno montować w domach, w których znajdują się urządzenia z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin, na przykład kominki opalane drewnem, kotły lub podgrzewacze gazowe z otwartą komorą spalania. Podciśnienie wytwarzane przez wentylator mogłoby zakłócić ciąg w kominach odprowadzających dym lub spaliny z tych urządzeń i spowodować cofanie się produktów spalania do pomieszczeń mieszkalnych.
W przypadku pochłaniaczy nie ma takiego zagrożenia, ponieważ zasysane przez nie powietrze po oczyszczeniu przez filtry wraca do pomieszczenia, więc ciśnienie w nim się nie zmienia. W wielu domach spotyka się wyciągi w kuchniach połączonych z salonem, w którym jest zamontowany kominek. Co wtedy? Jeżeli kominek jest wyposażony w zamykany wkład, ma własne doprowadzenie powietrza do spalania i nie używa się go, kiedy wyciąg pracuje, nic złego się nie dzieje. Nie zmienia to jednak faktu, że w świetle przepisów nie jest to rozwiązanie poprawne.
Jak prawidłowo podłączyć okap?
Okap przymocowuje się zwykle centralnie nad kuchenką. Jeśli jest duży, sięga nieraz kilkanaście - kilkadziesiąt centymetrów poza jej obrys. Nie powinien wisieć wyżej niż 75 cm nad płytą grzejną i niżej niż 65 cm, jeżeli płyta jest gazowa (mógłby zakłócać spalanie gazu). Do kanału wywiewnego podłącza się go przewodem o przekroju prostokątnym i powierzchni 120-180 cm2 (blaszanym albo z tworzywa sztucznego) lub kołowym o średnicy 125 lub 150 mm (z tworzywa albo blaszanym typu spiro). Powinien mieć jak najmniejszą długość i ograniczoną liczbę załamań (najlepiej wcale). W pobliże urządzenia trzeba doprowadzić instalację elektryczną i zamontować tam gniazdo albo zrobić połączenie na stałe w puszce instalacyjnej. Jeśli wyciąg wisi na ścianie, w ciągu szafek kuchennych, to nawet gdy odległość od kanału wentylacyjnego wynosi 2-3 m, przewód podłączeniowy da się zwykle jakoś schować za szafkami.
Jeżeli kuchenka zostanie zamontowana na wyspie, może być z tym większy problem. Podłączenia do wentylacji i instalacji elektrycznej trzeba wtedy wyprowadzić nad urządzenie i ukryć, na przykład w suficie podwieszanym. Poziomy odcinek przewodu wentylacyjnego nie powinien być dłuższy niż 4-5 m. Najlepiej byłoby poprowadzić go lekko w górę. Wyciąg w kuchni otwartej (czyli na przykład z wyspą) musi mieć większą wydajność ze względu na znaczną kubaturę pomieszczenia i w związku z tym może dość głośno hałasować, zwłaszcza podczas pracy na najwyższym biegu (przy największych obrotach silnika/silników). Wybierając okap do takiej kuchni, warto zwrócić uwagę na ten parametr, ponieważ najcichsze modele pracują z głośnością niemal dwukrotnie mniejszą od najgłośniejszych. Za mało uciążliwy można uznać wyciąg emitujący hałas poniżej 48 dB.
