Rekuperacja, czyli odzysk ciepła z wentylacji

2009-10-12 2:00
Powrót ciepła: wentylacja z odzyskiem ciepła
Autor: Andrzej Szandomirski Powrót ciepła

Domy budowane w nowych technologiach są coraz bardziej szczelne i ciepłe. A jak wiadomo, w szczelnych domach wentylacja grawitacyjna jest często nieskuteczna. Wyjściem z sytuacji jest montaż wentylacji mechanicznej, która dodatkowo odzyska ciepło odprowadzane z wnętrza budynku, czyli tzw. rekuperacji.

Powrót ciepła: wentylacja z odzyskiem ciepła
Autor: Agnieszka i Marek Sterniccy Budowa rekuperatora z wymiennikiem krzyżowym

Jak odzyskać ciepło z systemu wentylacji?

W klasycznej (bez odzysku ciepła) instalacji wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej zimne powietrze zewnętrzne jest nawiewane do pomieszczeń systemem przewodów nawiewnych, tam pochłania zanieczyszczenia i jest usuwane przewodami wywiewnymi bezpośrednio poza budynek. Wraz z nim budynek „opuszcza” ciepło, które zostało zużyte na podgrzanie powietrza podczas jego „pobytu” w pomieszczeniach. Jeśli oba strumienie powietrza (wywiewany i nawiewany) zostaną przepuszczone przez specjalny wymiennik, część ciepła z powietrza ogrzanego (wywiewanego) zostanie przekazana do powietrza zimnego (nawiewanego).

Co to jest rekuperator i jaka jest zasada jego działania?

Wymiennik ciepła wchodzi w skład większego urządzenia, zwanego centralą wentylacyjną z odzyskiem ciepła lub rekuperatorem. Oprócz wymiennika w izolowanej termicznie i akustycznie obudowie centrali znajdują się jeszcze dwa wentylatory (nawiewny i wyciągowy), filtry, a niekiedy i grzałka.

Do odzyskania ciepła z powietrza wentylacyjnego stosuje się różnego rodzaju wymienniki ciepła:

  • krzyżowe – zbudowane z równolegle ułożonych cienkich płyt z tworzywa sztucznego lub aluminium, między którymi przepływają (nie mieszając się)strumienie powietrza nawiewanego i wywiewanego. Mają one sprawność około 60%,
  • przeciwprądowe – zbudowane podobnie jak krzyżowe, umożliwiają jednak dłuższy kontakt przepływających przez nie strumieni powietrza (strumienie mają do pokonania dłuższą drogę), dzięki temu maja większa sprawność, bo dochodzącą do 90%,
  • obrotowe – maja postać wirującego bębna, a ich sprawność osiąga poziom 80%.

Nawiewniki i wentylatory wyciągowe mogą poprawić wentylację, ale zwiększą zużycie energii cieplnej na ogrzanie powietrza napływającego do pomieszczeń. Dużą część tej energii można jednak odzyskać, poprzez zastosowanie wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacji za pomocą specjalnego urządzenia, które nazywa się rekuperatorem.

Latem, kiedy odzyskiwanie ciepła z wywiewanego powietrza nie ma sensu, w miejsce zwykłego wymiennika można zamontować wymiennik letni, przez który strumienie przepływają bez wymiany ciepła, albo wykonać obejście omijając wymiennik.

Elementy rekuperatora

Wentylatory wymuszają przepływ powietrza w instalacji. Maja regulowaną, zwykle trzystopniowo, prędkość obrotową: normalną, obniżoną (do pracy nocą lub podczas nieobecności domowników) i maksymalną (do zintensyfikowania wymiany powietrza w pomieszczeniach). Są zasilane prądem jednofazowym (230 V) przez gniazdo z uziemieniem. Do sterowania praca wentylatorów służą programatory czasowe – z programem dziennym lub tygodniowym.

Na przewodzie doprowadzającym powietrze zewnętrzne montuje się filtry klasy EU7, zatrzymujące min. zarodniki grzybów, pyłki roślin i sadzę (taka dokładność oczyszczania wystarcza nawet dla alergików). Filtry montowane są również na wywiewie. Służą one jednak jedynie do ochrony wymiennika przed zanieczyszczeniami z powietrza opuszczającego pomieszczenie, dlatego mogą być mniej dokładne (klasy EU3). Istotnym jest, aby pamiętać o regularnej wymianie lub czyszczeniu filtrów.

Grzałka nie jest obowiązkowym elementem centrali wentylacyjnej, przydaje się jednak, gdy temperatura zewnętrzna spada poniżej -10°C, ponieważ wtedy powietrze podgrzane jedynie ciepłem odzyskanym może być za chłodne, by nawiewać je bezpośrednio do pomieszczenia.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają