Klimatyzacja – co warto wiedzieć przed zakupem klimatyzatora. PORADNIK
Kiedy przydaje się klimatyzator? Odpowiedź jest w zasadzie tylko jedna – gdy w pomieszczeniu robi się ciepło. Jest jednak jeszcze kilka innych pytań, jakie zadają sobie osoby planujące montaż klimatyzacji w swoich domach czy mieszkaniach. W naszym poradniku próbowaliśmy na nie odpowiedzieć i doradzić, na co zwrócić uwagę przed zakupem klimatyzatora.
Komu i kiedy przyda się klimatyzator?
Są domy, w których nawet w środku gorącego lata temperatura jest optymalna, a domownicy czują się w nich komfortowo. Są również domy, w których w letnie dni, nawet te niezbyt gorące, zwyczajnie nie da się wytrzymać. Gorąco, wilgotno, duszno… W takich momentach myślimy tylko o tym, jak obniżyć temperaturę w pomieszczeniach.
Jest wiele czynników wpływających na przegrzanie domu. Co ciekawe najczęściej występują łącznie. Kiedy uzmysłowimy sobie co wpływa na tak niekomfortowe warunki w naszym domu, możemy przystąpić do działania – wybrać właściwy system klimatyzacji.
Sprawdź też:
Czynniki, które mają wpływ na temperaturę w domu latem
- Szklane ściany, duże okna i drzwi tarasowe – dają duży zysk ciepła zimą (o ile jest to wystawa południowa lub południowo-zachodnia), natomiast latem sprawiają kłopoty z przegrzewaniem pomieszczeń. Decydując się na tak modne obecnie duże przeszklenia, warto pomyśleć o zastosowaniu przesłon zacieniających
- Niedostateczna ilość osłon słonecznych – stosowanie markiz, rolet czy żaluzji, zwłaszcza tych zewnętrznych, bardzo dobrze wpływa na zmniejszenie zysków ciepła ze słońca. Rolety czy żaluzje wewnętrzne nagrzewają się przez szyby i oddają ciepło do pomieszczenia, więc ich skuteczność jest zdecydowanie mniejsza.
- Pomieszczenia usytuowane na poddaszu – są one narażone na przegrzanie bardziej niż pokoje znajdujące się na piętrze pod strychem lub w domu dwupiętrowym. Dzieje się tak dlatego, że strych tworzy bufor, który zatrzymuje znaczną cześć ciepła słonecznego, strop jest większą barierą dla ciepła niż dach, okna na elewacji wpuszczają do pomieszczeń znacznie mniej ciepła słonecznego, niż okna dachowe.
- Izolacja ścian zewnętrznych – dobrze dobrana i wykonana izolacja cieplna budynku jest gwarancją tego, że zimą ciepło nie będzie z niego uciekać, a latem nie będzie do niego przenikać. Zadbanie o odpowiednią warstwę ocieplenia domu bardzo ogranicza ryzyko jego przegrzania.
- Budynki szkieletowe – są bardziej narażone na zmiany temperatur, gdyż masa ich ścian jest stosunkowo niewielka. Dlatego temperatura wewnątrz takich domów może dość szybko rosnąć na skutek nagrzewania przez promienie słoneczne wpadające przez okna (ściany nie pochłaniają ciepła)
- Wysokość pomieszczeń – im pomieszczenie będzie niższe, tym wyższa w nim będzie panowała temperatura. Ponieważ ciepłe powietrze jest lżejsze od zimnego, mniej będziemy odczuwać ten dyskomfort w pomieszczeniach wyższych niż standardowe 2,5-2,7 m.
Jaki wybrać rodzaj klimatyzatora?
- Klimatyzatory przenośne to najtańsze rozwiązanie. Można je bez problemu przenosić z jednego pomieszczenia do drugiego. Ich wada to głośna praca i relatywnie niewielkie moce chłodzące oraz konieczność odprowadzenia na zewnątrz powietrza wyrzucanego (np. rurą wystawianą za okno).
- Klimatyzatory stacjonarne to urządzenia jednoczęściowe (monoblokowe). Instaluje się je w przegrodzie budynku (ściana lub okno). Niestety nie wyglądają zbyt estetycznie oraz emitują dość uciążliwy hałas do pomieszczenia.
- Klimatyzatory typu split (rozłączne) to urządzenia najlepiej zdające egzamin. To również jeden z najpopularniejszych rodzajów klimatyzatorów. Składają się z dwóch jednostek – zewnętrznej, odprowadzającej ciepło poza budynek i wewnętrznej - obniżającej temperaturę powietrza w pomieszczeniu. Klimatyzator typu split charakteryzuje znacznie większa wydajność od urządzeń jednoczęściowych.
- Klimatyzatory multi-split to urządzania służące do regulacji temperatury w kilku pomieszczeniach. System składa się z jednej jednostki zewnętrznej i kilku wewnętrznych. W każdym z pomieszczeń można ustawić inną temperaturę. Zarówno klimatyzatory split, jak i multi-split mają dużą zaletę: jednostka, która generuje największy hałas znajduje się na zewnątrz budynku.
Klimatyzator z czynnikiem chłodniczym R32 – dlaczego warto zwrócić na niego uwagę?
Czynnik chłodniczy R32 ma niższy potencjał tworzenia efektu cieplarnianego (GWP – Global Warming Potential). Do napełniania klimatyzacji potrzeba ok. 30% mniej tego czynnika w porównaniu z najpopularniejszym obecnie czynnikiem R410A. Co ważne, czynnik R32 poprawia efektywność energetyczną klimatyzatora o około 10%. Urządzenie z czynnikiem chłodniczym R32 to mniejsze koszty korzystania z klimatyzacji, a także mniej szkodliwego wpływu na środowisko, w którym żyjemy.
Jak dobrać moc klimatyzatora?
Aby obliczyć moc potrzebną do schłodzenia pomieszczenia za pomocą klimatyzatora potrzebne są specjalne programy komputerowe. Sprzedawcy za ich pomocą są w stanie określić zapotrzebowanie na chłodzenie bardzo dokładnie, dzięki czemu mogą wybrać urządzenie szyte na miarę. Warto zdecydować się na urządzenie od producenta, który oferuje szeroką gamę mocy klimatyzatorów.
Do pomieszczeń o standardowej wysokości (2,5-2,7m) możemy pokusić się o samodzielny dobór mocy klimatyzatora. Przyjmuje się wtedy, że na 1m2 powierzchni pomieszczenia potrzebna jest moc 0,1 kW. Dla przykładu, do pomieszczenia o powierzchni 20 m2 odpowiednie będzie urządzenie o mocy 2 kW. Pamiętajmy jednak, że w przypadku, gdy pomieszczenie nie jest zamknięte i powietrze swobodnie przepływa do innego pokoju, do obliczenia mocy klimatyzatora należy wziąć sumę powierzchni wszystkich pomieszczeń, między którymi przepływa powietrze! Zakłada się, że najpopularniejsze moce klimatyzatorów mieszczą się między 3 kW a 18 kW.
Co ważne, producenci znacznie ułatwiają nam wybór. W swoich folderach bardzo często podają informacje, w jakim pomieszczeniu – o jakiej powierzchni – sprawdzi się dany model.
Podstawowe funkcje klimatyzacji
Klimatyzatory mogą pełnić różne funkcje. Podstawową z nich jest chłodzenie. Coraz częściej wybierane są jednak urządzenia chłodząco-ogrzewające czy systemy pełnej klimatyzacji. O ile pojęcia grzania i chłodzenia są zapewne wszystkim znane, o tyle pojęcie systemu pełnej klimatyzacji być może warto nieco przybliżyć. Z systemem pełnej klimatyzacji spotykamy się wtedy, gdy urządzenie pozwala nam nie tylko na chłodzenie czy grzanie pomieszczenia, ale również steruje poziomem wilgotności we wnętrzu – w razie potrzeby odpowiednio je osusza lub nawilża. Nie bez znaczenia jest również to, że nowoczesne klimatyzatory wyposażone są w odpowiednie filtry, które gwarantują czystość nawiewanego domu powietrza.
Ważną kwestią, o której nie należy zapominać przy wyborze klimatyzatora, jest jego sterowanie. Aby było jak najwygodniejsze i intuicyjne, należy zdecydować się na klimatyzator z czytelnym wyświetlaczem ledowym, pokazującym najważniejsze parametry pracy urządzenia. Oprócz sterowania przy użyciu poręcznego pilota możemy zdecydować się na opcję sterowania zdalnego: dzięki połączeniu z Wi-Fi możemy zarządzać działaniem nowoczesnego klimatyzatora spoza domu, z smartfona lub tabletu. Warto wybrać takie rozwiązanie, bo ułatwi kontrolę nad trybem i czasem pracy urządzenia na odległość, pozwalając zaplanować komfortową temperaturę w domu.
Rejestracja urządzeń klimatyzacyjnych– kogo dotyczy?
W produkowanych obecnie klimatyzatorach czynnikiem chłodniczym są gazy fluorowane, tzw. „F-gazy”, czyli syntetyczne czynniki HFC oznaczone symbolami R410A i R407C. Są one niepalne i nietoksyczne, nie należy ich jednak wdychać czy emitować do atmosfery.
W związku z Rozporządzeniami jakie weszły w życie w styczniu 2016, a związanych z Ustawą o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych ( Dz.U. 2015 poz 881), operatorzy urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła mają obowiązek założenia kart urządzeń i rejestracji urządzeń w Centralnym Rejestrze Operatorów (CRO).
Przepisy już wcześniej nałożyły na użytkowników urządzeń zawierających „F-gazy”, w tym czynniki z grupy HFC szereg obowiązków, które rozszerzyły o kolejne. Są to:
- Odzysk substancji podczas serwisu;
- Właściwe oznakowanie urządzeń;
- Okresowe kontrole szczelności sprzętu klimatyzacyjnego zawierającego 3 kg i więcej czynnika HFC;
- Założenie karty urządzeń dla systemów stacjonarnych napełnionych 3 kg i więcej fluorowanym gazem cieplarnianym (F-gazem /HFC).
Warto pamiętać, że napełnienie klimatyzatorów typu split stosowanych w mieszkaniach zazwyczaj nie przekracza 1 kg czynnika, jednak większe jednostki chłodzące duże domy często zawierają więcej kilogramów HFC. Warto więc ustalić, czy będąc posiadaczem klimatyzacji, jesteśmy zobowiązani do założenia karty urządzenia i zgłoszenia jej do CRO.
Należy również pamiętać, że systemy grzewcze typu pompy ciepła powietrze-powietrze i powietrze-woda coraz częściej stosowane jako systemy do domków jednorodzinnych, również posiadają czynnik chłodniczy.
Zgodnie z obowiązującym prawem kontrolę szczelności urządzeń zawierających HFC mogą wykonywać jedynie osoby posiadające stosowny certyfikat kwalifikacji.
Bezpieczeństwo i komfort korzystania z klimatyzacji
Kolejnym ważnym parametrem jest głośność urządzenia. Zbyt hałaśliwa praca klimatyzatora może być irytująca, nie tylko w nocy, dlatego warto wybrać urządzenie, które pracuje cicho i nieinwazyjnie. Najlepsze klimatyzatory generują dźwięki sięgające do 20 dB, czyli praktycznie niezauważalne dla ludzkiego ucha.
Przy wyborze urządzenia warto zwrócić uwagę na gwarancję i jej długość. Niektóre firmy oferują kilkuletnią gwarancję, a przy zarejestrowaniu urządzenia na stronie producenta, użytkownicy są automatycznie informowani o potrzebie przeprowadzenia przeglądu. Również w przypadku zgubienia karty gwarancyjnej wszystkie dane dotyczące obsługi klimatyzatora są dostępne w bazie producenta. Nie ma więc potrzeby trzymania papierowych gwarancji.
Dlaczego należy serwisować klimatyzację?
Zaniedbany klimatyzator szkodzi zdrowiu. Jest to niezaprzeczalny fakt, dlatego tak ważne jest, aby zadbać o jego okresowe konserwowanie. Wpłynie to również na wydajną pracę klimatyzacji, a tym samym komfort przebywania w chłodzonych pomieszczeniach i zwiększy ekonomiczność urządzenia
„Zatkany” klimatyzator wprowadza do obiegu zanieczyszczenia, które wcześniej osadziły się na filtrze – kurz, roztocza, pleśnie, grzyby… Jest to szkodliwe dla zdrowia, należy więc zadbać o regularną wymianę filtrów. Ponadto, gdy doprowadzimy do obniżenia sprawności klimatyzacji, poprzez niedrożność systemu, nie tylko zaszkodzimy naszemu zdrowiu, ale również portfelowi. Mniejsza sprawność to większy pobór energii potrzebnej do obniżenia temperatury do zadanego poziomu. A to w dalszej konsekwencji sprowadza się do wyższych rachunków za prąd.
System klimatyzacji oddany w sprawne ręce serwisanta odwdzięczy nam się komfortową temperaturą i czystym, zdrowym powietrzem. Należy więc zadbać o oczyszczenie lub wymianę filtrów, sprawdzenie pracy turbiny, odkażenie parownika i wyczyszczenie agregatu skraplacza.
Sami również możemy zadbać o klimatyzator. Wystarczy raz w miesiącu przetrzeć wilgotną szmatką z delikatnym detergentem wloty wentylacyjne.
A kiedy dokonać przeglądu klimatyzacji? Najlepiej przed rozpoczęciem sezonu letniego, czyli najbardziej gorącego okresu eksploatacji klimatyzatora.
