Jaka instalacja wentylacyjna zapewnia dobrą wymianę powietrza?
Wielu budujących dom nie zdaje sobie sprawy, że okażdy dom musi mieć dpowiednią instalację wentylacyjną. W ten sposób zapewnisz sobie wymianę powietrza między wnętrzem domu i otoczeniem. Wyjaśniamy, co składa się na profesjonalnie zaprojektować i wykonaną instalację wentylacyjną.
Prawidłowo zaprojektowana i wykonana instalacja wentylacyjna w domu jednorodzinnym powinna zapewniać dopływ powietrza do pokoi i kuchni z oknem zewnętrznym oraz usuwanie powietrza zużytego z kuchni, łazienki, oddzielnego WC, pomieszczenia pomocniczego bez okien (składziku czy garderoby), pokoju oddzielonego od tych pomieszczeń więcej niż dwojgiem drzwi, a także pokoju znajdującego się na wyższym poziomie w domu wielopoziomowym.
Skąd następuje wymiana powietrza
W instalacji wentylacji grawitacyjnej i wentylacji mechanicznej wywiewnej świeże powietrze powinno mieć zapewniony dostęp do pokoi i kuchni z oknami zewnętrznymi przez ich nieszczelności. Aby to było możliwe, okna powinny mieć współczynnik infiltracji a mniejszy niż 0,3 m3/(mhdaPa2/3), a jeśli są wyposażone w skrzydło uchylno-rozwieralne, górny wywietrznik uchylny lub górne skrzydło uchylne, wystarczy, by był on nie większy niż 1 m3/(mhdaPa2/3). Jeżeli nie wiemy, jaki jest współczynnik infiltracji naszych okien, to lepiej przyjąć, że nie spełnia tych warunków, bo współczesne okna są bardzo szczelne i z reguły nie zapewniają dopływu dostatecznej ilości powietrza.
By wentylacja działała, trzeba zrobić otwory i zainstalować w nich nawiewniki: w górnej części okna (w ościeżnicy, ramie skrzydła, między ramą skrzydła a górną krawędzią szyby zespolonej), w otworze okiennym (między nadprożem a górną krawędzią ościeżnicy, w obudowie rolety zewnętrznej) lub w przegrodzie zewnętrznej nad oknem.
Nawiewniki powinny mieć regulowany stopień otwarcia. W pomieszczeniu z wentylacją grawitacyjną strumień powietrza przepływającego przez całkowicie otwarty nawiewnik powinien wynosić od 20 do 50 m3/h (przy różnicy ciśnienia 10 Pa po jego obu stronach), w wyposażonym w wentylację mechaniczną – od 15 do 30 m3/h. Powietrze musi mieć możliwość przepływania przez nawiewnik również wtedy, gdy jego element dławiący znajduje się w pozycji całkowitego zamknięcia (nawiewnik powinien wtedy przepuszczać od 20 do 30% strumienia przy całkowitym otwarciu).
Nawiewniki okienne mogą być regulowane ręcznie, ale lepszym rozwiązaniem są te z regulacją automatyczną. Stopień otwarcia może się w nich zmieniać pod wpływem zmian różnicy ciśnienia wewnątrz i na zewnątrz domu, zmian wilgotności lub temperatury powietrza.
Nawiewniki reagujące na zmiany ciśnienia przymykają się automatycznie, gdy zwiększa się siła wiatru. Dzięki temu do pomieszczeń napływa stale taki sam strumień powietrza.
Nawiewniki termostatyczne, czyli reagujące na zmiany temperatury, przymykają się samo- czynnie w miarę jej obniżania, co przynosi oszczędności w zużyciu ciepła. Są to zwykle nawiewniki talerzowe przeznaczone do montażu w ścianach.
Bardzo popularne są nawiewniki higrosterowane, czyli reagujące na zmiany wilgotności powietrza w pomieszczeniu. W miarę jej wzrostu następuje zwiększenie stopnia otwarcia nawiewnika, dzięki czemu wymiana powietrza staje się intensywniejsza. Kiedy wilgotność powietrza jest optymalna, nawiewnik pozostaje przymknięty, a do pomieszczenia napływa minimalna ilość powietrza. Pomaga to w ograniczeniu wydatków na ogrzewanie. Jeżeli zastosuje się wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną, trzeba zrobić otwory (czerpnie) umożliwiające zasysanie powietrza przez wentylatory nawiewne, które tłoczą świeże powietrze. Zwykle instaluje się jeden centralny wentylator, z którego powietrze jest rozprowadzane siecią przewodów wentylacyjnych do pomieszczeń, które tego wymagają.
Autor: Joanna Siedlar
Okna z funkcją rozszczelnienia,czyli z mikrowentylacją, to wprawdzie lepsze niż nic, ale taki sposób zapewnienia dopływu powietrza do domu to prowizorka – nie umożliwia nad nim żadnej kontroli
Autor: Joanna Siedlar
Okna z funkcją rozszczelnienia,czyli z mikrowentylacją, to wprawdzie lepsze niż nic, ale taki sposób zapewnienia dopływu powietrza do domu to prowizorka – nie umożliwia nad nim żadnej kontroli
Ile powietrza trzeba wymienić
Zgodnie z wymaganiami polskich norm dotyczących wentylacji w budynkach mieszkalnych ilość powietrza wymienianego w domu wynika ze zsumowania strumieni powietrza, które musi być usuwane z pomieszczeń pomocniczych.
Strumienie te powinny wynosić co najmniej:
- w kuchni z oknem zewnętrznym wyposażonej w kuchenkę gazową lub węglową – 70 m3/h;
- w kuchni z oknem zewnętrznym wyposażonej w kuchenkę elektryczną – 30 m3/h w mieszkaniu dla maksymalnie trzech osób lub 50 m3/h w mieszkaniu dla więcej niż trzech osób;
- w kuchni bez okna zewnętrznego wyposażonej w kuchnię elektryczną – 50 m3/h;
- w kuchni bez okna zewnętrznego wyposażonej w kuchnię gazową, obowiązkowo z mechaniczną wentylacją wywiewną – 70 m3/h;
- w łazience z WC lub bez – 50 m3/h;
- w wydzielonym WC – 30 m3/h;
- w pomieszczeniu pomocniczym bez okien – 15 m3/h;
- w pokoju mieszkalnym oddzielonym od pomieszczeń kuchni, łazienki i WC więcej niż dwojgiem drzwi lub w pokoju znajdującym się na wyższym poziomie w wielopoziomowym domu jednorodzinnym lub w wielo- poziomowym mieszkaniu domu wielorodzinnego – 30 m3/h.
Ponadto zaleca się projektowanie urządzeń wentylacyjnych umożliwiających okresowe zwiększanie strumienia objętości powietrza do co najmniej 120 m3/h – jest to zachęta do stosowania wentylatorów pozwalających na szybkie usunięcie zanieczyszczeń w miejscu ich powstawania. Wentylacja piwnic powinna zapewnić wymianę powietrza równą minimum 0,3 jej kubatury na godzinę. Poddasza winny mieć zapewniony dopływ i odpływ powietrza przez otwory w zewnętrznych przegrodach budowlanych. Pomieszczenia pralni domowych muszą mieć zapewnioną wentylację odpowiadającą minimum dwukrotnej wymianie powietrza na godzinę, a pomieszczenia suszarni – co najmniej jednej wymianie na godzinę.
Gdzie odprowadzać powietrze z wentylacji
Powietrze z pomieszczeń mieszkalnych powinno być odprowadzane przez otwory wyrównawcze umieszczone nad drzwiami lub w ich górnej części albo przez otwory wywiewne. Dopuszcza się odprowadzenie powietrza przez szczeliny pomiędzy dolną krawędzią drzwi a podłogą. Powierzchnia przekroju otworów lub szczelin netto (z uwzględnieniem zastosowanych żaluzji, kratek lub innych maskownic) powinna wynosić co najmniej 80 cm2. Dopływ powietrza do kuchni, łazienek, WC oraz pomocniczych pomieszczeń bezokiennych musi być zapewniony przez otwory w dolnych częściach drzwi lub przez szczeliny pomiędzy dolną krawędzią drzwi a podłogą lub progiem o przekroju netto co najmniej 200 cm2. W tych pomieszczeniach powinny się też znajdować otwory wywiewne (prowadzące do kanałów grawitacyjnych lub wyposażone w wentylatory) do usuwania powietrza poza budynek.
Jeśli w domu jest wentylacja mechaniczna, powietrze można wywiewać z pomieszczeń wentylowanych do garażu, aby w ten sposób nieco ogrzać go zimą. Oczywiście garaż musi być szczelnie oddzielony od pomieszczeń mieszkalnych i mieć otwór wentylacyjny, przez który zużyte powietrze będzie mogło w końcu wydostać się na zewnątrz.
