Ceny gazu 2022. Gaz jeszcze droższy! PGNiG bierze kilkumiliardowy kredyt. Odbiorca indywidualny zapłaci więcej?

Cena gazu dla indywidualnych odbiorców w tym roku jeszcze wzrośnie? 16 sierpnia Prezes URE zatwierdził nową taryfę operatora największego systemu dystrybucyjnego gazu - Polskiej Spółki Gazownictwa. O ile wzrosną rachunki za gaz przez to, że droższa będzie jego dystrybucja? PGNiG zadłuża się na kolejne miliardy, a ceny gazu na rynku rosną.

Prezydent podpisał ustawę dotyczącą przepisów utrzymujących państwową kontrolę nad cenami gazu. Ma to uchronić przed gwałtownymi podwyżkami cen gazu przede wszystkim odbiorców indywidualnych oraz strategiczne instytucje pożytku publicznego.

Spis treści

1. Rekordowa cena gazu na giełdzie TTF
2. Czy gaz w Polsce podrożeje?
3. Założenia ustawy dot. bezpieczeństwa gazowego
4. Ceny gazu już nie wzrosną w 2022 r.
5. Regulowane taryfy gazowe do 2027 r.
6. Podwyżka ceny gazu w 2022 r.
7. Ile zapłacimy za gaz w 2022 r.
8. Podwyżki cen gazu w 2021 r.
9. Poprzednie podwyżki cen gazu
10. Co się dzieje na rynku gazu
11. Ceny źródeł energii a inflacja

Rekordowa cena gazu na giełdzie TTF

Holenderska giełda TTF stanowi wyznacznik cen gazu w Europie. Po jedynie chwilowym rekordowym wzroście ceny rozliczeniowej gazu na giełdzie TTF rano 27.07.2022 r. do 227,5 euro za megawatogodzinę. W kolejnych dniach ceny spadły poniżej 200 euro, ale 17 sierpnia 2022 r. osiągnęły poziom 225,049 euro/MWh. To przede wszystkim efekt ograniczenia dostaw gazu z Rosji do Europy. Przed rosyjską inwazją na Ukrainę ceny gazu na europejskich rynkach oscylowały wokół 80 euro/MWh, a w lipcu 2021 r. gaz w hubie TTF kosztował zaledwie 22,5 euro/MWh.

Czy gaz w Polsce podrożeje?

Obecnie odbiorcy indywidualni nie odczuwają tych dużych wahań cen na europejskim rynku, bowiem do 31 grudnia 2022 r. obowiązują taryfy cen gazu dla gospodarstw domowych zatwierdzone przez Urząd Regulacji Energetyki jeszcze w ubiegłym roku.

Jednak 17 sierpnia 2022 r. Prezes URE zatwierdził wzrost cen w taryfie dystrybucyjnej operatora największego systemu dystrybucyjnego gazu - Polskiej Spółki Gazownictwa. Średnio o 2,6 proc. Jak się to przełoży na wzrost rachunków za gaz ziemny?

Jak poinformował Urząd, w rezultacie tej podwyżki gospodarstwa domowe zapłacą więcej o 0,5-0,7 procenta.

Według szacunków URE oznacza to, że:

• odbiorcy z grupy taryfowej W-1.1, czyli zużywający najmniejsze ilości gazu (jedynie w celu przygotowywania posiłków), zapłacą miesięcznie średnio o ok. 22 grosze więcej,
• odbiorcy z grupy taryfowej W-3.6, a więc zużywający znaczne ilości gazu (do ogrzewania), zapłacą o ok. 2,38 zł więcej.

Zmiana taryfy może zostać wprowadzona w życie najwcześniej po 14 dniach od jej publikacji przez Prezesa URE.

Założenia ustawy dot. bezpieczeństwa gazowego

We wtorek 16 sierpnia 2022 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o bezpieczeństwie gazowym opracowaną przez ministerstwo klimatu w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gazowego państwa w związku z sytuacją na rynku gazu. Tym samym do końca 2027 r. przedłużony został obowiązek zatwierdzania cen gazu ziemnego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Wobec bardzo niepewnej sytuacji na rynkach - nie tylko energetycznych - co jest konsekwencją polityki Gazpromu ograniczania dostaw gazu do państw europejskich, a także napaści Rosji na Ukrainę, postanowiono przedłużyć kontrolę Urzędu Regulacji Energetyki nad cenami gazu. Nie można pozwolić na szalone podwyżki cen gazu o kilkaset procent, które zatrwożyły niektórych odbiorców gazu w 2021 r.

Ponadto w ustawie zaproponowano definicję bezpieczeństwa gazowego państwa wzorowaną na definicji bezpieczeństwa energetycznego oraz okoliczności, w których może zostać ogłoszony stan kryzysowy w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE ws. środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu. Projekt ma też wprowadzać obowiązek uwzględniania planu działań zapobiegawczych w planowaniu rozwoju systemów gazowych przesyłowego i dystrybucyjnych oraz obowiązek sporządzania planów rozwoju przez operatora systemu magazynowania paliw gazowych. Ma zostać wydłużony z 40 do 45 dni okres, w którym zapasy obowiązkowe gazu powinny zostać dostarczone do systemu gazowego.

Przewiduje się także zawieszenie tzw. obliga giełdowego - obowiązku sprzedaży gazu przez giełdę - w przypadku ogłoszenia stanu kryzysowego, lub możliwość zmiany poziomu tego obliga w 2022 i 2023 r. przez ministra właściwego ds. energii.

Ceny gazu już nie wzrosną w 2022 r.

Zgodnie z zapowiedzią ceny gazu w 2022 r. dla gospodarstw domowych mają już nie wzrastać. Urząd Regulacji Energetyki przez kolejne lata będzie zatwierdzał propozycje nowych taryf składane przez spółki energetyczne. Zgodnie z wyrokiem TSUE z 2015 r. Polska powinna w najbliższych latach zakończyć regulację cen gazu. Było to planowane na 2024 r. Jednak niepewność na rynku paliw i realne zagrożenie wielkimi skokami cen spowodowały przedłużenie ich regulacji do 2027 r. Co ważne, ceny regulowane mają dotyczyć znacznie większej grupy podmiotów, które objęto taryfowaniem ustawą o ochronie odbiorców gazu podjętą na początku 2022 r. (wcześniej dotyczyło to tylko gospodarstw domowych).

Są to:

• gospodarstwa domowe,
• wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe,
• inne podmioty uprawnione lub zobowiązane do zapewnienia paliwa gazowego w lokalach mieszkalnych na potrzeby zużycia przez gospodarstwa domowe lub w lokalach podmiotów wymienionych w kolejnych punktach lub do lokalnej produkcji ciepła zużywanego w gospodarstwach domowych znajdujących się w budynkach wielolokalowych lub w lokalach podmiotów wymienionych w kolejnych punktach,
• podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
• jednostki organizacyjne pomocy społecznej, noclegownie i ogrzewalnie,
• jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
• podmioty systemu oświaty,
• podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki, 
• podmioty prowadzące żłobki i kluby dziecięce, a także dzienni opiekunowie,
• kościoły i inne związki wyznaniowe,
• podmioty prowadzące działalność kulturalną,
• podmioty prowadzące działalność archiwalną,
• ochotnicze straże pożarne,
• placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku,
• rodzinne domy pomocy oraz mieszkania chronione,
• centra i kluby integracji społecznej,
• warsztaty terapii zajęciowej,
• organizacje pozarządowe,
• spółdzielnie socjalne.

Regulowane taryfy gazowe do 2027 r.

Urząd Regulacji Energetyki 17 grudnia 2021 r. opublikował nowe taryfy opłat za gaz i jego dystrybucję.  Jest to zgodne z zapowiedzią Pawła Majewskiego, prezesa spółki Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG ), który kilka miesięcy temu wyjaśniał, że podwyżki cen gazu – w związku z sytuacją na rynkach gospodarczych i wzrostem cen gazu na giełdach towarowych - są nieuniknione. Nowe taryfy obowiązują od 2022 r.

Porównując ceny gazu ziemnego na Towarowej Giełdzie Energii w grudniu 2020 i grudniu 2021 r. nastąpił bardzo wysoki wzrost. W kontraktach rocznych cena gazu wzrosła o 176%, a w kontraktach terminowych aż o 577,9%. Na tej giełdzie zaopatruje się PGNiG, więc podwyżki cen dla odbiorców indywidualnych stały się konieczne. Warto zaznaczyć, że podobne procesy następują również w innych krajach europejskich i są efektem przemian gospodarczych związanych w pewnym stopniu z pandemią oraz polityką Gazpromu, który obcina dostawy do Europy.

Przedstawiamy, o ile więcej trzeba będzie płacić za gaz w 2022 r.

Podwyżka ceny gazu w 2022 r.

W nowej taryfie PGNiG wzrosły ceny za gaz, natomiast opłaty dystrybucyjne nie ulegają zmianie. Jednak wzrosła stawka opłat dystrybucyjnych w nowej taryfie Polskiej Spółki Gazownictwa (PSG), na podstawie ktorej sa rozliczani odbiorcy w gospodarstwach domowych obsługiwani przez PGNiG.

Wzrost ceny gazu w taryfie PGNiG wynosi ok. 83%, ale nie zmieniają się stawki opłat abonamentowych. Dlatego średnio płatności za paliwo gazowe oraz opłata abonamentowa wzrosną o ok. 77%. Wzrost opłat dystrybucyjnych PSG wyniesie średnio 3,6%.

Biorąc pod uwagę obie wielkości podwyżek, rachunki za gaz w gospodarstwach domowych wzrosną średnio o około 54% netto.

Ile zapłacimy za gaz w 2022 r.

Jeśli przeliczymy te wartości, uwzględniając średnie zużycie gazu w gospodarstwach domowych, otrzymamy takie wielkości:

• w taryfie W-1.1 – gaz tylko do kuchenek do gotowania – wzrost o około 41%, czyli około 9 zł miesięcznie więcej,
• w taryfie W-2.1 – gaz także do podgrzewania c.w.u. - wzrost o 54%, czyli 56 zł miesięcznie więcej,
• w taryfie W-3.6 – gaz również do ogrzewania domu – wzrost o 58%, czyli 176 zł miesięcznie więcej.

Podane kwoty ceny gazu to wielkości netto.

W miesiącach styczeń-marzec 2022 r. przewiduje się obniżkę VAT na sprzedaż gazu z 23 do 8% (tarcza antyinflacyjna). Dla kolejnych miesięcy należy przyjąć 23% VAT.

Podwyżki cen gazu w 2021 r.

W czwartek 14 października 2021 r. prezes Urzędu Regulacji Energetyki Rafał Gawin zatwierdził zmiany w taryfie PGNiG Obrót Detaliczny. To trzecia podwyżka cen gazu w tym roku. Dotyczy tylko ceny za paliwo gazowe. Stawki opłat abonamentowych oraz za dystrybucję pozostają bez zmian. Dlatego choć cena paliwa wzrośnie o 7,4%, to rachunki gospodarstw domowych wzrosną przeciętnie o 6,8%. Nowa taryfa obowiązuje od października do końca br.

Podwyżka cen gazu dotyczy wszystkich grup taryfowych!

Według wyliczeń URE dla przeciętnego odbiorcy gazu w grupie W-1.1 (używającego gazu tylko do przygotowania posiłków) podwyżka wyniesie 3,4 proc., co oznacza wzrost o 0,72 zł miesięcznie.

Dla odbiorców z grupy W-2.1 (podgrzewających wodę gazem) koszt używania gazu wrośnie o 4,6 proc. (4,48 zł miesięcznie).

Odbiorcy używający gazu do gotowania, podgrzewania wody oraz ogrzewania domów (grupa taryfowa W-3.6) zapłacą o 13,76 zł miesięcznie więcej.

Poprzednie podwyżki cen gazu

Pierwsza podwyżka cen gazu weszła w życie w maju 2021 r. i wynosiła średnio 5,1%. Był to pierwszy wzrost cen gazu dla gospodarstw domowych od 2019 r. W lutym tego roku rachunki za gaz nieco wzrosły z powodu podwyżki opłat za dostawę gazu.

W czerwcu rozpoczął się gwałtowny wzrost cen gazu na rynkach europejskich. Wkrótce w konsekwencji tego procesu PGNiG wystąpił z wnioskiem o kolejną zmianę taryfy, co zostało zaakceptowane. Druga podwyżka cen gazu nastąpiła w sierpniu i wynosiła 11,4%.

Co się dzieje na rynku gazu

Od czerwca 2021 r. trwa gwałtowny wzrost cen gazu ziemnego na giełdach w państwach UE. W środę 13 października w sejmie Jacek Sasin, wicepremier i minister aktywów państwowych, stwierdził, że na giełdach europejskich gaz zdrożał o 941%. Na Towarowej Giełdzie Energii zaopatruje się w gaz krajowy potentat Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Więc podwyżki są nieuniknione - wyjaśnia Urząd Regulacji Energetyki.

Wzrost cen gazu jest konsekwencją ożywienia gospodarczego po pandemii. Szczególnie wielkie zapotrzebowanie na gaz jest w Azji (zwłaszcza w Chinach).

Na wzrost cen gazu wpłynęło też zaostrzenie polityki klimatycznej UE. W maju 2021 r. cena uprawnień do emisji CO₂ w ramach systemu EU ETS po raz pierwszy w historii przekroczyła 50 euro za tonę. Na wiosnę zapasy gazu zajmowały tylko około 30% objętości europejskich podziemnych magazynów, to jest prawie dwa razy mniej niż wcześniej - dla porównania np. 64% rok do roku. Wobec braku gazu wzrósł popyt na zakup uprawnień do emisji CO₂.

Przeczytaj też:

• Plusy i minusy ogrzewania gazem >>>
• Wybieramy kocioł gazowy. Kiedy piec jednofunkcyjny, a kiedy dwufunkcyjny?

Eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego oceniają, że za wzrost cen gazu na rynkach europejskich odpowiada przede wszystkim polityka Gazpromu. Jest on głównym dostawcą tego paliwa do państw UE, więc może w dużej mierze wpływać na ceny. W ubiegłym roku Rosja dostarczyła ponad 43% gazu ziemnego do państw UE. Kreowanie problemów z dostawami i kosztami gazu (ograniczanie eksportu paliwa tranzytowym gazociągiem jamalskim przez Polskę i jednocześnie redukcja zapasów gazu w podziemnych magazynach) jest sposobem na wywieranie większej presji w UE na szybkie uruchomienia gazociągu NordStream2, który pozwoli Rosji całkowicie zrezygnować z tranzytu przez Ukrainę.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny zwrócił się unijnej komisarz Margrethe Vestager z prośbą o zbadanie praktyk Gazpromu, który jest głównym dostawcą gazu do Polski.

Ceny źródeł energii a inflacja

Wzrost cen gazu i zapowiadany wzrost cen prądu wpływają na gospodarkę i budżety gospodarstw domowych. Po letniej podwyżce cen gazu prognozowano, że inflacja wyniesie 5 proc. Niestety, inflacja w sierpniu wyniosła 5,5% w skali roku. Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego wyższe taryfy za gaz znacząco przyczyniły się do wzrostu inflacji w sierpniu.

Przeczytaj też:

• Wymiana kopciucha na kocioł gazowy >>>

Ekonomiści Pekao prognozują, że obecna podwyżka cen gazu może zwiększyć inflację o 0,1 punktu procentowego. Ponieważ bardzo prawdopodobne są kolejne podwyżki cen paliw i energii, trzymajmy się za portfele.