Spis treści
Do inwestowania w kotły na gaz mogły w ostatnich latach zniechęcać obawy o dostępność tego paliwa, którego głównym dostawcą dla Polski przez długie lata była Rosja oraz sensacyjne doniesienia medialne o rzekomych skutkach przyjęcia w ubiegłym roku najnowszej unijnej dyrektywy budynkowej EPDB. Na ich podstawie można było bowiem odnieść wrażenie, że kto będzie chciał nadal ogrzewać dom wykorzystując do tego paliwa kopalne, będzie płacił gigantyczna opłatę emisyjną, która można określić jako podatek od emisji CO2. Wynika on z wejścia w życie systemu ETS2, w ramach którego oplata ta będzie doliczana do ceny wszystkich paliw kopalnych, najprawdopodobniej od 2028 r. (początkowo miał to być rok 2027). Tuż po ogłoszeniu, na czym ma polegać system ETS2, pojawiły się liczne publikacje ostrzegające o rzekomo horrendalnie wysokim wzroście kosztów ogrzewania domów z tego powodu.
Jak wysoka będzie opłata emisyjna?
Wysokość opłaty w ramach ETS2 ma być uzależniona od wartości uprawnień do emisji, którymi handel odbywa się na giełdzie, więc będzie ona zmienna i nie można jej teraz precyzyjnie przewidzieć. Jest jednak przewidziany mechanizm jej ograniczenia do maksymalnie 45 euro za tonę do 2030 roku. A skoro tak, to jesteśmy w stanie sprawdzić, jaka może być maksymalna wysokość tej opłaty w pierwszych latach jej funkcjonowania. Czy rzeczywiście, jak można było przeczytać, będzie ona tak wysoka, że ogrzewanie kotłem paliwowym będzie nieopłacalne i wobec tego nie warto już takiego kotła kupować? A jeśli już się go ma, to czy trzeba zacząć myśleć o jego wymianie na pompę ciepła?
Żeby to sprawdzić, musimy wiedzieć, ile CO2 emitują domowe kotły. Policzyliśmy to przy pomocy jednego z kalkulatorów online udostępnianego przez firmę Vaillant.
Przeczytaj tez:
- Zakup pelletu na nowych zasadach. Dostępny będzie tylko ten z certyfikatem!
- Jaką taryfę stosować do pompy ciepła, żeby nie dostawać rachunków grozy?
Założenia do obliczeń
Przyjęte do obliczeń wartości opałowe paliw:
- gaz ziemny 10,29 kWh/m3,
- gaz płynny 25,6 kWh/m3,
- olej opałowy 10,09 kWh/dm3,
- miał węglowy 5,83 kWh/kg,
- węgiel ekogroszek 6,94 kWh/kg,
- drewno opałowe 3,4 kWh/kg,
- pelety 5,36 kWh/kg.
Sprawność poszczególnych urządzeń:
- Kocioł gazowy starego typu: 70%.
- Kocioł gazowy kondensacyjny: 100%.
- Kocioł na gaz płynny kondensacyjny: 100%.
- Kocioł węglowy na miał: 60%.
- Kocioł węglowy na ekogroszek: 75%.
- Kociol zgazowujacy: 75%.
- Kocioł na pelety: 88%.
- Kocioł olejowy: 88%.
W wariantach współpracy z kolektorami słonecznymi zakładamy, że pokrywają one 60% rocznego zapotrzebowania na ciepło do podgrzewania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). W wariancie współpracy kotła z bojlerem elektrycznym przyjęto, że bojler pracuje przez 5 miesięcy w roku (poza sezonem grzewczym). Zakładamy, że zapotrzebowanie gospodarstwa domowego na ciepłą wodę o temperaturze 45oC wynosi 60 l/osobę/dobę.
Obliczenia przeprowadziliśmy dla trzech przykładowych domów o różnym zapotrzebowaniu na ciepło, które zależy od powierzchni domu, jego standardu energetycznego i liczby mieszkańców. Wielkości emisji CO2, oraz wysokość maksymalnej rocznej opłaty emisyjnej w początkowych latach funkcjonowania systemu ETS2 jakie otrzymaliśmy, prezentujemy w poniższych tabelach.
Dom o powierzchni ogrzewanej 120 m2, bardzo dobrze zaizolowany cieplnie (zapotrzebowanie na ciepło 70 kWh/m2/rok), zamieszkany przez 3 osoby.
| Paliwo | Urządzenie | Emisja CO2, T/rok | Wysokość rocznej opłaty emisyjnej dla maksymalnej stawki 45 euro/T (200 zł/T) |
| Gaz ziemny | Kocioł tradycyjny | 4,0 | 800 zł |
| Kocioł kondensacyjny | 2,5 | 500 zł | |
| Kocioł kondensacyjny i kolektory słoneczne do c.w.u. | 2,2 | 440 zł | |
| Gaz płynny (propan) | Kocioł kondensacyjny | 2,6 | 520 zł |
| Kocioł kondensacyjny i kolektory słoneczne do c.w.u. | 2,2 | 440 zł | |
| Węgiel kamienny | Kocioł miałowy | 7,9 | 1580 zł |
| Kocioł na groszek | 6,7 | 1340 zł | |
| Kocioł na groszek i bojler elektryczny do c.w.u. | 5,9 | 1180 zł | |
| Drewno | Kocioł zgazowujący | 0,3 | 60 zł |
| Kocioł na pelety | 0,9 | 180 zł | |
| Olej opałowy | Kocioł tradycyjny | 4,0 | 800 zł |
Dom o powierzchni ogrzewanej 120 m2, niezbyt dobrze zaizolowany cieplnie (zapotrzebowanie na ciepło 140 kWh/m2/rok), zamieszkany przez 3 osoby.
| Paliwo | Urządzenie | Emisja CO2, T/rok | Wysokość rocznej opłaty emisyjnej dla maksymalnej stawki 45 euro/T (200 zł/T) |
| Gaz ziemny | Kocioł tradycyjny | 7,0 | 1400 zł |
| Kocioł kondensacyjny | 4,5 | 900 zł | |
| Kocioł kondensacyjny i kolektory słoneczne do c.w.u. | 4,2 | 840 zł | |
| Gaz płynny (propan) | Kocioł kondensacyjny | 4,6 | 920 zł |
| Kocioł kondensacyjny i kolektory słoneczne do c.w.u. | 4,2 | 840 zł | |
| Węgiel kamienny | Kocioł miałowy | 13,9 | 2780 zł |
| Kocioł na groszek | 11,5 | 2300 zł | |
| Kocioł na groszek i bojler elektryczny do c.w.u. | 10,7 | 2140 zł | |
| Drewno | Kocioł zgazowujący | 0,5 | 100 zł |
| Kocioł na pelety | 1,6 | 320 zł | |
| Olej opałowy | Kocioł tradycyjny | 7,1 | 1420 zł |
Dom o powierzchni ogrzewanej 200 m2, niezbyt dobrze zaizolowany cieplnie (zapotrzebowanie na ciepło 140 kWh/m2/rok), zamieszkany przez 4 osoby.
| Paliwo | Urządzenie | Emisja CO2, T/rok | Wysokość rocznej opłaty emisyjnej dla maksymalnej stawki 45 euro/T (200 zł/T) |
| Gaz ziemny | Kocioł tradycyjny | 11,5 | 2300 zł |
| Kocioł kondensacyjny | 7,3 | 1460 zł | |
| Kocioł kondensacyjny i kolektory słoneczne do c.w.u. | 6,8 | 1360 zł | |
| Gaz płynny (propan) | Kocioł kondensacyjny | 7,5 | 1500 zł |
| Kocioł kondensacyjny i kolektory słoneczne do c.w.u. | 7,0 | 1400 zł | |
| Węgiel kamienny | Kocioł miałowy | 22,5 | 4500 zł |
| Kocioł na groszek | 18,5 | 3700 zł | |
| Kocioł na groszek i bojler elektryczny do c.w.u. | 17,4 | 3480 zł | |
| Drewno | Kocioł zgazowujący | 0,9 | 180 zł |
| Kocioł na pelety | 2,6 | 520 zł | |
| Olej opałowy | Kocioł tradycyjny | 11,5 | 2300 zł |
Kto powinien się obawiać nowej opłaty?
Zacznijmy od tego, że wyniki w tabelach uzyskaliśmy, przyjmując maksymalna stawkę opłaty: 45 euro/T. Jest bardzo prawdopodobne, że przez większą część okresu funkcjonowania tej opłaty stawka będzie znacznie niższa. W rezultacie wynikający z niej roczny wzrost kosztów ogrzewania może się okazać niższy na przykład o połowę od widocznego w naszych tabelach. Na razie nie można tego przewidzieć.
Nie ma jednak wątpliwości, ze największą opłatą będą obciążeni ci, którzy ogrzewają domy węglem. Jeśli dom jest duży, a przy tym niezbyt dobrze ocieplony, to wzrost kosztów jego ogrzewania z tytułu wprowadzenia opłaty emisyjnej możne wynieść parę tysięcy złotych rocznie. To kwota, która powinna skłonić do zastanowienia się nad inwestycją w termomodernizację domu i wymianę źródła ciepła na takie, które emituje mniej CO2. Nie musi to być koniecznie pompa ciepła (w jej przypadku emisja wynosi 0, bo nie spala paliwa, wykorzystuje energię ze źródeł odnawialnych i jest zasilana energią elektryczną). Jak widać w tabelach, niezłe wyniki mogą zapewnić także kotły na drewno, na przykład w postaci peletu. Kto ma takie urządzenie, nie ma powodów do obaw o wysokość nowej opłaty.
A czy z powodu opłaty emisyjnej nie warto już kupować kotła na gaz? Nowoczesny kocioł gazowy kondensacyjny używany do ogrzewania pomieszczeń i przygotowania ciepłej wody w domu o powierzchni 120 m², ocieplonym zgodnie z aktualnym standardem, emituje rocznie około 2,5 tony CO2. Nawet gdyby stawka opłaty emisyjnej utrzymywała się stale na maksymalnym poziomie, to jej roczny koszt w przypadku takiego domu wyniósłby około 500 zł. Czy to wystarczający powód, żeby zrezygnować z kotła gazowego? Moim zdaniem nie. Choćby dlatego, że jestem przekonany, iż inne nośniki energii, takie jak drewno, pellet czy energia elektryczna, też będą drożeć.
