Ogrzewanie kominkowe z płaszczem wodnym. 3 rzeczy, które musi mieć instalacja
Ogrzewanie kominkowe z płaszczem wodnym to kusząca alternatywa dla tradycyjnego kotła. Do tego kominek z płaszczem wodnym jest ozdobą salonu, którą i tak zwykle każdy chce mieć w domu. Jeżeli jednak instalacja kominkowa nie zostanie prawidłowo wykonana, może się okazać niebezpieczna. Oto, na co powinieneś zwrócić uwagę.
Ogrzewanie kominkowe z płaszczem wodnym - oto zabezpieczenia, które:
- uchronią instalację z kominkiem z płaszczem wodnym przed wzrostem ciśnienia wody w instalacji;
- odprowadzają nadmiar ciepła;
- akumulują ciepło.
- Jakie problemy mogą się pojawić w instalacji z kominkiem z płaszczem wodnym?
- Jaki kominek wybrać - powietrzny, wodny czy gazowy?
Autor: Andrzej T. Papliński
Obudowa kominka z płaszczem wodnym powinna zapewniać dostęp do osprzętu instalacji c.o. - pomp i zaworów
1. Otwarte naczynie wzbiorcze - zabezpieczenia instalacji ogrzewania kominkowego z płaszczem wodnym
Najprostszym zabezpieczeniem przed wzrostem ciśnienia w instalacjach ze źródłami ciepła na paliwa stałe jest otwarte naczynie wzbiorcze (nazywane też wyrównawczym bądź przelewowym), czyli zbiornik, który należy zainstalować ponad najwyższym punktem instalacji.
Zbiornik musi mieć otwór łączący jego wnętrze z otoczeniem. Gdy woda w instalacji jest zimna, naczynie nie jest nią całkowicie wypełnione, ale po podgrzaniu jej nadmiar trafia właśnie do niego. Naczynie musi być otwarte, by mogło z niego uchodzić powietrze – dzięki temu ciśnienie w instalacji nie wzrasta.
Gdy temperatura wody się obniża, woda z naczynia z powrotem trafia do rur, a przez otwór jest zasysane powietrze. Przy prawidłowo dobranej wielkości zbiornika i funkcjonującej bez zakłóceń instalacji nie dochodzi do jego przepełnienia, ale na wypadek, gdyby się tak stało, jest on wyposażony w rurę przelewową, z której woda trafia do kanalizacji. Przelaną wodę trzeba uzupełnić – można w tym celu zamontować zawór pływakowy (jak w spłuczce w toalecie), który sprawi, że będzie się to odbywać automatycznie.
Pojemność naczynia wzbiorczego powinna być obliczona w sposób opisany w normie PN-91/B-02413. Jest w niej podany również sposób obliczenia minimalnej średnicy rur łączących naczynie z instalacją. Najmniejsza dopuszczalna wynosi 25 mm i zwykle okazuje się wystarczająca dla instalacji ze źródłem ciepła o mocy do 30 kW. Niektórzy producenci oferują wkłady kominkowe z płaszczem wodnym w komplecie z odpowiednio zwymiarowanymi elementami niezbędnymi do wykonania zabezpieczenia i instrukcją ich prawidłowego montażu.
2. Urządzenia do odprowadzania nadmiaru ciepła - zabezpieczenia instalacji ogrzewania kominkowego z płaszczem wodnym
Do roku 2009 otwarte naczynie wzbiorcze było jedynym dopuszczalnym zabezpieczeniem źródeł ciepła na paliwa stałe, ale wówczas zmieniono rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, i dozwolone stało się ich stosowanie w instalacjach zamkniętych. Pod warunkiem że są wyposażone w urządzenia do odprowadzania nadmiaru ciepła.
W polskiej normie PN-EN 303-5:2002 Kotły grzewcze opisano, jak powinno wyglądać takie rozwiązanie. Wyróżniono trzy systemy wyłączania spalania: szybko wyłączający, częściowo wyłączający i niewyłączalny. W przypadku kominków z płaszczem wodnym odpowiedni jest system niewyłączalny.
System niewyłączalny można stosować, gdy nominalna moc cieplna nie przekracza 100 kW, a urządzenie grzewcze jest wyposażone w regulator temperatury i niezawodny mechanizm do odprowadzania możliwie największej mocy cieplnej uruchamiający się w momencie powstania zakłócenia, niedopuszczający do wzrostu temperatury wody powyżej 110oC.
Jednym z możliwych do zastosowania urządzeń jest tak zwana wężownica schładzająca, czyli wymiennik ciepła (chłodnica), o mocy większej niż znamionowa moc urządzenia grzewczego. W praktyce stosuje się wężownicę z miedzianej rury montowaną w miejscu, w którym ogrzewana woda osiąga najwyższą temperaturę – wokół płaszcza wodnego.
Do wężownicy jest doprowadzona zimna woda, a jej przepływ umożliwia zawór otwierający się automatycznie, gdy temperatura przekroczy dopuszczalną wartość (zabezpieczenie termiczne) – jego czujnik umieszcza się w płaszczu wodnym kominka. Przepływ zimnej wody jest uruchamiany, gdy temperatura w płaszczu wodnym kominka osiągnie 95oC.
Dzięki temu w ciągu kilkunastu sekund temperatura w płaszczu obniża się o kilka stopni, a wtedy zawór automatycznie się zamyka. Zimna woda odbiera ciepło, po czym spływa do kanalizacji, ale ponieważ może być gorąca, należy ją odprowadzać przez studzienkę schładzającą, by nie uszkodzić przewodów kanalizacyjnych.
Rozwiąż QUIZ i sprawdź, ile wiesz o kominkach
3. Urządzenia akumulujące ciepło
W instalacji systemu zamkniętego ze źródłem ciepła na paliwo stałe z ręcznym załadunkiem paliwa warto zastosować zasobnik buforowy pełniący funkcję urządzenia przejmującego nadmiar mocy cieplnej, a dodatkowo także akumulatora ciepła, w którym można je zgromadzić i wykorzystać później.
Jest to zamknięty zbiornik na wodę o pojemności dobranej tak, by na 1 kW mocy cieplnej przypadało 40 l. Woda podgrzewana w kominku trafia do niego, a nie bezpośrednio do grzejników. Sprawia to, że mimo niewielkiego zapotrzebowania na ciepło kominek może pracować z mocą nominalną, nie doprowadzając do nadmiernego wzrostu temperatury wody w instalacji, nawet gdy zawory termostatyczne przy grzejnikach są zamknięte.
Nadwyżkę ciepła trafiającą do zbiornika można wykorzystać później, dzięki temu że jest on zaizolowany cieplnie. O przepływie energii między zasobnikiem a grzejnikami decyduje działający automatycznie zawór sterujący.
Ważną zaletą takiego rozwiązania jest możliwość pracy kominka zawsze z mocą nominalną, przy której ma on wysoką sprawność i emituje niewiele zanieczyszczeń do atmosfery. Okresy między załadunkami paliwa mogą być dłuższe, a sterowanie instalacją w celu uzyskania temperatury komfortu w pomieszczeniach jest łatwiejsze i daje lepsze efekty. Akumulowanie ciepła przekłada się na oszczędności w zużyciu paliwa sięgające 20%.