Budowa kominka w salonie: palenisko otwarte czy zamknięte?
Otwarty kominek na pewno jest mniej bezpieczny niż ten z zamkniętym paleniskiem. Jednak zwolenników otwartego kominka wciąż jest wielu. Zobacz, jak wygląda aranżacja wnętrza z ptwartym lub częściowo zamkniętym kominkiem. Czy otwarty kominek może byc bezpieczny?
Kominek w salonie - czy można go zbudować samodzielnie?
Czy można samodzielnie zbudować otwarty kominek? Pozornie wydaje się, że to nic trudnego. W rzeczywistości jednak wybudowanie kominka otwartego, który nie dymi, dobrze grzeje i nie stanowi zagrożenia pożarowego dla domu jest nie lada sztuką. Wymaga dużej wiedzy i doświadczenia. Dlatego lepiej skorzystać z pomocy doświadczonego zduna.
Gdzie najlepiej ustawić kominek: na ścianie, w narożniku czy na środku?
Kominek powinien być zbudowany jak najbliżej komina, aby przewód dymowy miał jak najmniej zagięć. Równie ważna jest wytrzymałość fundamentu lub stropu. Przeciętny kominek waży co najmniej 500 kg, ale są i takie, których ciężar przekracza tonę. Planując budowę kominka, trzeba wziąć pod uwagę funkcjonalność pomieszczenia, w którym ma się on znaleźć: możliwość rozmieszczenia mebli i miejsce na komunikację.
Typ kominka i miejsce, w którym ma stanąć, trzeba wybrać bardzo wcześnie. Najlepiej już wtedy, gdy powstaje projekt domu. Wówczas także należy zastanowić się nad zewnętrzną, dekoracyjną częścią kominka, czyli jego obudową.
Kominki mogą być otwarte z jednej lub dwóch stron, mogą być zbudowane przy prostej ścianie lub w narożniku. Buduje się również, choć rzadko, kominki z paleniskiem otwartym ze wszystkich stron. Umieszcza się je na środku pomieszczenia.
Kominek otwarty może być bezpieczny
Decydując sie na kominek otwarty trzeba szczególnie zadbać o bezpieczeństwo podczas palenia w nim.
Sprawdź też:
Posadzka, co najmniej 50 cm przed kominkiem, powinna być wykonana z materiałów niepalnych. Przed paleniskiem można położyć dekoracyjną płytę, na przykład z blachy mosiężnej. Dodatkową ochroną przeciwpożarową mogą być parawany z gęstej siatki lub ze szkła żaroodpornego, ustawiane przed otworem paleniska. Przedmioty wykonane z materiałów łatwopalnych powinny być oddalone od kominka co najmniej 80 cm.
Z jakich elementów składa się kominek?
O jakości kominka decyduje palenisko, czyli ta część kominka, w której spala się drewno. Należy je wykonać z pełnej cegły ceramicznej, a od wewnątrz dodatkowo wyłożyć cegłą szamotową lub wylepić glinką ogniotrwałą. W ten sposób powstanie warstwa izolująca materiały konstrukcyjne kominka i elementy obudowy.
W kominkach otwartych prawidłowe dobranie wymiarów i kształtu paleniska jest szczególnie ważne.
Możliwości grzewcze kominka zależą też od płyty paleniska. Najlepiej, gdy jest umieszczona jak najniżej – przy samej podłodze, bo wtedy ochłodzone powietrze dostaje się bezpośrednio do komory spalania. Taką płytę łatwiej jest także wyczyścić. Ładniej wygląda płyta wystająca poza płaszczyznę otworu paleniska. Wiele firm ma w swojej ofercie gotowe paleniska do kominków otwartych.
Pochylenie tylnej ścianki paleniska tworzy przewężenie zwane gardzielą z półką. Przez gardziel dym przechodzi do komory dymowej. Poprawnie wykonana gardziel zapobiega cofaniu się spalin do pomieszczenia. Półka służy również do wychwytywania spadającej sadzy i osadzającego się bistru (mazi powstałej z połączenia sadzy z parą wodną) oraz zapobiega opadaniu zimnego powietrza z komina do komory spalania.
Prawidłowe odprowadzenie dymu z kominka
Szyber to ruchoma klapa z ognioodpornego materiału (przeważnie z żeliwa lub blachy), umieszczona w gardzieli kominka. Umożliwia regulowanie siły ciągu kominowego, a więc prędkości spalania drewna. Kiedy kominek nie jest używany, szyber powinno się zamknąć, podczas rozpalania - całkowicie otwiorzyć, a w miarę zwiększania się temperatury w palenisku i w kominie - przymykać.
Dym zanim trafi do komina, przechodzi przez komorę dymową, która znajduje się nad paleniskiem. Przy silnych podmuchach wiatru ciąg w kominie może się chwilowo zmniejszyć – w takich chwilach komora dymowa ma pomieścić spaliny, które cały czas powstają w palenisku. Jest „zbiornikiem bezpieczeństwa” na dym. Tylna ścianka komory dymowej powinna być pionowa, przednia oraz boczne są pochylone i tworzą okap.
Aby kominek dobrze funkcjonował, musi mieć własny przewód kominowy o wymiarach odpowiednich do rozmiarów paleniska. Powierzchnia przekroju komina powinna być równa co najmniej 1/10 powierzchni otworu paleniska, minimalna wysokość powinna wynosić 5-6 m. Wysokość komina liczy się nie od podłogi, ale od punktu wejścia komory dymowej do komina.
Komin może znajdować się bezpośrednio nad kominkiem, za nim lub obok niego. Gdy jest nad kominkiem, straty ciepła i opór przepływu spalin są najmniejsze. Komin musi mieć wyczystkę – zamykany otwór, przez który można wydobyć nagromadzone w kominie sadze. Zależnie od konstrukcji kominka wyczystkę umieszcza się w sąsiednim pomieszczeniu lub na niższej kondygnacji.
W kominkach otwartych powstaje więcej popiołu niż w kominkach z wkładami i zwykle nie ma w nich popielnika. Popiół trzeba więc usuwać za pomocą szufelki, najlepiej po każdym paleniu. Można też zamontować ruszt, a pod nim umieścić szufladę na popiół.
Czym obudować kominek?
Kominki najczęściej obudowuje się marmurem, granitem, cegłą klinkierową, gipsem lub drewnem. Ostatnio popularne stają się kafle ceramiczne, takie jakich używano kiedyś do budowy pieców kaflowych.
Sprawdź też:
Czy kominek otwarty może ogrzać dom?
Kominek otwarty na pewno nie ogrzeje całego domu, bo tylko 10-20% energii powstającej podczas spalania pozostaje w pomieszczeniu w postaci ciepła (w kominkach z wkładami aż 80%). Większość energii ucieka do komina. Kominki otwarte zużywają natomiast znacznie więcej drewna niż zamknięte.
Wielkość paleniska w kominku a powierzchnia pomieszczenia
O wielkości kominka decydują wymiary komina i kubatura pokoju, w którym będzie ustawiony. Jeśli palenisko kominka jest otwarte tylko z jednej strony, to stosunek powierzchni otworu kominka (paleniska) do powierzchni pomieszczenia powinien wynosić od 1:60 do 1:70. Wielkość otworu paleniska (w cm2) można także obliczyć, mnożąc przez 30 wyrażoną w m3 kubaturę pomieszczenia. Przykładowo w pokoju o kubaturze 100 m3 będzie to palenisko o powierzchni 3000 cm2, czyli o wymiarach 50 x 60 cm. Wymiary paleniska powinny też mieć odpowiednie proporcje.
Kominek potrzebuje powietrza
- Kominki otwarte zużywają do spalania od 200 do 2000 m3 powietrza w ciągu godziny, kominki z wkładami tylko 6 do 8 m3.
- Przez dziurkę od klucza w drzwiach zewnętrznych do domu dostaje się około 6 m3 powietrza w ciągu godziny, czyli tyle, ile potrzebuje kominek z zamkniętym wkładem.
- Kubatura pokoju o powierzchni 35 m2 wynosi około 95 m3, to znaczy, że jest w nim od kilku do kilkunastu razy mniej powietrza, niż kominek otwarty zużywa w ciągu godzin.
