Instalacja wodna. Elementy potrzebne i przydatne w instalacji wodnej

Rozplanowanie trasy instalacji i niezbędnego wyposażenia to dopiero połowa sukcesu. Trzeba jeszcze wybrać i kupić wszystkie elementy potrzebne do jej wykonania. Systemy rur, pompy do wody, filtry czy zawory odcinające to elementy, o których nie można zapomnieć. Zobacz, na co zwracać uwagę wybierając potrzebne i przydatne oprzyrządowanie instalacji wodnej...

Projekt instalacji wodnej

Aby system rozprowadzenia wody po domu działał bez zarzutu, warto zainwestować w projekt instalacji. Będą w nim określone:

• trasa,
• średnice, materiał i rodzaj rur,
• sposób ułożenia rur,
• lokalizacja zaworów i wszystkich innych niezbędnych elementów instalacji.

Przy doborze materiałów uwzględnia się skład chemiczny wody. Nie może ona mieć właściwości agresywnych w stosunku, do któregoś z użytych materiałów. Sama instalacja też nie może niekorzystnie oddziaływać na wodę. Zastosowanie w niej różnych materiałów nie może pogarszać jej jakości lub trwałości. Ciśnienie w instalacji nie powinno być mniejsze niż 0,05 MPa i większe niż 0,6 MPa.

Zobacz galerię 1 zdjęcie

Autor: Mariusz Bykowski

Systemy rur do wody

• Materiały. Do wykonania instalacji wodnej można użyć tworzywa lub miedzi. Rury mają zwykle średnicę 15, 20, 25 lub 32 mm, zależnie od materiału, z jakiego są zrobione i liczby urządzeń, które zaopatrują w wodę.
  • Rury z tworzywa nie korodują, są lekkie, łatwo je transportować i montować. Na instalacje zimnej wody zwykle wybiera się najprostsze odmiany tworzywa: polietylen PE, polibutylen PB czy polipropylen PP. Można też stosować rury o lepszych właściwościach (polietylenu usieciowanego PE-X, wielowarstwowe), ale jest to nieekonomiczne, bo są zwykle droższe. Zależnie od systemu rury się klei, zgrzewa, zaprasowuje lub skręca. Aby otrzymać żądany kształt instalacji, używa się kolanek, trójników lub innych złączek. Połączenia trzeba robić bardzo starannie i dokładnie według wytycznych producenta systemu. Dzięki temu otrzymamy system szczelny i trwały. Rury z tworzywa mogą być miękkie (giętkie) i wówczas są przedawane w zwojach, na przykład stumetrowych, albo twarde – dostępne w odcinkach kilkumetrowych (maksymalnie mają długość 6 m).
  • Rury miedziane też są lekkie, bardzo trwałe, proste w montażu. Mają gładkie wewnętrzne powierzchnie, dlatego nie zarastają kamieniem. Miękkie, podobnie jak te z tworzywa, są giętkie i dają się łatwo kształtować, co zmniejsza liczbę połączeń i skraca czas wykonania instalacji. Twarde łączy się złączkami lub lutuje.
  Uwaga! Nie zaleca się stosowania rur z miedzi tam, gdzie woda jest miękka. Jeśli w instalacji z tworzywa ma być zamontowane urządzenie do podgrzewania wody, bezpośrednio do niego montuje się rurę stalową lub miedzianą o długości około 0,5 m, a dalszą część instalacji robi się z tworzywa.
• Wyposażenie. W domowych instalacjach zwykle stosuje się zawory odcinające kulowe, które umożliwiają wyłączenie z pracy odcinka przewodów lub urządzenia (wodomierza, filtra). Na podłączeniu do baterii najlepiej montować zawory kątowe z osadnikiem, dodatkowo chroniące przed drobnymi zanieczyszczeniami mogącymi się znaleźć w wodzie. Armatura odcinająca, zwrotna czy punkty poboru powinny być tak zamocowane, aby nie obciążały przewodów.
• Koszty wykonania instalacji wodnej są bardzo różne. Ma na nie wpływ nie tylko wybrany materiał, ale też sposób łączenia. W systemach rur sztywnych znaczna część kosztów przypada na kształtki. W instalacji z rur giętkich, nie trzeba stosować kształtek, ale konieczne są rozdzielacze.

Zawory odcinające - zabezpieczenie przed zalaniem

Konieczne w instalacji wodnej są zawory odcinające. Najlepiej, gdy każda umywalka, wanna, natrysk, zlewozmywak albo grupa tych urządzeń mają osobny zawór, na przykład oddzielny dla urządzeń zamontowanych w kuchni, a oddzielny dla tych w łazience. Dzięki temu wymiana uszczelki czy baterii nie wymaga opróżniania z wody całej instalacji.

Pompy do wody

• Materiały, z których jest wykonana pompa, muszą być trwałe i odporne na korozję. Dodatkowo elementy, które będą miały styczność z pompowaną wodą – nie mogą stwarzać zagrożenia dla zdrowia. Korpus pompy, czyli obudowa, może być ze stali szlachetnej, żeliwa z powłoką antykorozyjną, mosiądzu albo z tworzywa sztucznego. Najlepiej, aby wirnik pompy i obudowa silnika, były zrobione ze stali szlachetnej, bo wówczas są najtrwalsze. Wirniki są też robione z tworzywa sztucznego (na przykład z norylu).Uwaga! Pompy, które przez cały czas pracy, są zanurzone w wodzie, na przykład głębinowe, są często w całości zrobione z wysokiej jakości stali nierdzewnej.
• Wyposażenie. Ważne jest też, jakie zabezpieczenia ma pompa. Może to być zabezpieczenie przed suchobiegiem, które spowoduje wyłączenie silnika w momencie, gdy obniży się poziom wody w studni i będzie niebezpieczeństwo, że pompa albo króciec ssawny wynurzą się z wody. Silnik pompy może mieć zabezpieczenie przed przegrzaniem (powoduje ono zatrzymanie pracy silnika do momentu jego ostygnięcia i ponowne uruchomienie) czy przeciążeniem (wyłączenie silnika przy nadmiernym spadku prędkości obrotowej w stosunku do nominalnej). W wyposażeniu pompy może też być zabezpieczenie przed skutkami wzrostu i spadku napięcia w sieci (urządzenie zostaje wyłączone, gdy jego spadek lub wzrost przekroczy zaprogramowaną wartość).
• Koszty. Za pompę samozasysającą w komplecie ze zbiornikiem ciśnieniowym na wodę oraz wyłącznikiem ciśnieniowym to koszt conajmniej kilkuset złotych. Sama pompa głębinowa może kosztować nawet ponad 2 tys. zł. Cena zbiornika hydroforowego zależy między innymi od jego wielkości - im większy tym droższy...

Zdrowa i czysta woda - konieczny montaż filtrów

W każdej instalacji – zaraz za wodomierzem lub przed zestawem hydroforowym – warto zamontować filtr mechaniczny siatkowy (osadnikowy). Będzie on zatrzymywał większe zanieczyszczenia stałe, takie jak piasek, czy rdza. Dzięki temu ochroni filtry, baterie i inne urządzenia zamontowane w instalacji. Musi mieć wydajność dostosowaną do przepływu wody. Filtr może zatrzymywać cząstki o różnej średnicy. Najlepiej wybrać taki, który zatrzymuje większe niż 90 µm. Filtr z wkładem o gęstszych oczkach (zatrzymujący mniejsze zanieczyszczenia) może powodować zbyt duże opory przepływu.

Czasem jest też konieczny montaż innych filtrów uzdatniających wodę. Wszystko zależy od jej jakości. Jest duże prawdopodobieństwo, że będą konieczne do wody ze studni, aby w ogóle można było jej używać. Woda z płytkiej studni ma podwyższony poziom zasolenia i zawiera dużo związków organicznych. Może też być zanieczyszczona azotanami i bakteriami. Skład wody pobieranej z większej głębokości (spod warstwy nieprzepuszczalnej) zależy od rodzaju skał, z jakimi ma kontakt. Najczęściej zawiera za dużo wapnia, magnezu, żelaza i manganu. Do wody z wodociągu filtry są potrzebne tylko po to, aby poprawić jej smak i zapach (pochodzący od chloru i jego związków, którymi jest dezynfekowana).

Agata Kosiarska

Małgorzata Drobnik