Bezpieczna instalacja fotowoltaiczna
Mimo pojawiających się od czasu do czasu informacji o pożarach instalacji fotowoltaicznych, powinniśmy mieć świadomość, że same elementy takich instalacji nie zwiększają ryzyka powstania pożaru w domu.
Jeśli pożar ma związek z instalacją fotowoltaiczną, to zwykle okazuje się, że przyczyną był jej nieumiejętny montaż, złe zabezpieczenie przed czynnikami atmosferycznymi, ewentualnie jej uszkodzenia wewnętrzne. Jak więc należy zadbać o to, żeby instalacja fotowoltaiczna była bezpieczna?
Staranne połączenia w instalacji fotowoltaicznej
Połączenia w instalacji fotowoltaicznej po stronie prądu stałego, na zewnątrz budynku, są wykonywane za pomocą szybkozłączek. Jest bardzo ważne, żeby były one tego samego typu, najlepiej jednego producenta. Ograniczenie do minimum połączeń za pomocą szybkozłączek różnego pochodzenia skutecznie redukuje ryzyko powstania pożaru. Należy też dążyć do tego, żeby wszelkich połączeń w instalacji fotowoltaicznej było jak najmniej – powinien o to zadbać jej projektant.
Śruby w aparatach elektrycznych lub klemach modułów fotowoltaicznych należy dokręcać momentem podanym przez producenta urządzenia. Zbyt mocne dokręcenie może uszkodzić śrubę lub przewód, a zbyt słabe grozi poluzowaniem połączenia i wzrostem rezystancji. Kontrolowanie momentu dokręcania śrub jest szczególnie ważne po stronie stałoprądowej instalacji, gdzie powstanie łuku elektrycznego stwarza znaczne ryzyko pożaru.
Zabezpieczenie kabli i przewodów w instalacji fotowoltaicznej
Przewody łączące elementy instalacji fotowoltaicznej nie mogą być naprężone. Zawsze należy dbać o ich odciążenie. Trzeba też zabezpieczyć je przed działaniem warunków atmosferycznych – prowadzić je w peszlach i korytkach kablowych. Kable modułów fotowoltaicznych nie mogą pod nimi luźno zwisać – powinny być podwieszone do ich konstrukcji wsporczej. Bezwzględnie należy zadbać o to, żeby nie miały kontaktu z ostrymi krawędziami lub szorstkim podłożem, bo to grozi uszkodzeniem ich izolacji, gdy porusza je wiatr.
Pomiary rezystancji i badanie termowizyjne
Nie można lekceważyć wykonania pomiarów elektrycznych gotowej instalacji fotowoltaicznej. Pomiar rezystancji izolacji pozwala wykryć jej uszkodzenia, które potencjalnie mogą doprowadzić do wystąpienia ryzyka pożaru.
Badanie działającej instalacji fotowoltaicznej kamerą termowizyjną pozwala wykryć w niej miejsca o szczególnie wysokiej temperaturze, co może świadczyć o nieprawidłowej pracy urządzeń. Przegrzewające się na skutek uszkodzenia ogniwo w module fotowoltaicznym może stanowić zagrożenie pożarowe, jeżeli w pobliżu znajdują się elementy palne, na przykład palne pokrycie dachowe.
Temperatura szybkozłączki wyraźnie wyższa od temperatury otoczenia świadczy o źle wykonanym połączeniu, które należy wyeliminować, bo również stwarza ono zagrożenie pożarem.
Wybierając miejsce montażu falownika fotowoltaicznego trzeba brać pod uwagę, że jego radiator podczas normalnej pracy może się rozgrzewać do temperatury przekraczającej 80oC. Nie można więc umieścić go w pobliżu elementów drewnianych czy z tworzywa sztucznego.
Zabezpieczenia aktywne
W obwodach instalacji fotowoltaicznej prowadzonych w materiałach palnych (na przykład drewno) należy umieścić wyłączniki różnicowoprądowe. Po stronie stałoprądowej instalacji ryzyko powstania pożaru minimalizują urządzenia wykrywające łuk elektryczny. Zabezpieczenia tego typu mogą stanowić fabryczne wyposażenie falownika, ale można je też instalować niezależnie od niego.
Zabezpieczenie instalacji fotowoltaicznej
Instalacja fotowoltaiczna jest urządzeniem elektrycznym, z tego względu wymaga szczególnego podejścia do kwestii zabezpieczeń. Panele fotowoltaiczne są narażone na uderzenia pioruna i uszkodzenia w wyniku indukowanych przepięć spowodowanych wyładowaniami atmosferycznymi. Falownik ma również wiele podzespołów elektrycznych, które w wyniku niewielkich skoków napięcia mogą ulec uszkodzeniu. Aby zapobiec takim sytuacjom, w pobliżu modułów fotowoltaicznych montuje się dodatkową rozdzielnię elektryczną z ogranicznikiem przepięć. Jeśli długość przewodu między modułami fotowoltaicznymi a falownikiem DC/AC przekracza 10 metrów, wówczas zalecany jest montaż dwóch ograniczników przepięć – jednego przy modułach, drugiego bezpośrednio przy falowniku. Instalacja powinna być uziemiona.
Oznaczenie instalacji PV
W rozdzielni głównej, przy liczniku i w punkcie przyłączenia powinny być umieszczone naklejki (o wyglądzie przedstawionym w normie PN-EN 60364-7-712) informujące o głównym wyłączniku instalacji PV. Brak naklejek może bardzo opóźnić akcję gaśniczą w budynku wyposażonym w panele fotowoltaiczne, ponieważ strażacy nie przystąpią do niej, dopóki nie będą mieli pewności, że zostały one odłączone. Lepiej, żeby nie musieli tracić czasu na szukanie wyłącznika.
Przeczytaj też:
Gwarancja na panele fotowoltaiczne. Sprawdź, zanim kupisz >>>
Należy pamiętać, że od jesieni 2020 r. prawo budowlane wymaga uzgodnienia projektu instalacji fotowoltaicznej o mocy znamionowej większej niż 6,5 kWp z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a wykonaną instalację należy zgłosić do organu Państwowej Straży Pożarnej właściwego ze względu na jej lokalizację.