Cegły na nietynkowane mury - klasyczna i nowoczesna architektura!

2023-05-30 8:00

Bogata kolorystyka cegieł ceramicznych i wielość formatów sprawiają, że nietynkowane mury doskonale wpisują się i w klasyczną, i w nowoczesną architekturę. Są chętnie stosowane zarówno na elewacjach, jak i we wnętrzach.

cegły elewacyjne o typowym kształcie z nieregularnymi krawędziami i białymi przebarwieniami
Autor: Vandersanden Ceglana elewacja współczesnego domu może mieć nostalgiczny charakter i szlachetną starość. Taki efekt zapewnią cegły o typowym kształcie z nieregularnymi krawędziami i białymi przebarwieniami

Spis treści

  1. Jakie są rodzaje cegieł ceramicznych?
  2. Parametry cegieł elewacyjnych - nasiąkliwość i wytrzymałość
  3. Faktury i kolory cegieł
  4. Galeria zdjęć - inspiracje na ceglane elewacje domów
  5. Jakie są wymiary cegły?
  6. Cegły klasyczne
  7. Nowoczesne i modne cegły ceramiczne

Mury, których nie pokrywa się warstwą tynku, mają być przede wszystkim estetyczne. A jeśli - tak jak elewacja, komin, ogrodzenie czy obiekty małej architektury - są wystawione na niekorzystne działanie czynników atmosferycznych, trzeba wybrać cegły o odpowiednich parametrach, by temu sprostały.

elewacja z szarej cegły
Autor: Wienerberger Cegły w modnych odcieniach szarości tworzą trwałą elewację, a dzikie wiązanie muru podkreśla nowoczesną bryłę budynku

Jakie są rodzaje cegieł ceramicznych?

Dostępne na rynku cegły ceramiczne są różnie klasyfikowane. Większość z nich to cegły elewacyjne, pośród których wyróżnia się cegły klinkierowe, licowe i licowe ręcznie formowane. Wyroby te różnią się wyglądem - formatami, kolorami, fakturą. Mogą też mieć inną budowę - cegły pełne, perforowane, drążone. Również do ich produkcji wykorzystuje się inne mieszanki glin, pochodzące zarówno ze złóż odkrywkowych, jak i z koryt rzecznych.

O asortymencie oferowanym przez danego producenta przesądza zwykle rodzaj gliny, do jakiej ma dostęp. Znaczenie ma też technologia wytwarzania wyrobów.

Tłusta glina kopalniana połączona z piaskiem i szamotem pozwala produkować cegły klinkierowe. Mieszankę wyrabia się maszynowo, prasuje pod wysokim ciśnieniem i precyzyjnie tnie na elementy, które są wypalane w temperaturze ponad 1100°C.

Z innych mieszanek gliny (z innych złóż i z innych dodatków) wyrabia się cegły ręcznie formowane. Mieszanka jest prasowana pod mniejszym ciśnieniem i w odmierzonych porcjach umieszczana w osobnych formach, które trafiają do wypału. Ten proces także jest zmechanizowany, a w wielu cegielniach zautomatyzowany. Nazwę cegły takie zawdzięczają temu, że po wypale mają niewielkie odchyłki wymiarowe i odkształcenia, przez co przypominają te dawniej ręcznie formowane.

Zobacz:

Parametry cegieł elewacyjnych - nasiąkliwość i wytrzymałość

Norma ściśle precyzuje jaką wartość może mieć nasiąkliwość i jaką musi mieć wytrzymałość dla każdego rodzaju wyrobów. Najwyższa wytrzymałość mechaniczna jest wymagana od klinkieru - nie mniejsza niż 35 MPa. W przypadku cegieł licowych i ręcznie formowanych ta wartość jest niższa - 10 lub 20 MPa.

Wyroby klinkierowe muszą też mieć najniższą nasiąkliwość, jej wartość nie może przekroczyć 6%. Spełnienie tego wymagania jest możliwe tylko dzięki technologii produkcji i wykorzystywaniu odpowiednich mieszanek gliny. Czasem, by uzyskać inne wybarwienie cegieł, stosuje się glinę z innego złoża, ale wtedy cegły mogą się różnić parametrami wytrzymałościowymi lub mieć wyższą nasiąkliwość. Choć mają nazwę danego modelu cegieł klinkierowych, to według normy powinny być klasyfikowane nie jako klinkier, lecz cegły licowe. Wśród cegieł ręcznie formowanych są też takie o nasiąkliwości dochodzącej do 20%.

biała cegła elewacyjna
Autor: Wienerberger W nowoczesnych realizacjach projektanci chętnie wykorzystują cegły w długich formatach. Dużą wagę przywiązuje się do faktury i koloru muru

Faktury i kolory cegieł

Aby osiągnąć pożądany efekt wizualny, producenci odpowiednio dobierają surowce i metody wypału uformowanych elementów. Nawet naturalnie wypalana cegła (bez dodatku barwników) różni się kolorami, zależnie od złoża gliny. W wielu przypadkach są to rozmaite odcienie czerwieni - im więcej tlenków żelaza w glinie, tym cegła ma ciemniejszy odcień, prawie do brązowego. Naturalnie można otrzymać też cegłę szarą, żółtą, a nawet białą, gdy złoże ma domieszkę kaolinitu. Mieszając gliny o różnym składzie, uzyskuje się kolory pośrednie. Barwę wyrobów reguluje się także podczas wypału, na przykład ilością tlenu w piecu - im go więcej, tym powierzchnia cegieł jest ciemniejsza.

Dzięki poddawaniu wyrobów obróbce mechanicznej i nadawaniu im faktury można osiągnąć dodatkowe efekty dekoracyjne. Cegły mogą być gładkie, piaskowane, ryflowane, a nawet z odciśniętymi na nich wzorami. Najbogatszą ofertę mają cegły ręcznie formowane, bo każda z nich ma unikatowy wzór. Są także strukturyzowane, postarzane, z efektem ożużlenia.

Galeria zdjęć - inspiracje na ceglane elewacje domów

Jakie są wymiary cegły?

Wielkość cegieł i sposób ich powiązania w murze decydują o efekcie wizualnym, jaki można osiągnąć. Na rynku znajdziemy wyroby w kilkunastu formatach, zarówno z krajowych cegielni, jak i importowane z Niemiec, Holandii i Belgii. Często konkretne wymiary cegieł są określane oznaczeniem literowym, na przykład tradycyjny polski format 25 x 12 x 6,5 cm ma oznaczenie RF, a niemiecki 24 x 11,5 x 7,1 cm to NF. Jednak poza rozmiarami tradycyjnie stosowanymi na danym terenie jest wiele nowoczesnych, modnych formatów projektowanych współcześnie, na przykład dwa razy dłuższe od standardowych cegieł, ale od nich cieńsze.

Gabaryty cegieł wpływają nie tylko na ich cenę, ale przede wszystkim na ich zużycie na 1 m² muru. Nawet przy dość podobnych formatach potrzebna ilość cegieł może się wahać od 48 do 76 szt./m².

długi format cegieł i cienka spoina
Autor: Wienerberger Cienka spoina podkreśli nowoczesny, długi format cegieł i zapewni efekt znacznie odbiegający od typowego wyglądu ceglanego muru

Cegły klasyczne

Do tej kategorii producenci zaliczają cegły klinkierowe i ręcznie formowane, w tonacji czerwieni i brązu. Wyroby są oferowane w tradycyjnych formatach, choć nie oznacza to, że wszystkie mają takie same wymiary. Znajdziemy tu zarówno elementy 25 x 12 x 6,5 cm, jak i 21 x 10 x 6,5 cm. Warto zwrócić uwagę nie tylko na te wymiary, które będą widoczne na licu muru, czyli długość i wysokość cegły, ale także na jej szerokość, bo to ona przesądza o grubości muru. W ofercie rynkowej znajdziemy cegły szerokości 10, 10,2, 11,5 oraz 12 cm.

efekt fugi na ceglanej elewacji
Autor: Vandersanden To od koloru fugi zależy ostateczny efekt i charakter wizualny muru. Tu wykorzystano fugę szarą, czarną, białą i w kolorze cegieł

Nowoczesne i modne cegły ceramiczne

Typując wyroby do tej kategorii, producenci duży nacisk kładą na kolory i faktury. Choć większość cegieł ma takie same formaty jak cegły zaliczne do klasycznych, to do nowoczesnych cegieł elewacyjnych zalicza się także te bardzo długie, przypominające wąskie belki - 51 x 10 x 40 cm. Ich nieregularne lico otrzymuje się przez "rzeźbienie" każdej z cegieł strumieniem wody.

Modne są szarości, oferowane w kolekcjach cegieł klinkierowych, na przykład o gładkim licu z cieniowaną barwą, ale też na ręcznie formowanych, w których szarość łączy się z bielą. Modnym rozwiązaniem jest również zestawianie cegieł z danego modelu o różnym wybarwieniu. Ciekawy efekt wizualny dają też cegły klinkierowe z metalicznymi przepaleniami i ożużleniami.