Okna drewniane – co potrafią i jakie kupić? Sprawdź, dlaczego okna drewniane to dobry wybór
Przemiana okien drewnianych ze zwykłych w ekskluzywne następowała powoli. Współcześnie w niczym nie przypominają swoich poprzedników, zachwycają estetyką i wysokimi parametrami technicznymi. Dlaczego okna drewniane to opcja warta rozważenia?
Spis treści
- Nowoczesne ramy okien drewnianych
- Łączenie okien drewnianych z innym materiałem
- Nowa stylistyka okien drewnianych
- Okapnik w nowym oknie drewnianym
- Dobre pakiety szybowe
- Szkło w szybach zespolonych
- Nowoczesne kolory okien drewnianych
Automatyzacja procesu produkcji przyniosła w ostatnich kilku latach rozwój technologii okiennych, choć w przypadku okien drewnianych, ze względu na właściwości materiału, nie jest możliwa w tak wysokim stopniu jak przy oknach z tworzywa lub aluminium. Pozwoliło to nie tylko przyspieszyć wytwarzanie okien, ale również poprawiło ich jakość i umożliwiło zwiększenie rozmiarów przeszkleń.
Okna są wytwarzane z kilku gatunków drewna, także tych egzotycznych. Odpowiedzialni producenci wykorzystują drewno z certyfikatem FSC (Forest Stewardship Council) świadczącym o tym, że pochodzi z prawidłowo zarządzanych lasów. Materiałem wykorzystywanym do produkcji jest drewno klejone warstwowo (kantówka), więc w porównaniu z drewnem litym ma znacząco większą wytrzymałość, sztywność i odporność na odkształcenia (na przykład wynikające z wahań temperatury bądź zmian wilgotności). Elementy produkowane przy użyciu nowoczesnych, zautomatyzowanych maszyn mają powtarzalne wymiary i parametry. Ramy są dokładnie pokrywane nowoczesnymi lakierami ekologicznymi nakładanymi w wielu warstwach (każda spełnia określoną funkcję). Okna nie potrzebują więc tak częstej renowacji jak dawniej, choć możliwość jej wykonania wciąż stanowi atut stolarki drewnianej.
Nowoczesne ramy okien drewnianych
Dzięki warstwowemu klejeniu drewna profile się nie odkształcają. Zwykle składają się z czterech grubych warstw dobranych tak, żeby układ słojów w poszczególnych warstwach był naprzemienny. Innym rozwiązaniem są wyroby produkowane w technologii I-tec Core, w których rdzeń ramy okna jest wykonywany z wysokogatunkowego, warstwowo sklejonego drewna, które jest wytrzymałe, a przy tym relatywnie elastyczne. Takie rozwiązanie już wcześniej zaczęto stosować w belkach dachowych i elementach do budowy domów prefabrykowanych. Dzięki tej technologii poprawiono stabilność ram – wzrost wytrzymałości na zginanie umożliwił wykonywanie okien o większych wymiarach. Oferowane są również okna z profili klejonych z drewna o różnej twardości – zewnętrzne warstwy wykonane są z twardszego gatunku drewna, a wewnętrzne – z miękkiego.
Aby spełnić obecnie obowiązujące przepisy dotyczące izolacyjności termicznej, oferuje są ramy, w które można wstawić ciepłe, dwukomorowe pakiety szybowe. Przykładowo okno referencyjne (jednoskrzydłowe o wymiarach 123 x 148 cm) z profili z drewna klejonego o grubości 78 mm wyposażone w energooszczędny pakiet szybowy (dwukomorowy, wypełniony argonem, ze szkłem niskoemisyjnym) o Ug = 0,6 W/(m2·K) uzyskuje Uw na poziomie 0,89 W/(m2·K).
Wielu producentów oferuje profile o grubości 92 mm, które można oszklić pakietami o grubości nawet 54 mm. Takie ramy mają też większą wytrzymałość, co umożliwia wykonywanie okien wielkogabarytowych. Znajdziemy również okna, w których grubość ram wynosi ponad 10 cm.
- Zobacz również: Okucia okienne. Jakie są rodzaje okuć i jak dobrać najlepsze
Łączenie okien drewnianych z innym materiałem
Zwiększenie grubości profili to niejedyny sposób na poprawę parametrów cieplnych stolarki. Na rynku dostępne są okna wykonane z ram ze szczelinami oraz takie, w których drewno połączono z materiałem termoizolacyjnym. Najczęściej jest to pianka poliuretanowa umieszczona w środkowej części profilu ograniczająca przewodzenie ciepła. Innym rozwiązaniem są ramy z wkładami ze styropianu, a nawet aerożelu (materiał o bardzo dobrych właściwościach termicznych, będący rodzajem sztywnej piany o bardzo małej gęstości). Nowatorskim materiałem izolacyjnym jest purenit – skondensowana pianka poliuretanowa o dużej sztywności. Jest odporna na środowisko chemiczne i łatwo się poddaje obróbce, dlatego chętnie jest wykorzystywana do ocieplania kaset roletowych i na ciepłe belki podprogowe.
Już od wielu lat oferuje się okna, w których ramy mają od zewnątrz nakładki aluminiowe. Ich zadaniem jest niemal całkowite odizolowanie ramy drewnianej od wpływu zmiennych czynników atmosferycznych, w szczególności działania promieniowania UV i deszczu oraz zawartych w nim substancji. Żeby polepszyć właściwości termoizolacyjne, umieszcza się między ramą a profilem aluminiowym dodatkowy materiał izolacyjny, na przykład piankę poliuretanową lub polistyren ekstrudowany. Izolacja termiczna może przylegać do ramy drewnianej na całej jej powierzchni albo wypełniać szyny w profilu aluminiowym. Takie okna oprócz tego, że są cieplejsze, mają również lepszą izolacyjność akustyczną.
Nowatorskim materiałem izolacyjnym stosowanym jako wypełnienie jest tworzywo ze spienionego polistyrenu o wysokiej wytrzymałości i parametrach zbliżonych do drewna. Ze względu na jego wysoką sztywność bezpośrednio na nim montowane są śrubami nakładki aluminiowe. Wykorzystywany jest również nowatorski materiał izolacyjny o wysokiej wytrzymałości na bazie spienionego PS, zbliżony parametrami do drewna.
Nowym rozwiązaniem konstrukcyjnym w takich oknach są drewniane ramy z komorami wypełnionymi aerożelem, które chroni przed ucieczką ciepła dodatkowa izolacja umieszczona między drewnem a aluminium. Takie okno wyposażone w trzykomorowy pakiet szybowy o Ug = 0,3 W/(m2·K) osiąga Uw < 0,7 W/(m2·K) dla okna referencyjnego.
Nowa stylistyka okien drewnianych
Zewnętrzna stylizacja profili okiennych jest możliwa dzięki różnorodnym kształtom nakładek aluminiowych. Można wybierać spośród rozwiązań tradycyjnych i nowoczesnych, dopasowując rozwiązanie do architektury budynku. Na obwodzie okna profile nakładek mogą być różnie łączone – spawane, dające gładkie wykończenie, lub zagniatane, wtedy z bardzo bliskiej odległości widać linie ich styku.
Ale efekt wizualny zależy od konstrukcji okna, czyli tego, jaki kształt mają profile okienne i w jaki sposób są ze sobą spasowane po zamknięciu skrzydła w ramie.Oto kilka najnowszych rozwiązań.
Skrzydło niezlicowane. To zdecydowanie najpopularniejszy typ okien wśród inwestorów ceniących tradycyjne rozwiązania. Ale klasyka – proste, wyraźnie zarysowane krawędzie – ma nową odsłonę. Przesunięto płaszczyznę skrzydła względem płaszczyzny ramy, dzięki temu wizualnie rama jest dużo węższa niż w tradycyjnych rozwiązaniach. Inną propozycją są profile aluminiowe Soft Line o zaokrąglonych kształtach. Tak wykończone okno nie zmienia stylistyki okna drewnianego.
Skrzydło zlicowane z ramą. Taki wygląd nadaje sznyt nowoczesności. W tego typu rozwiązaniach zewnętrzna powierzchnia skrzydła tworzy jedną płaszczyznę z powierzchnią ramy, lecz wyraźnie jest między nimi zaznaczony odstęp. Można wybrać system wyróżniający się prostymi, geometrycznymi kształtami, gdzie profile aluminiowe nie mają skosu przy pakiecie szybowym i są zaginane pod kątem prostym. Ale są też dostępne takie rozwiązania, gdzie specjalnie zaprojektowany kształt nakładki aluminiowej umożliwia przesunięcie szyby o 15 mm na zewnątrz w stosunku do rozwiązań konwencjonalnych. Umożliwia to zastosowanie szerszego pakietu szybowego przy mniejszym przekroju profilu drewnianego. Systemy te wyróżnia minimalistyczny styl.
Skrzydło ukryte. Taka konstrukcja charakteryzuje się niewidocznym z zewnątrz profilem skrzydła. Dzięki temu uzyskano efekt wizualny jednej ramy, jak w przypadku stałego przeszklenia. Skrzydło ukryte za ramą wygląda na nieotwierane, lecz w rzeczywistości jest w pełni użytkowe. Są również rozwiązania, w których kształt profili aluminiowych został zaprojektowany bez wyraźnego skosu (od płaszczyzny okna w kierunku krawędzi profilu) i tworzy kąt prosty. Aby zapewnić szczelność na połączeniu skrzydła z ramą w tym systemie, profil ramy ma dodatkową uszczelkę zgrzewaną. Nowoczesna forma okien drewnianych z ukrytym skrzydłem dobrze wpisuje się w najnowsze trendy.
Okapnik w nowym oknie drewnianym
Drewno jest materiałem naturalnym, który trzeba chronić przed niekorzystnym wpływem środowiska – promieniowaniem UV, wodą opadową, wilgocią – mimo stosowania nowoczesnych powłok ochronnych. Dlatego najbardziej newralgiczne miejsca osłania się okapnikami. Standardowo są produkowane z aluminium i wykańczane powłokami podnoszącymi jego wytrzymałość. Nowością są termookapniki – okapniki z wkładką termoizolacyjną i dodatkową komorą bądź uszczelką. To rozwiązanie pozwala odizolować ościeżnicę od zewnętrznej części okapnika i zminimalizować liniowy mostek termiczny. W oknach stylizowanych na stolarkę zabytkową zamiast okapników aluminiowych robi się okapniki drewniane (retro). Profile umożliwiające odprowadzanie wody deszczowej są wtedy montowane pod nimi.
Poszukiwania jak najlepszego zabezpieczenia drewna przed warunkami zewnętrznymi doprowadziły do powstania okna hybrydy zbudowanego z drewna i aluminium. Po stronie wewnętrznej jest drewno, które od zewnątrz chronią aluminiowe profile. Takie rozwiązanie łączy najlepsze cechy tych materiałów i eliminuje niską odporność drewna na warunki zewnętrzne.
Nakładki można dopasować kolorystycznie do elewacji budynku, dachu, drzwi wejściowych i bramy garażowej. Występują w różnych kształtach dostosowanych do stylu budynku. W nowoczesnej architekturze wykorzystuje się całkowicie płaskie o prostych liniach. Dostępne są również profile delikatnie zaokrąglone, skośne, stylizowane na ramy zabytkowe oraz dające efekt licowania ościeżnicy i skrzydła. Szeroka nakładka zakrywająca jednocześnie ościeżnicę i skrzydło daje efekt wizualny jednej szerokiej ramy.
Nakładki aluminiowe są produkowane także w wersji renowacyjnej – można je założyć na okna już zamontowane.
Wiesław Klimczuk
Dobre pakiety szybowe
Jedną z najważniejszych funkcji, jakie powinny spełniać okna i przeszklenia, jest izolacyjność termiczna. Okna z szybami zespolonymi, jedno- lub dwukomorowymi, stały się już powszechnym rozwiązaniem. Jednak aby poprawić współczynnik przewodzenia ciepła, nie zawsze trzeba się decydować na pakiety z większą liczbą tafli. Nowoczesne szyby pokryte są niskoemisyjnymi powłokami z tlenków i metali szlachetnych, których zadaniem jest przepuszczanie jak największej ilości promieniowania słonecznego (w zimie) i jednocześnie blokowanie ucieczki ciepła z pomieszczeń (tak zwane szyby thermofloat).
Wzrost poziomu hałasu w środowisku, w szczególności na obszarach silnie zurbanizowanych, zrodził zapotrzebowanie na stolarkę o podwyższonych parametrach izolacyjności akustycznej. Ponieważ największą część powierzchni okna stanowi szyba, to ona ma istotny wpływ na ochronę przeciwhałasową. Wykorzystuje się więc pakiety szybowe z odpowiednimi rodzajami tafli i budową. Lepsze parametry uzyskuje się dzięki zróżnicowaniu grubości tafli oraz ich wzajemnej odległości, stosowaniu specjalistycznych folii tłumiących hałas lub wypełnieniu przestrzeni międzyszybowej gazem ciężkim, na przykład kryptonem.
Duże znaczenie ma sposób instalacji zestawu szybowego w ramie okna. Do tego celu wykorzystuje się specjalne uszczelki. Przykładowy pakiet trzyszybowy o zwiększonej dźwiękoszczelności może mieć szyby o grubości 4, 8 i 6 mm oraz różne odstępy między nimi, na przykład 10 i 16 mm. Izolacyjność akustyczna pakietów szybowych mieści się z reguły w przedziale od mniej więcej 30 dB do ponad 50 dB. Wartość ta oznacza, o ile zmniejszy się natężenie dźwięku po przejściu przez okno w stosunku do odgłosów na zewnątrz.
Oprócz pakietów szybowych ważne są rodzaj i grubość profili i zastosowane uszczelnienie. W przypadku okien drewnianych oraz drewniano-aluminiowych najlepsze wyniki uzyskuje się w stolarce wykonanej z drewna twardego, na przykład dębowego. Na komfort akustyczny wpływa również sposób montażu okna.
- Dowiedz się więcej: Szyby w oknach połaciowych: rodzaje i ich właściwości
Szkło w szybach zespolonych
Refleksyjne (reflex, stop sol) – podobnie jak w szkle niskoemisyjnym tafle pokryte są warstwą metali lub tlenków metali. Jednak inaczej dobrany ich skład powoduje, że szyba działa jak „termiczne lustro” – odbija większość energii słonecznej, ograniczając w ten sposób nagrzewanie się pomieszczeń. Charakteryzuje się dużą przepuszczalnością światła naturalnego.
Selektywne (dwufunkcyjne) – najnowsza generacja szklenia, które łączy zalety powłok termoizolacyjnych i przeciwsłonecznych, więc pozwala oszczędzać zarówno na klimatyzacji, jak i ogrzewaniu. Wpuszcza do budynku dużo światła, ale nie energię słoneczną.
Absorpcyjne (antisol) – to szkło typu float barwione w masie na różne kolory. Chroni pomieszczenia przed nagrzewaniem się poprzez absorpcję (pochłanianie) promieniowania cieplnego, które jest następnie emitowane na obie strony szyby w postaci ciepła. Zatrzymuje niestety również część promieni świetlnych, powodując lekkie zacienienie pomieszczeń.
Samoczyszczące – dzięki zastosowaniu specjalnej, hydrofilowej powłoki brud nie przylega tak mocno do powierzchni szyby. Wykorzystanie właściwości fotokatalitycznych powoduje, że pod wpływem promieniowania UV następuje rozkład zanieczyszczeń, a z kolei hydrofilowych – spłukiwanie ich podczas opadów deszczu. Po odparowaniu wody na szybie nie ma śladów ani zacieków.
Antywłamaniowe – wyposażone w folię PVB zwiększającą odporność na uderzenia (okna z ich zastosowaniem są cięższe od standardowych). W zależności od liczby i grubości użytych tafli szkła oraz od rodzaju zastosowanej folii szyba warstwowa zapewnia określoną klasę ochrony (od P1 do P8). Produkty o mniejszej wytrzymałości (klasy P1 i P2) gwarantują tylko bezpieczeństwo (w wypadku stłuczenia), te o większej – bezpieczeństwo i ochronę (przed włamaniem, aktami wandalizmu, a nawet ostrzałem z broni palnej).
Do domów jednorodzinnych najczęściej wybiera się szyby o klasach P3, P4 lub P5 (wyższe klasy stosuje się w bankach i innych obiektach tego typu).
Nowoczesne kolory okien drewnianych
W ofercie producentów dostępne są pełna paleta kolorystyczna powłok kryjących oraz wiele lakierów lazurowych, które barwią drewno, pozostawiając widoczne jego usłojenie. Nowością są kolory metaliczne ze specjalną powłoką Anti-Heat, która redukuje absorpcję energii cieplnej, zmniejszając nagrzewanie się okien.
W przypadku okien drewniano-aluminiowych można wybrać nie tylko dowolny kolor z palety RAL, którym będzie wykończona nakładka aluminiowa przez malowanie proszkowe, ale także powłoki strukturalne oraz imitujące drewno.
Okna drewniane jeszcze niedawno wykańczane były lakierem bezbarwnym. Dzisiaj – na zamówienie – mogą mieć dowolnie wybraną barwę.
- Przejdź do galerii: Standardy termoizolacyjne okien drewnianych
Autor: SOKÓŁKA OKNA I DRZWI
Elite 92. Okno drewniane z dwukomorowym pakietem szybowym o U g = 0,5 W/(m 2 ·K), U w = 0,8 W/(m 2 ·K)