Optymalne ocieplenie ścian: na sucho czy na mokro? Porównanie
Jeśli nie chcemy wydawać majątku na ogrzewanie, musimy wybrać najbardziej optymalne ocieplenie ścian i całego domu. Co istotne, ocieplenie domu można przeprowadzić nawet zimą! Jaką metodę ocieplenia wybrać? Opcje są dwie: metoda lekka sucha lub metoda lekka mokra. Zobacz, czym różnią się te metody, jakie są ich zalety i wady, jakim materiałem ocieplać ściany budynku i jak dobrać grubość izolacji.
Autor: archiwum muratordom
Metody ocieplania ścian dzieli się na ciężkie i lekkie. Ciężkie to te, w których jest stosowany tradycyjny tynk cementowo-wapienny układany w trzech warstwach i utrzymywany przez metalową siatkę mocowaną na bolcach do ściany. Obecnie stosuje się je rzadko, bo znacznie wygodniejsze i tańsze są metody nazywane lekkimi, w których gruby i ciężki tynk został zastąpiony występującym w różnych odmianach tynkiem cienkowarstwowym.
Zarówno metody ciężkie, jak i lekkie mogą być mokre lub suche. Metody mokre ocieplania budynków to te, w których wykonuje się prace takie jak tynkowanie czy klejenie. Metody suche ocieplania budynków polegają na mocowaniu izolacji oraz warstwy osłonowej łącznikami mechanicznymi – kołkami, śrubami czy gwoździami – przy użyciu odpowiednich wsporników.
Ocieplanie ścian metodą lekką mokrą
Metoda lekka mokra, inaczej ETICS albo BSO (bezspoinowy system ociepleń), to obecnie najpopularniejsza technologia ocieplania domów.
Ocieplenie ścian domu metodą lekką mokrą polega na przyklejeniu do muru warstwy izolacji termicznej ze styropianu lub wełny mineralnej i pokryciu jej tynkiem cienkowarstwowym. Metoda nazywa się lekka, bo ciężar warstwy ocieplenia wraz z tynkiem to jedynie 10-30 kg/m2.
Ocieplanie ścian metodą lekką suchą
Ocieplając dom metodą lekką suchą, nie używa się zapraw ani klejów, a jedynie łączników mechanicznych. Wynikają z tego najważniejsze zalety tej metody: można w ten sposób ocieplać dom przez cały rok, nawet zimą przy ujemnej temperaturze (powyżej - 15°C), nie ma znaczenia, w jakim stanie jest powierzchnia ścian, do których chcemy przymocować izolację, a przy wykonywaniu prac nie dochodzi do zabrudzenia czy zniszczenia otoczenia domu (co zwykle ma miejsce przy stosowaniu metody mokrej).
Autor: archiwum muratordom
Zalety i wady metody lekkiej mokrej i metody lekkiej suchej
| Zalety | Wady | |
|---|---|---|
|
Metoda lekka mokra |
- dostępność i popularność technologii; - niewielka grubość ocieplonej ściany przy zachowaniu dobrych właściwości termoizolacyjnych; - łatwość wyeliminowania mostków termicznych |
- wrażliwość na błędy wykonawcze, których skutki ujawniają się dopiero po pewnym czasie (pękanie tynku, odpadanie ocieplenia); - trudna naprawa uszkodzeń; - możliwość montażu tylko przy sprzyjających warunkach pogodowych |
|
Metoda lekka sucha |
- łatwe wykonanie niewymagające specjalnych umiejętności; - możliwość ocieplenia wszystkich rodzajów ścian niezależnie od tego, z jakiego są materiału i jaki jest ich stan - łatwa naprawa uszkodzeń; - montaż możliwy nawet zimą |
- elewacja z okładzin, które nie zawsze pasują do architektury domu, albo z desek, które są drogie; |
Jak dobrać grubość izolacji przy ocieplaniu domu
Zwiększenie grubości izolacji o kilka centymetrów to zmniejszenie strat ciepła o kilkadziesiąt procent przy zwiększeniu kosztów termomodernizacji zaledwie o kilka procent. Opłacalne jest takie ocieplenie ściany, by jej współczynnik przenikania ciepła U nie był mniejszy niż 0,25 W/(m2/K), a to oznacza, że trzeba zastosować warstwę izolacji grubości co najmniej 12 cm.
Oczywiście im gorsze właściwości termoizolacyjne ma część konstrukcyjna domu nowo budowanego lub remontowanego, tym grubsza powinna być warstwa izolacji. W każdym przypadku powinno się ją obliczyć – jest to obowiązkiem projektanta (architekta) lub audytora energetycznego.
Na izolacji nie warto oszczędzać. System dociepleniowy jest na tyle kosztowny, że nie powinniśmy robić oszczędności, kupując cieńsze płyty izolacyjne. Ta zasada dotyczy zarówno wełny mineralnej, jak i styropianu.
Autor: archiwum muratordom
Zwykłe płyty styropianowe mają λ o wartości 0,038-0,042 W/(m·K). Mogą być termoizolacją w metodzie lekkiej suchej i metodzie lekkiej mokrej
Jakim materiałem ocieplać ściany budynku
Najważniejszym parametrem świadczącym o właściwościach termoizolacyjnych materiału jest współczynnik przewodzenia ciepła λ (lambda). Im jest wyższy, tym grubszą warstwę izolacji trzeba zastosować dla osiągnięcia tego samego efektu – warto to brać pod uwagę przy liczeniu kosztów ocieplenia. Może się zdarzyć, że zastosowanie droższego materiału w sumie będzie bardziej opłacalne.
Najpopularniejsze materiały ociepleniowe to styropian i wełna mineralna. Spór, który z nich jest lepszy, toczy się od lat i nie podejmujemy się go rozstrzygać. Zwykle o wyborze decyduje cena, a ta przemawia za styropianem, dlatego do ocieplenia ścian jest on wybierany częściej, mimo iż wełna mineralna pod kilkoma względami ma nad nim przewagę.
Styropian jest lekki i łatwy w obróbce. Montuje się go szybciej i sprawniej niż wełnę. Styropian charakteryzuje się wyższą niż wełna mineralna odpornością na zawilgocenie, jest jednak znacznie mniej odporny na ogień i ma gorsze właściwości akustyczne.
W systemach ociepleń stosuje się styropian klasy EPS 70 lub EPS 100 (o większej gęstości objętościowej, a więc twardszy) o grubości od 5 do 25 cm. Od niedawna dostępny jest też tak zwany styropian dyfuzyjny. Płyty takie są perforowane, więc zapewniają ścianom paroprzepuszczalność. Cokoły warto jednak ocieplać polistyrenem ekstrudowanym, gdyż jest on twardszy i mniej nasiąkliwy. Niektórzy sprzedawcy systemów polecają styropian ryflowany. Płyty takie mają z jednej strony podłużne rowki. Służą one do odprowadzania wody, która może się pojawiać na jego powierzchni po skropleniu się pary wodnej.
Płyty styropianu używane do ocieplania nie powinny być dłuższe niż 120 cm i szersze niż 60 cm. Zwykłe płyty styropianowe mają 100 na 50 cm (można zamówić płyty o innych wymiarach) i grubość od 1 do 50 cm. Ich powierzchnia może mieć wytłoczoną fakturę poprawiającą przyczepność kleju lub tynku. Ze specjalnego rodzaju styropianu z grafitem, który odbija promieniowanie cieplne – Neoporu – są produkowane płyty o bardzo niskim współczynniku λ rzędu 0,031-0,033 W/(m·K). W styropianie tradycyjnym jest on osiągalny tylko przy bardzo dużej gęstości.
Wprawdzie wszystkie wymienione rodzaje styropianu można stosować zarówno w metodzie lekkiej mokrej, jak i lekkiej suchej, jednak styropian ryflowany jest zalecany raczej do ocieplania ścian metodą lekką suchą.
Wełna mineralna jest odporna na uszkodzenia mechaniczne, ogień i paroprzepuszczalna. Powinna być nasączona preparatem hydrofobowym, który zmniejszy jej nasiąkliwość. W systemach dociepleń nie stosuje się mat z wełny mineralnej, a jedynie płyty z wełny mineralnej o różnych długościach i szerokościach (100-600 x 10-180 cm), grubości 2-25 cm. Płyty miękkie i średnio twarde mają gęstość objętościową od 35 do 120 kg/m³. Ich współczynnik przewodzenia ciepła λ wynosi od 0,035 do 0,039 W/(m·K). Gęstość objętościowa płyt twardych, mniej nasiąkliwych niż miękkie, wynosi od 120 do 180 kg/m³. Ich deklarowany współczynnik λ jest nieco gorszy – od 0,039 do 0,041 W/(m·K). Współczynnik przewodzenia ciepła λ płyt lamelowych to 0,038-0,042 W/(m·K). Są mniejsze od zwykłych, ich długość wynosi 120 cm, szerokość 20-40 cm, a grubość od 4 do 20 cm. Współczynnik przewodzenia ciepła przez płyty dwuwarstwowe wynosi 0,036-0,039 W/(m·K).
Do ocieplania ścian metodą lekką mokrą stosuje się przeważnie jeden z dwóch rodzajów wełny – o zaburzonym układzie włókien albo lamelową, której włókna są prostopadłe względem najdłuższej krawędzi płyty. I jedna, i druga powinna mieć gęstość 80-150 kg/m³. Od niedawna kupić też można wełniane płyty dwuwarstwowe przeznaczone przede wszystkim do BSO. Ich wierzchnia warstwa jest twarda i wytrzymała na odkształcenia, a spodnia miękka, ma dobrą izolacyjność termiczną i świetnie przylega nawet do nierównych powierzchni.
Na płytach takich znacznie wygodniej układa się warstwę zbrojoną i tynk. Do ocieplania cokołów najlepiej wykorzystać wełnę twardszą, produkowaną z przeznaczeniem do izolowania termicznego fundamentów.
Do metody lekkiej suchej i do wykonywania warstwy termoizolacyjnej w ścianach trójwarstwowych są przeznaczone płyty z wełny mineralnej laminowane welonem szklanym, który pełni funkcję wiatroizolacji. Chroni wełnę przed zawilgoceniem, usztywnia ją i zabezpiecza przed wywiewaniem pojedynczych włókien. Ułatwia też cięcie płyt.
Do ocieplenia ścian można też użyć innych materiałów, na przykład polistyrenu ekstrudowanego, szkła spienionego, płyt z włókien drzewnych lub płyt z korka. Rzadko jednak są do tego stosowane i włączenie ich do BSO wymagałoby skonsultowania się z producentem systemu. Na takie kombinowane zestawy nie ma też aprobat technicznych.
Formalności związane z ocieplaniem domu
Ocieplenie nowego domu nie wymaga załatwiania żadnych dodatkowych formalności - wykonuje się je zgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym.
Ale jeżeli chcemy ocieplić dom stary , nie powinniśmy zapomnieć, że niezależnie od metody ocieplania przed przystąpieniem do prac trzeba je co najmniej miesiąc wcześniej zgłosić we właściwym organie administracji architektoniczno-budowlanej - w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta, bo w przeciwnym razie montaż izolacji zostanie uznany za samowolę budowlaną. Zgłoszenie musi określać rodzaj i zakres robót oraz charakterystykę systemu ociepleniowego (rodzaje materiałów, klasyfikację ogniową, przewidywaną izolacyjność termiczną). Do zgłoszenia trzeba dołączyć oświadczenie inwestora o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz orientacyjną mapkę terenu z zaznaczonym budynkiem.
