Ekologiczne ocieplenie domu: len, konopie, juta. Ceny, właściwości i zastosowanie

Wyroby roślinne są paroprzepuszczalne i zapewniają zdrowy mikroklimat w zaizolowanych nimi pomieszczeniach. Są w pełni zdatne do recyklingu, a ich produkcja jest około 20 razy mniej energochłonna niż styropianu czy wełny mineralnej.

Izolacje z konopii

Dominującym surowcem są konopie. Z nich wytwarza się najwięcej tego rodzaju materiałów ociepleniowych. Oprócz płyt i mat, służących do wypełniania konstrukcji drewnianych, oferowane są też konopny „granulat” oraz paroprzepuszczalne taśmy do termicznego uszczelniania okien. Producenci konopi wprowadzili też do sprzedaży konopne pasy i maty filcowe, powstające z włókien igłowanych. Stosuje się je między innymi jako podkład wyciszający pod posadzki z paneli lub przekładki akustyczne w ścianach działowych lub podłogach na legarach.

Konopie, podobnie jak wełna owcza lub drzewna, to naturalny regulator wilgotności. Gęstość konopnych wyrobów wynosi od 30 do 180 kg/m3. Pod względem izolacyjności termicznej plasują się one w połowie skali. Ich współczynnik ʎ wynosi 0-039-0,047 W/(m·K).

Innymi roślinami, których potencjał dostrzegła branża materiałów termoizolacyjnych, są len i juta. Mają one parametry bardzo zbliżone do konopi i podobne zastosowania. Niestety ani konopie, ani juta czy len nie są materiałami ognioodpornymi, co potwierdza niska klasa E. Wytrzymują temperaturę do 120°C.

• Czytaj też: Ocieplanie domu styropianem krok po kroku: poradnik jak przygotować ściany, kleić styropian i unikać błędów

Izolacje z włókna lignocelulozowego

Materiały izolacyjne powstają też ze zbóż – pszenicy i żyta. Surowcem właściwym są tu pozyskiwane z nich włókna lignocelulozowe. Na etapie produkcji są mieszane z pewną ilością przetworzonych włókien celulozowych, aby poprawić spoistość płyt i mat.

Wyroby takie pod względem cech i parametrów, a także wyglądu są podobne do materiałów z włókien drzewnych. Nic więc dziwnego, że i zastosowania mają identyczne. Płyt o niskiej gęstości używa się do izolacji między belkami drewnianymi, twardszych do izolacji nakrokwiowej, średniej gęstości do ocieplania ścian od zewnątrz, a luźnych, lignocelulozowych włókien do izolacji nadmuchowych.

Ponadto oferowane są płyty do izolacji stropów i podłóg na gruncie, na których można robić jastrychy cementowe lub wylewki anhydrytowe.

W budownictwie szkieletowym sprawdzą się twarde płyty docieplające, które zastępują poszycie z płyt OSB i można na nich układać tynki cienkowarstwowe, tak jak w systemach dociepleń ETICS. Wysoką izolacyjność termiczną potwierdza wartość współczynnika ʎ wynosząca od 0,037 do 0,050 W/(m·K).

Ponieważ włókna lignocelulozowe i celulozowe są sklejane naturalną żywicą, wykonane z nich produkty są uodpornione na działanie wilgoci. Sprzyja temu też dyfuzyjność płyt, czyli zdolność przepuszczania pary wodnej. Nawet gdy zamokną, bardzo szybko wysychają. Tym, co może zniechęcać potencjalnych nabywców, jest niska klasa odporności ogniowej E (materiał palny).

Aby zapewnić bezpieczeństwo pożarowe, izolowane płytami bądź matami lignocelulozowymi konstrukcje drewniane powinny zostać wcześniej zaimpregnowane preparatami ogniochronnymi, a później obudowane płytami mineralnymi, powstrzymującymi płomienie i wysoką temperaturę – na przykład płytami g-k typu F. Luźne włókna lignocelulozowe są natomiast zaimpregnowane przeciwogniowo już na etapie produkcji.

• Polecamy też: Jak ocieplić poddasze od wewnątrz lub od zewnątrz? Praktyczny poradnik krok po kroku

Ocieplenie z bawełny

Warto jeszcze wspomnieć o materiale u nas dość rzadkim, ale dostępnym na azjatyckich portalach sprzedażowych – czyli o ociepleniu z bawełny. To ekomateriał wytwarzany z recyklingowanej zużytej odzieży lub resztek produkcyjnych. Po rozwłóknieniu są one sprasowywane ze sobą, by uzyskać formę mat. Nasącza się je solą boru, by ograniczyć palność, dzięki temu wytrzymują temperaturę do 2000°C. Jedna rolka maty grubości 3 cm kosztuje od 80 zł/m.

Ile kosztują izolacje z roślin

• Płyty konopne kosztują 142 zł/m², a maty od 32 do 143 zł/m² dla grubości 10 cm.
• Granulat konopny kosztuje 20 zł/kg.
• Płyty jutowe 10-centymetrowej grubości mają cenę 58 zł/m².
• Pyty lignocelulozowe o grubości 9 cm kosztują 140-150 zł/m².

Ocieplenie znad jeziora

Przybrzeżne obszary wód stojących lub wolno płynących porasta obficie pałka wodna, czyli pałka szerokolistna popularnie nazywana trzciną. Przez wieki stosowano ją do krycia dachów, a ostatnio trwają próby zainteresowania budujących materiałami ociepleniowymi wytwarzanymi z jej liści i łodyg. Pałka bardzo szybko rośnie, oczyszczając w tym czasie wodę. Naukowcy dążą do tego, by na naszych wodach tworzyć komercyjnie wykorzystywane strefy buforowe, czyli celowe plantacje pałki, mające przyczyniać się do filtrowania wód, a przy tym dostarczające surowca, między innymi dla budownictwa. Pałka ma strukturę gąbczastą, więc liczne puste przestrzenie w jej tkankach zapewniają wysoką izolacyjność cieplną. Współczynnik λ dla trzcinowych wyrobów to 0,040-0,052 W/(m·K). Niestety pałkowe płyty i maty nie są jeszcze dostępne w sprzedaży na terenie naszego kraju, ale niebawem może się to zmienić.