Kupujemy stal zbrojeniową. Jak wybrać pręty zbrojeniowe?
Prawie każdy dom jednorodzinny ma przynajmniej kilka elementów wykonanych z betonu zbrojonego stalowymi prętami. Przy budowie domu nie obejdziesz się więc bez stali zbrojeniowej. Zanim się zabierzesz do jej kupowania, musisz wiedzieć, ile i jakich prętów potrzebujesz oraz na co powinieneś zwrócić uwagę.
Zbrojenie betonu opisane w projekcie
W projekcie budowlanym znajdziesz zestawienie, w którym podane są informacje dotyczące stali zbrojeniowej potrzebnej do budowy domu. Dowiesz się z niego, ile prętów potrzebujesz, jaki powinny mieć kształt, jaką długość i średnicę. Ilość stali zbrojeniowej podana będzie w tonach. W zestawieniu znajdziesz jeszcze informacje dotyczące klasy i gatunku stali, z jakiej pręty powinny być wykonane. W projekcie domu powinno się znaleźć nie tylko zestawienie stali dotyczące całego domu, ale również oddzielne dla poszczególnych elementów konstrukcyjnych.
Jeśli tak nie jest, warto poprosić projektanta o wykonanie zestawienia lub ślepego kosztorysu (czyli bez cen) z podziałem na poszczególne elementy konstrukcji. Będą w nim osobno podane informacje o prętach potrzebnych do wykonania fundamentów, słupów, schodów czy stropu. Dzięki temu zdołasz rozłożyć zakup stali zbrojeniowej na poszczególne etapy budowy domu.
Pręty stalowe na tony i na sztuki
Dzięki informacjom zawartym w zestawieniu, możesz zamówić gotowe pręty zbrojeniowe przycięte na wymiar i odpowiednio powyginane. Możesz też kupić odpowiednią ilość stali, podaną w zestawieniu w tonach, i przyciąć ją na placu budowy. Jednak należy pamiętać, że ilość stali w projekcie liczona jest na styk. Podane jest, ile ważą przycięte już na wymiar pręty, dlatego dobrze jest kupić stal z 10% zapasem na przycięcie.
Pręty zbrojeniowe dostarczane są w wiązkach lub w kręgach. Te drugie trzeba przed pocięciem i ułożeniem w deskowaniu rozprostować, co na budowie jest dość trudne bez odpowiedniego sprzętu. Dlatego lepiej kupować pręty w wiązkach lub gotowe: ucięte i powyginane zgodnie z projektem.
Gotowe szkielety i siatki z prętów zbrojeniowych
W wytwórni można zamówić nie tylko gotowe przycięte na wymiar pręty, ale nawet połączone w szkielety lub siatki zbrojeniowe. Szkielety to przestrzenne konstrukcje z prętów nośnych (czyli przenoszących największe obciążenia) połączonych strzemionami. Stosuje się je przy zbrojeniu ław fundamentowych, wieńców, nadproży, podciągów i słupów.
Siatki zbrojeniowe, stosowane w domach jednorodzinnych, wykonywane są z cienkich prętów zgrzewanych w miejscach połączenia. Wykonanie ich na budowie byłoby pracochłonne, dlatego robi się je w hutach, składach budowlanych lub hurtowniach, które mają zgrzewarki. Siatki wykorzystuje się najczęściej do zbrojenia gładzi na stropie. Mogą być też wykorzystywane przy wykonywaniu ścian fundamentowych.
Autor: Jolanta Pietrucha
Doostarczone na budowę pręty stalowe układa się na podkładkach z desek
Jakie pręty zbrojeniowe stosuje się najczęściej?
W domach jednorodzinnych najczęściej stosowane są:
- pręty gładkie ze stali klasy A-0, gatunku St0, St0S;
- pręty gładkie ze stali klasy A-I, gatunku St3 lub St3S;
- pręty żebrowane ze stali klasy A-II, gatunku 18G2;
- pręty żebrowane ze stali klasy A-III, gatunku 34GS.
Stal klasy A-0. Choć jest najsłabsza, ma zalety. Jest miękka i nawet na budowie łatwo ją kształtować (wyginać w skomplikowane kształty).
Stal zbrojeniowa klasy A-II i A-III. Ma wytrzymałość prawie dwukrotnie większą niż stal klasy A-0 i A-I, a kosztuje prawie tyle samo albo tylko niewiele więcej. Dlatego taka stal będzie najprawdopodobniej przewidziana w projekcie tam, gdzie elementy konstrukcji będą najbardziej obciążone. Żebrowane pręty ze stali A-II lub A-III są też chętnie stosowane w niezbyt obciążonych elementach konstrukcyjnych, na przykład wieńcach, bo nie wymagają dużo pracy. Na końcach takich prętów nie trzeba bowiem wykonywać haków, które polepszałyby zakotwienie pręta w betonie. Żebrowanie zapewnia bardzo dobrą współpracę pomiędzy betonem a stalą i dotyczy całej długości pręta, a nie tylko strefy zakotwienia.
Co oprócz prętów zbrojeniowych?
- Drut wiązałkowy - jest to miękki, cienki drut stalowy, za pomocą którego można w prosty sposób połączyć pręty zbrojeniowe. Drut ten sprzedawany jest w kręgach na wagę.
- Podkładki dystansowe - aby zapewnić odpowiednią współpracę stali i betonu oraz zabezpieczyć pręty zbrojeniowe przed korozją i niekorzystnym wpływem wysokiej temperatury (na przykład podczas pożaru), należy zapewnić im odpowiednio grubą otulinę z betonu. Otulina ta powinna mieć co najmniej 2 cm grubości. Bardzo łatwo ją uzyskać, gdy zastosuje się podkładki dystansowe z zaprawy cementowej lub tworzywa sztucznego. Podkładki z tworzywa to najczęściej krążki z otworem w środku, w który wkłada się pręt zbrojeniowy. Natomiast podkładka betonowa to mały klocek, w którym zatopione są dwa stalowe druty. Tymi drutami przywiązuje się podkładkę do pręta zbrojeniowego.
Gdzie kupić stal zbrojeniową?
Stal zbrojeniową sprzedają składy budowlane i hurtownie, a także wytwórnie. Możemy tam nie tylko kupić pręty potrzebne do budowy domu, ale również odpowiednio je pociąć, a nawet zamówić gotowe szkielety zbrojeniowe. Są droższe, za to wykonane dobrze i szybko. Dzięki temu nie będziesz musiał wynajmować urządzeń do cięcia i gięcia stali (pilarek, giętarek), a także zaoszczędzisz czas i unikniesz niedokładności.
Stal zbrojeniowa cena
Cena stali zbrojeniowej zależy od jej gatunku, średnicy, a także od wielkości zamówienia. Za popularne pręty żebrowane zapłacimy 2500-2800 zł netto za tonę. Pręty o małych średnicach (6, 8 mm) będą droższe o około 10% od tych grubszych. Przy zamówieniach na kilka ton stali możemy czasem liczyć na niewielką obniżkę ceny wynoszącą 2-3% pierwotnej ceny.
Czym dowieźć stal na budowę?
Rodzaj transportu zależy od długości prętów zbrojeniowych:
- pręty długości do 6 metrów można przewozić ciężarówkami;
- pręty od 6 do 12 metrów – naczepami;
- pręty powyżej 12 metrów – przyczepami dłużycowymi.
Należy też wziąć pod uwagę to, czy samochód będzie mógł wjechać na plac budowy, nie naruszając naszego ogrodzenia czy ogrodzenia sąsiada. Cena transportu ustalana jest indywidualnie. Zależy ona od wielkości zamówienia i odległości dzielącej skład budowlany od placu budowy.
Jak przechowywać stal zbrojeniową?
Miejsce do magazynowania stali na placu budowy powinno być specjalnie przygotowane. Nie możesz ułożyć stalowych prętów bezpośrednio na ziemi. Dlatego, aby nie dotykały gruntu, układa się je na ustawionych mniej więcej co dwa metry podkładach z drewnianych belek lub pustaków. Tak składowana stal nie ma kontaktu z wilgocią z gruntu ani poranną rosą, a zamoczona przez deszcz szybciej obsycha, przez co wolniej rdzewieje.
