Jaki tynk na trwałą elewację? Tynk cienkowarstwowy, a może silikonowy lub akrylowy?
Dlaczego opłaca się otynkować ściany? W jaki tynk warto zainwestować, by elewacja nie straciła urody przez lata? Zobacz, kiedy wybrać tynk cienkowarstwowy, a kiedy akrylowy.
Autor: HANSE HAUS
Czyszczenie tynku nie jest kosztowne - elewację można umyć samodzielnie (fot. HANSE HAUS).
Najpopularniejszym i najmniej kosztownym materiałem elewacyjnym jest tynk. I chociaż często elewację tynkowaną trzeba remontować szybciej niż inną, skutecznie chroni ona ścianę przed zniszczeniem. Do dziś możemy obserwować elewacje z dobrze zachowanymi starymi tynkami nawet z międzywojnia. Tajemnica starych tynków tkwi nie tylko w dobrym materiale, ale i solidnym wykonawstwie prowadzonym bez pośpiechu, zgodnie z zasadami sztuki budowlanej.
Inwestycja w tynk na elewację
W jakie tynki warto zainwestować? W wypadku ścian dwuwarstwowych jedynym możliwym wyborem są gotowe tynki cienkowarstwowe. Na ścianach jedno- i trójwarstwowych do niedawna układało się tradycyjne tynki cementowo-wapienne przygotowywane na budowie. Choć są najtańsze, dzisiaj ich wybór nie jest racjonalny.
Powierzenie wykonania zaprawy tynkarskiej fachowcom nie daje pewności, że będzie to materiał odpowiedniej jakości – znacznie bardziej opłacalny może się okazać zakup gotowych mieszanek. Ważny jest też rodzaj tynku.
- Tradycyjny tynk cementowo-wapienny jest odporny na czynniki atmosferyczne i zabrudzenia, zwłaszcza jeśli ściany wykończymy farbą elewacyjną.
- W cienkowarstwowe tynki mineralne wykończone farbą silikonową warto zainwestować, jeśli dom znajduje się w zanieczyszczonym środowisku – jest wówczas bardziej odporny na zabrudzenia.
- Gdy elewacje są narażone na uszkodzenia mechaniczne, zastosujmy tynk akrylowy.
- Wysokim wymaganiom sprostają tynki silikatowe i silikonowe – choć najbardziej kosztowne, są najlepszą gwarancją trwałości.
Dobierając tynk na elewację, pamiętajmy, że łatwiej brudzą się tynki o chropowatej i porowatej powierzchni. Gładkie najczęściej mniej chłoną brud, jednak są bardziej narażone na pękanie. Te o fakturze „kornika” mniej się brudzą niż inne strukturalne, gdy ich rowki przebiegają pionowo.
Kolor tynku na trwałą elewację
Ściany dwuwarstwowe powinny być wykańczane tynkami o jasnych barwach, o współczynniku refleksyjności większym lub równym 20. Ciemne mają niższy współczynnik, przez co łatwo pochłaniają światło, co może być przyczyną nadmiernego nagrzania elewacji i naprężeń termicznych doprowadzających do pęknięć tynku.
Wartość współczynnika refleksyjności jest podawana na wzornikach. Warto wybierać produkty z gwarancją koloru z pigmentami nieorganicznymi. Niekiedy tynki w odcieniu kanarkowej żółci, fioletowym, niebieskim oraz krzykliwych, jaskrawych kolorach „syntetycznych” mogą być mniej trwałe niż te, które opierają się na tonacji pigmentów ziemnych: beże, brązy, szarości czy słoneczne żółcienie.
Jeśli ściany domu są jedno- lub trójwarstwowe, kolor tynku czy farby elewacyjnej nie wpływa na ich trwałość.
Co skraca żywotność tynków?
Tam, gdzie jest wysoki poziom zanieczyszczeń atmosferycznych, powierzchnia tynków pokrywa się czarnym nalotem. Pod wpływem opadów zmienia się on w brudne smugi i zacieki. Zanieczyszczenie środowiska, kwaśne deszcze i agresywne środki chemiczne mogą powodować korozję tynku, który łuszczy się i osypuje.
Skutkiem przyspieszonego starzenia tynków jest kredowanie – tworzy się luźna, nawierzchniowa, cienka warstwa tynku, która po potarciu pozostawia ślad na ręku bądź ubraniu. Najbardziej podatne na kredowanie są te tynki, które mają niską jakość spoiwa, szczególnie silikatowe.
Niebezpieczne dla tynków są także zacieki wodne i zalania fasady. Mogą tworzyć podłoże do rozwoju grzybów i glonów, dlatego trzeba szybko je usunąć. Zakażenia mikrobiologiczne powodują przebarwienia, plamistość, mogą nawet doprowadzić do odpryskiwania i łuszczenia tynku.
Lokata w wykonanie tynków zewnętrznych
Ważne jest również staranne wykonanie detali budowlanych. Życie tynków przedłużają dobrze wykonane izolacje fundamentów, staranne wykończenie i zabezpieczenie parapetów, rynien, cokołów oraz balustrad. Opłaca się też przestrzeganie zasad wykonawczych i przerw pomiędzy poszczególnymi etapami technologicznymi.
- Tynk będzie długo dobrze wyglądał, gdy zadbamy o odpowiednie przygotowanie podłoża – powinno być ono równe, mocne, suche, czyste i szorstkie. Nie warto oszczędzać na preparatach gruntujących. Należy ich użyć zawsze przed nakładaniem nowych powłok cienkowarstwowych. Zwiększają one międzywarstwową przyczepność nakładanych warstw tynku, wyrównują nasiąkliwość podłoża, nadają mu wodoodporność, redukują możliwość wystąpienia przebarwień i wyplamień powstałych w wyniku błędów wykonawczych.
- Trwałość tynku podwyższa wzmocnienie podłoża – dodatkowe nałożenie siatki zbrojącej, profili narożnikowych, specjalnych taśm na wszystkie miejsca zagrożone pękaniem lub mechanicznymi uszkodzeniami tynku: narożniki okien i drzwi, naroża domu, cokoły. Każda warstwa tynku przed nałożeniem kolejnej musi związać się z podłożem i całkowicie wyschnąć.
- Jest też możliwość zaimpregnowania tynków po ich ułożeniu - zmniejsza to ich nasiąkliwość i zwiększa odporność na działanie wody oraz zanieczyszczeń atmosferycznych. Niektóre impregnaty zawierają środki grzybobójcze. To także podnosi ich trwałość – tworzy się przestrzeń blokująca wchłanianie wody. Impregnaty nie zmieniają barwy tynku, ożywiają jego kolor, głęboko wnikają w jego strukturę, są paroprzepuszczalne.
- Formą wzmocnienia tynku jest malowanie. Producenci farb określają, na jaki tynk powinna być stosowana dana farba. Tynki mineralne najlepiej malować farbą silikonową lub silikatową. Na cementowo-wapiennych sprawdzi się farba silikonowa. Tynków akrylowych i silikonowych nie można malować farbą silikatową. Odporność elewacji na brud i zanieczyszczenia wyraźnie wzrasta, gdy jako ostatniej warstwy wykończenia użyjemy dobrej farby silikonowej, a tynk będzie wysokiej jakości.
