Jakie rynny do dachu bezokapowego? Jak wykończyć dach bez okapu?
Nowoczesna architektura kojarzy się nam przede wszystkim z oszczędną formą. Domy mają proste kształty, dachy bez okapów i dyskretne odwodnienie. Można to osiągnąć na kilka sposobów, wykorzystując popularne systemy rynnowe.
Autor: Piotr Mastalerz, projekt: +48 Pracownia Projektowa
Najprostszym rozwiązaniem jest zamontowanie pod krawędzią połaci półokrągłej rynny, z której wodę odprowadza okrągła rura spustowa poprowadzona na elewacji
Spis treści
- Jakie rynny wybrać na dach bezokapowy?
- Tradycyjny system rynnowy - położenie rynny względem dachu
- Tradycyjne rynny oparte na gzymsie
- Jak ukryć tradycyjną rynnę w dachu bez okapu?
- Niewidoczne orynnowanie - systemy bezokapowe
Jakie rynny wybrać na dach bezokapowy?
Minimalistyczny trend w architekturze wiąże się z ukrywaniem rynien i rur spustowych. Projektanci korzystają z oferowanych przez producentów rozwiązań systemowych albo opracowują indywidualne rozwiązania. Zawsze istotny jest nie tylko efekt wizualny, ale przede wszystkim zapewnienie szczelności całego układu, bo zazwyczaj do ukrytych elementów systemu odwodnienia nie ma dostępu. Rury spustowe, które odprowadzają wodę z rynien, prowadzi się w warstwie ocieplenia (w przypadku elewacji wykańczanej tynkiem cienkowarstwowym bądź okleiną) albo umieszcza na nim i osłania okładziną elewacyjną montowaną na ruszcie. Żeby minimalizować ryzyko przecieków w systemach ukrytych, rynny umieszcza się bezpośrednio nad rurami spustowymi. Wówczas rynna może się znaleźć całkowicie bądź częściowo w grubości warstwy ocieplenia.
Jeśli podobają się nam prosto zakończone elewacje i ukryte rynny z rurami spustowymi poprowadzonymi w ociepleniu, jednak z różnych względów nie decydujemy się na nie, możemy wybrać jedno z rozwiązań sprawiających, że rynna zamocowana na dolnej krawędzi dachu będzie niewidoczna. W niektórych systemach do rynien można dokupić maskownice dające złudzenie gładkiego wykończenia okapu.
Najprostszym rozwiązaniem jest jednak tradycyjny system orynnowania - z widocznymi rynnami i rurami spustowymi - w którym elementy systemu odwodnieniowego całą szerokością wystają przed lico ściany.
Tradycyjny system rynnowy - położenie rynny względem dachu
Na montaż tradycyjnego orynnowania, z widocznymi rynnami i rurami spustowymi, które wystają przed lico elewacji, decydują się inwestorzy obawiający się ryzyka rozszczelnienia systemu rynnowego i przecieków, które można wykryć z dużym opóźnieniem, jeśli elementy są zabudowane.
Do wyboru mamy systemy z elementami o tradycyjnych kształtach - półokrągłych rynnach i okrągłych rurach spustowych. Jednak do nowoczesnej architektury bardziej może pasować orynnowanie o przekroju prostokątnym lub kwadratowym.
Rynnę na krawędzi dachu podwiesza się do krokwi, które powinny się kończyć równo ze ścianą albo kilka centymetrów przed jej licem. Rynhaki można przymocować bezpośrednio do krokwi, osłaniając wcześniej szczyt ściany obróbką blacharską. Alternatywnym rozwiązaniem jest przytwierdzenie do czoła krokwi deski okapowej, osłonięcie jej obróbką blacharską i zamocowanie do niej rynhaków.
Tradycyjne rynny oparte na gzymsie
Rynnę wykańczającą dach bezokapowy można także wysunąć poza krawędź dachu, opierając ją na płaskim gzymsie. Dość łatwo zrobić go na elewacji wymurowanej z cegły lub kamienia, ale można też zrobić go z drewnopochodnych płyt budowlanych (OSB). Gzyms osłania się obróbką blacharską, tworząc pas podrynnowy i okapowy. Rynhaki można przymocować do pasa podokapowego tak, że rynny leżą na gzymsie, albo do elementów więźby i wtedy rynny są podwieszone nad gzymsem.
Różnie też rozwiązuje się sposób połączenia rynien z rurami spustowymi. Wodę z rynny sprowadza się w dół połączeniem, które przerywa ciągłość gzymsu, albo odprowadza ją przez odpowiednio wyprofilowany łącznik omijający gzyms.
Jak ukryć tradycyjną rynnę w dachu bez okapu?
Jest kilka rozwiązań sprawiających, że rynna zamocowana na dolnej krawędzi dachu będzie niewidoczna. W niektórych systemach do rynien można dokupić maskownice dające złudzenie gładkiego wykończenia okapu. Ukrywają one rynny i rynhaki, a w razie konieczności dają możliwość łatwego dostępu do nich. Należy jednak pamiętać, że decydując się na montaż orynnowania z osłoną, trzeba zastosować odpowiednie rynhaki, z zamkami, w które wepnie się elementy maskownicy. Rynny muszą też być zamocowane bez spadku lub z bardzo małym spadkiem (zaledwie 1 mm na każdym metrze). Większe odchylenia mogą bowiem uniemożliwić zapięcie maskownicy.
Innowacyjnym rozwiązaniem są rynny o przekroju kwadratowym z ukrytym hakiem mocującym rynnę. Takie rynhaki są oferowane w dwóch wersjach – do montażu zarówno do deski czołowej, jak i do krokwi. Dzięki przeniesieniu mocowania do wnętrza rynny osiągnięto efekt wizualny jak w systemach rynnowych z maskownicą. Jednocześnie zapewniono możliwość montowania orynnowania ze spadkiem tam, gdzie jest to konieczne dla zachowana jego drożności.
Autor: Piotr Mastalerz, projekt: BOZART
Aby tradycyjne orynnowanie było mniej widoczne, zarówno rynna, jak i obróbki blacharskie są wykonane z tego samego materiału jak pokrycie połaci
Niewidoczne orynnowanie - systemy bezokapowe
Decydując się na rozwiązanie systemowe (system bezokapowy), trzeba zwrócić uwagę na to, by krokwie miały odpowiednią długość. Maskownica osłaniająca rynny musi się licować z wykończoną elewacją. Integralną częścią systemu jest pas podrynnowy, który zabezpiecza ścianę przed ewentualnymi nieszczelnościami. Można go kupić jako element gotowy albo wykonać na budowie. Podczas montażu orynnowania usytuowanie rynny trzeba dopasować do kąta nachylenia dachu tak, aby spływająca z połaci woda trafiała centralnie do koryta i nie wychlapywała się.
Rury spustowe w systemach ukrytych są wykonane z PCW lub polipropylenu. Zaletą tych materiałów jest szczelne łączenie elementów i ograniczenie przenoszenia szumów spływającej rurami wody. Wodę z rury spustowej w systemach ukrytego odwodnienia powinno się odprowadzać do kanalizacji deszczowej lub studzienki odwadniającej.
