Kuchnia na gazie

Z gazem zawsze trzeba obchodzić się ostrożnie. Nie tylko podczas wykonywania instalacji, ale również później – w trakcie jej eksploatacji.

Do zrobienia nowej instalacji gazowej wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Inaczej jest w wypadku remontu istniejącej instalacji – pozwolenie nie jest potrzebne. Przebieg przewodów i usytuowanie odbiorników gazu często znajdują się w projekcie architektoniczno-budowlanym, więc jeśli nie planuje się zmian, odpada konieczność robienia odrębnego projektu.

Stal lub miedź

Instalację gazową można zrobić z rur stalowych bez szwu, stalowych ze szwem przewodowym lub miedzianych. Rury stalowe spawa się lub łączy łącznikami gwintowanymi, koniecznie starannie uszczelnionymi, miedziane muszą być lutowane lutem twardym. Wybierając materiał rur, trzeba brać pod uwagę jego wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne. W miejscach na nie narażonych lepiej używać rur stalowych, bo mają ją znacznie większą niż miedziane. Odcinek instalacji na zewnątrz budynku może
być wykonany wyłącznie z rur stalowych bez szwu lub ze szwem przewodowym.

Czy można zabudować

Najbezpieczniej jest, gdy rury gazowe nie są obudowane. Przepisy budowlane dopuszczają zabudowanie rur gazowych nieuszczelnioną obudową lub ukrycie ich w bruździe osłoniętej ekranem albo wypełnionej łatwo usuwalną masą tynkarską niepowodującą korozji przewodów (pod warunkiem że instalacja nie jest z rur miedzianych). Wcześniej instalacja powinna być poddana próbie szczelności. Obudowa nie może być szczelna, aby w razie wystąpienia nieszczelności gaz mógł się spoza niej wydostać i zostać usunięty przez instalację wentylacyjną, nie powodując zagrożenia dla mieszkańców. Zamontowanie w obudowie oświetlenia mogłoby natomiast spotęgować zagrożenie.

Jak układać przewody

W celu zwiększenia bezpieczeństwa w przepisach (§164. pkt 4 warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie) nakazano umieszczanie poziomych odcinków instalacji gazowych w odległości co najmniej 0,1 m powyżej innych przewodów instalacyjnych i urządzeń iskrzących.Pionowe odcinki instalacji muszą być oddalone od elektrycznych urządzeń iskrzących o co najmniej 60 cm. Przewody mocuje się do przegród specjalnymi obejmami. Powinno się unikać prowadzenia przewodów przez pomieszczenia mieszkalne, a w takich, które nie mają okien lub wentylacji, trzeba je – dla bezpieczeństwa – umieścić w rurze osłonowej stalowej bez szwu. W razie konieczności skrzyżowania rury gazowej z inną instalacją należy między nimi zachować odległość co najmniej 2 cm.
Aby instalacji nie groziło uszkodzenie spowodowane rozszerzaniem się lub kurczeniem pod wpływem zmian temperatury, przy układaniu trzeba wykorzystać zjawisko samokompensacji, na przykład unikając długich prostych odcinków. W W miejscu przejścia przewodów gazowych przez ściany i stropy wymagane
jest zabezpieczanie ich rurami osłonowymi. Przewody gazowe z rur stalowych po zakończeniu próby szczelności powinny zostać zabezpieczone antykorozyjnie.

Co na gaz

W domu gaz doprowadza się do kotłów i podgrzewaczy wody oraz kuchenek gazowych. Odbiorniki gazu przyłącza się do instalacji gazowej na stałe (na sztywno). W W pobliżu trzeba umieścić zawór odcinający dopływ gazu (kurek kulowy). Wyjątek stanowią kuchenki gazowe, które mogą być włączane do instalacji także przez tak zwane szybko złącza, czyli elastyczne przewody gazowe. Dzięki nim już po podłączeniu kuchenki można korygować jej ustawienie. W sprzedaży dostępne są szybkozłączki o długości 0,5; 0,75; 1; 1,25; 1,5 i 2 m.

Poddana próbie

Każda nowo wykonana, przebudowana lub wyłączona na dłużej niż sześć miesięcy, a potem ponownie włączona instalacja gazowa musi być przed przekazaniem jej do użytku poddana próbie szczelności. Wykonuje się ją przy użyciu sprężonego powietrza. W W czasie próby ciśnienie w instalacji powinno wynosić 0,1 M MPa i po ustabilizowaniu się nie może się zmieniać przez co najmniej 30 minut. Do pomiaru ciśnienia trzeba używać manometru z ważnym świadectwem legalizacji i klasą dokładności 0,6. Po zakończeniu próby szczelności powinien zostać sporządzony protokół podpisany przez właściciela budynku i wykonawcę instalacji gazowej. Kontrola stanu technicznego sprawności instalacji gazowej powinna być dokonywana równocześnie z kontrolą przewodów spalinowych i wentylacyjnych. W W razie stwierdzenia uszkodzenia szafki z kurkiem głównym należy o tym poinformować dostawcę gazu.
Uwaga! Urządzenie musi być wyposażone w samoczynnie działające zabezpieczenie wyłączające je w razie spadku ciśnienia gazu lub przerwy w jego dostawie.

Sprawna wentylacja

Z gazem trzeba się obchodzić ostrożnie: starannie wykonać instalację gazową, kotły i podgrzewacz wody wyposażyć w szczelne i wytwarzające odpowiedni ciąg kominowy przewody spalinowe, a w pomieszczeniach z urządzeniami gazowymi zapewnić sprawnie działającą wentylację. Wystarczy do tego otwór wentylacji nawiewnej o powierzchni nie mniejszej niż 200 cm² umieszczony nie wyżej niż 30 cm nad podłogą i niezamykany otwór wentylacji wywiewnej o co najmniej takiej samej powierzchni umieszczony możliwie blisko stropu.
W praktyce takie zabezpieczenie bywa niewystarczające, choćby z tego powodu, że kanały wentylacyjne bywają niedrożne,
a użytkownicy nie zdają sobie z tego sprawy, dopóki nie odwiedzi ich kominiarz. Poza tym wydajność nawet sprawnej wentylacji grawitacyjnej często nie wystarcza do tego, by szybko usunąć gaz wypływający z instalacji.

Czujki gazu

Z instalacją gazową będziemy mieszkać bezpieczniej, gdy zainstalujemy czujki gazu: samodzielne(tzw. autonomiczne) – sygnalizujące dźwiękiem wzrost stężenia gazu, albo współpracujące z istniejącym w domu systemem alarmowym. Jeśli alarm jest podłączony do monitoringu, czujka dodatkowo zasygnalizuje niebezpieczeństwo odpowiednim służbom. Możliwe jest też połączenie jej z instalacją elektryczną, tak by po wykryciu niebezpiecznego stężenia gazu automatycznie odłączało się zasilanie urządzeń mogących spowodować powstanie iskry (a w rezultacie wybuchu) albo samoczynnie uruchamiała się wentylacja wyciągowa szybko usuwająca gaz z budynku. C Czujki są dostępne w kilku wersjach – mogą sygnalizować obecność różnych rodzajów gazu: ziemnego, propanu- butanu, a także dwutlenku węgla i gazów usypiających. W W zależności od tego, czy gaz jest cięższy (propan-butan), czy lżejszy (gaz ziemny) od powietrza, czujkę trzeba zainstalować w pobliżu podłogi lub sufitu – zawsze możliwie blisko potencjalnego miejsca wycieku.

Piotr Laskowski, Redaktor naczelny

Małgorzata Drobnik