Izolacja akustyczna stropu: wygłuszenie ścian i wyciszenie stropu

Izolacyjność akustyczna wszystkich ścian, stropów oraz dachu ma bezpośredni wpływ na komfort życia mieszkańców. Etap budowy to dobry moment, żeby zadbać o ten parametr. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę przy wygłuszaniu ścian i wyciszeniu stropu.

Budując dom, musimy mieć świadomość, że drgania wywołane hałasem wędrują wzdłuż połączonych ze sobą przegród, czyli ścian, stropów oraz dachu, i rozchodzą się dalej po całym domu. Aby przebywanie w poszczególnych pomieszczeniach było dla domowników komfortowe, już na etapie budowy trzeba zadbać o odpowiednią izolację akustyczną przegród.

Co to jest izolacyjność akustyczna?

Najprościej ujmując, izolacyjność akustyczna to ogólna zdolność konstrukcyjnych części budynku do zapobiegania przenoszeniu się dźwięków między sąsiednimi pomieszczeniami.

Przegrody mogą przewodzić dźwięki powietrzne z zewnątrz domu, np. komunikacyjne, jak również z jego wnętrza, np. rozmowy, odgłosy generowane przez instalacje stanowiące wyposażenie domu, oraz dźwięki uderzeniowe – np. kroki czy dźwięki wywołane upadającymi przedmiotami.

Jakie wskaźniki mówią o izolacyjności akustycznej?

Izolacyjność akustyczną od dźwięków powietrznych wyrażają wskaźniki R_A1 i R_A2. Są to wskaźniki deklarowane przez producentów materiałów formułowane na podstawie badań laboratoryjnych. Określają one, ile decybeli musi stłumić przegroda. Im wskaźnik jest wyższy, tym lepiej. Wskaźnik R_A1 odnosi się do przegród wewnętrznych, R_A2 – do zewnętrznych. Wskaźniki te nie uwzględniają typowych w warunkach budowy niedokładności wykonania ścian oraz zjawiska przenoszenia dźwięków przez sąsiednie ściany i stropy. Wskaźnikami uwzględniającymi wszystkie warunki rzeczywiste są R’_A1 i R’_A2.

Na dźwięki uderzeniowe, których głównym źródłem są kroki, stukania i uderzenia, narażone są przede wszystkim stropy. Wskaźnikiem oceny izolacyjności akustycznej stropów od dźwięków uderzeniowych jest L’_n,w. W przeciwieństwie do wskaźników R_A parametr ten określa, ile decybeli może przeniknąć przez przegrodę – im wartość wskaźnika jest niższa, tym lepiej. Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród są określone w normach. Należy wiedzieć, że nie są one zbyt rygorystyczne. Zawierają wytyczne podstawowe (minimalne) oraz wskaźniki dla tak zwanego podwyższonego standardu akustycznego.

Jeśli zależy nam, aby parametry akustyczne przegród były jak najlepsze, jako punkt wyjścia powinniśmy przyjąć wskaźniki odnoszące się do standardu podwyższonego. 

Standardy akustyczne przegród domu

Co pozytywnie wpływa na wyciszenie ścian?

• Masa. Aby ściany były ciche, powinny być wybudowane z materiałów ciężkich – im bardziej masywna jest ściana, tym trudniej wprawić ją w wibrację. Największą masę mają elementy pełne z ceramiki tradycyjnej, bloczki silikatowe, pełne cegły klinkierowe.
• Grubość ścian i ich budowa – liczba warstw. Gruba ściana jednowarstwowa wybudowana z betonu komórkowego czy ceramiki będzie dobrze pochłaniała dźwięki. W ścianach dwuwarstwowych warstwa nośna ma mniejszą grubość, a więc i mniejszą masę. Na dodatek ocieplenie styropianem lub wełną lamelową może doprowadzić do powstania układu rezonansowego i pogorszyć izolacyjność akustyczną ściany. Dlatego lepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie wełny mineralnej o tradycyjnym układzie włókien – grubości minimum 15 cm. Jednak najlepszym izolatorem akustycznym będzie ściana trójwarstwowa, zwłaszcza taka o masywnej warstwie konstrukcyjnej, np. z silikatów, oraz izolacją z wełny mineralnej – grubości przynajmniej 15 cm. Dźwięki przechodzące przez warstwę osłonową, izolację i dalej ścianę konstrukcyjną będą ulegać załamaniu i rozproszeniu. Aby poprawić izolacyjność akustyczną gotowych ścian, można zastosować okładzinę wewnętrzną (np. z płyt gipsowo-kartonowych). Pożądany rezultat uzyskamy, jeśli płyty będą zamontowane na stelażu (nie bezpośrednio do ścian), natomiast przestrzeń między licem ściany a płytami wypełni wełna mineralna.

Wygłuszanie ścian działowych

W przypadku ścian murowanych izolacyjność akustyczna będzie zależała od materiału użytego do jej budowy oraz grubości ściany. Przykładowo ściana z betonu komórkowego grubości 17,5 cm będzie charateryzowała się wskaźnikiem R_A1= 41 dB, ściana z pustaków ceramicznych grubości 18,8 cm – R_A1= 43 dB. Dobrze tłumią dźwięki ściany szkieletowe – ściana działowa z płyt gipsowo-kartonowych grubości 12,5 cm ma współczynnik R_A1= 45 dB. Jednak trzeba pamiętać, że aby zapewnić im odpowiednią izolacyjność akustyczną, przestrzeń między pytami musi być wypełniona wełną mineralną grubości 5-10 cm.

Wyciszenie stropu

Najlepiej pochłaniają dźwięki stropy ciężkie (te, których 1 m² waży więcej niż 350 kg) – np. żelbetowe monolityczne. Nieco gorszą izolacyjność akustyczną mają stropy gęstożebrowe, a najsłabszy parametr uzyskują stropy drewniane. Jednak żaden strop, niezależnie od rodzaju, nie będzie spełniał wymagań normowych, jeśli nie zastosujemy dodatkowej warstwy wyciszającej nad lub pod nim. Dobry strop powinien tłumić dźwięki uderzeniowe oraz powietrzne. Materiałem izolującym oba rodzaje dźwięków jest wełna mineralna. Jeśli chodzi o styropian, jedynie ten elastyczny izoluje dźwięki, i to tylko uderzeniowe.

4 sposoby na skuteczne wyciszenie stropu:

Strop kontra dźwięki uderzeniowe

Najlepszym sposobem wyciszenia dźwięków uderzeniowych jest podłoga pływająca. Materiał izolacyjny, np. twarde płyty wełny mineralnej lub styropian elastyczny (grubości 3 cm w przypadku stropów ciężkich i 4 cm na stropach lekkich) dociśnięty przynajmniej 4-centymetrową warstwą podkładu betonowego (tzw. wylewki), będzie dobrze tłumił tego rodzaju odgłosy. Wykonując podłogę pływającą, należy pamiętać, aby wokół ścian, słupów, rur i innych elementów przechodzących przez strop ułożyć izolację brzegową. Powinna ona mieć 1-2 cm grubości i być wykonana np. z wełny, pianki lub elastycznego styropianu. Zamiast tradycyjnej wylewki możemy zastosować płyty pilśniowe, gipsowo-włóknowe lub gipsowo-kartonowe z wełną bądź pianką polistyrenową.

Strop odporny na dźwięki powietrzne

Sufity są największą gładką powierzchnią w pomieszczeniu i to w ich kierunku rozchodzą się fale dźwiękowe. Dlatego sposobem na uporanie się z dźwiękami powietrznymi jest zaizolowanie stropu od wewnątrz pomieszczenia, w którym powstaje hałas. Dobrym rozwiązaniem jest montaż sufitu podwieszanego z okładziną np. z płyt gipsowo-kartonowych i izolacją z miękkiej wełny mineralnej (grubości 5-12 cm). Mocuje się je przeważnie do stalowego lub drewnianego stelaża, używając dodatkowo specjalnych łączników i wieszaków. Sufity podwieszane są trudniejsze do wykonania niż tradycyjny tynk, jednak dobrze zamontowane pochłaniają dźwięki powietrzne (między innymi dzięki temu, że mają budowę warstwową).

Duży wpływ na parametry akustyczne mają też rodzaj wybranej konstrukcji sufitu i detale wykonawcze. Najlepszym rozwiązaniem pod tym kątem jest sufit podwieszany o konstrukcji stalowej w postaci dwupoziomowego rusztu krzyżowego zamocowanego do stropu na specjalnych wieszakach. Taka konstrukcja jest bardzo elastyczna, co zapobiega przenoszeniu się dźwięków z sąsiednich pomieszczeń, niestety zajmuje dużo miejsca i znacznie obniża pomieszczenie. Aby sufit w pełni spełniał swoją funkcję, wszystkie miejsca, w których profile stelaża mocowane są bezpośrednio do ścian, powinny być zaizolowane warstwą materiału tłumiącego (np. taśmą poliuretanową).

Dźwięki powietrzne skutecznie tłumi również podłoga na legarach z przestrzenią między legarami wypełnioną miękką wełną mineralną (grubości 5 cm). Materiał izolacji akustycznej nie powinien jednak przylegać bezpośrednio do legarów. Jednocześnie należy zastosować 2-centymetrowe podkładki z filcu lub 1-centymetrowe z gumy, które przybija się do legarów. Zapewni to lepszą izolację stropu także od dźwięków uderzeniowych.