Kalibracja telewizora: jak to zrobić samodzielnie

Kalibracja telewizora: podpowiadamy, jak ją samodzielnie przeprowadzić. Nowy telewizor po zainstalowaniu i pierwszym uruchomieniu pracuje na ustawieniach fabrycznych, zaprojektowanych dla przeciętnego użytkownika. Aby dostosować parametry obrazu do własnych upodobań i maksymalnie poprawić jego jakość należy wykonać kalibrację.

Po przyniesieniu ze sklepu, telewizor ustawiamy na szafce lub wieszamy na ścianie i podłączamy wszystkie niezbędne przewody. Następnie przychodzi czas na pierwsze uruchomienie, podczas którego warto poświęcić czas na przyjrzenie się zawartości menu oraz dostępnym tam opcjom.

Kalibracja obrazu telewizora po zakupie

Producenci telewizorów udostępniają użytkownikom szerokie możliwości ich konfiguracji, zmiany trybów i ustawień. Warto jest eksperymentować z poszczególnymi parametrami obrazu, aby uzyskać jak najlepszy efekt.

Wiele telewizorów pracujących na fabrycznych trybach wyświetla obraz zbyt zimny (dominuje kolor niebieski) lub zbyt ciepły (nadmiar koloru czerwonego). Dzięki modyfikacji ustawień telewizora uzyskamy obraz bardziej naturalny, lepsze odwzorowanie kolorów, głębszą czerń, odpowiednia będzie też jasność, płynność i dynamika. W przypadku tańszych telewizorów kalibracja przynosi mniejsze efekty, gdyż możliwości ich wyświetlaczy są ograniczone. Im telewizor jest droższy i lepiej wyposażony (np. w dużą matrycę OLED, rozdzielczość 4K UHD i tryb HDR), tym sensowniej jest wykonać domową kalibrację. Poprawne skalibrowanie telewizora ze średniej i wyższej półki pozwoli cieszyć się świetną jakością oglądanych filmów. Zabieg taki pozwoli „wycisnąć” ze sprzętu jego pełen potencjał, pozwalając dokładnie odzwierciedlać kolory zgodnie z zamierzeniem autora. Kalibracja pozwala również dostosować ustawienia do warunków panujących w pomieszczeniu, w którym ustawiony jest telewizor.

Kalibracja telewizora: wybór predefiniowanych trybów

Każdy telewizor oferuje kilka trybów wyświetlania obrazu, wybieranych za pomocą pilota. Tryb to zestaw ustawień (m.in. jasności, kontrastu, kolorów), zebranych w menu pod jedną nazwą. Dzięki temu rozwiązaniu kalibracja obrazu jest bardzo prosta. Wystarczy wybierać dany tryb, a wszystkie ustawienia zostają automatycznie zmieniane według wzorca. Wiele modeli oferuje możliwość tworzenia i zapisywania własnych trybów.

Liczba i rodzaje trybów wyświetlania obrazu zależą od producenta telewizora, najczęściej spotykane to:

1. Neutralny lub Standardowy — parametry obrazu ustawione są na średnim poziomie intensywności.   
2. Ekspert, Film lub Kino — obraz charakteryzuje się ciepłymi, stonowanymi barwami i jest jak najbardziej zbliżony do tego, co chciał osiągnąć reżyser.
3. Żywy lub Dynamiczny — przeznaczony do mocno nasłonecznionych pomieszczeń. Ustawiany jest wysoki kontrast i natężenie kolorów, dzięki czemu obraz jest wyraźniejszy.
4. Tryb Gracza — ustawia jak najkrótsze opóźnienie pomiędzy obrazem wysyłanym z konsoli do gier, a jego wyświetleniem na ekranie telewizora (tzw. input lag). Parametr ten ma duże znaczenie podczas dynamicznych rozgrywek. W trybie gracza wyłączane są również wszystkie „wspomagacze” obrazu.
5. Tryb Sportowy — zwiększa płynność obrazu, nasycenie kolorów oraz jasność, poprawiając jakoś transmisji z wydarzeń sportowych.
6. Tryb Eco — pozwala ograniczyć zużycie energii poprzez automatyczne dopasowywanie jasności ekranu do zmieniających się warunków oświetleniowych.
7. Tryb Sklepowy lub Demo / Tryb Domowy — pozwala wyłączyć tryb używany podczas ekspozycji w salonie sprzedaży.
8. Tryb HDR (Kino Pro, HDR-Kino, Wideo HDR, Prawdziwe Kino) — dostępny w modelach obsługujących technologie poszerzania palety kolorów i rozpiętości zakresu tonalnego. Dzięki niej zwiększona zostaje różnica pomiędzy ciemnymi i jasnymi tonami, a w efekcie kolory na ekranie stają się żywsze, bardziej realistyczne, obraz jest kontrastowy i szczegółowy. Producenci telewizorów stosują w swoich konstrukcjach różne standardy: HDR10, HDR10+, Advanced HDR, Dolby Vision i HLG (Hybrid Log Gamma).   

Kalibracja telewizora: ręczne ustawianie parametrów obrazu

Dla osób chcących samodzielnie wykonać kalibrację telewizora przeznaczony jest ręczny tryb użytkownika, dzięki któremu można dostosować parametry obrazu do własnych preferencji. Aby go wywołać:

1. Wciśnij na pilocie przycisk Settings (ustawienia)
2. Oznaczany też ikoną trybiku lub domku (Home)
3. Wywołane zostanie menu ekranowe
4. W menu szukaj kafelka Ustawienia lub Konfiguracja

Parametry, na które należy zwrócić uwagę podczas kalibracji telewizora:

• Kontrast - różnica między najjaśniejszym punktem obrazu (przy najjaśniejszym ustawieniu) a najciemniejszym punktem (przy najciemniejszym ustawieniu).
• Temperatura barw - ma wpływ na wyrazistość obrazu, powoduje jego „ocieplenie” (obraz staje się bardziej czerwony) lub „ochłodzenie” (obraz staje się bardziej niebieski).
• Jasność / gamma - moc podświetlenia obrazu, wpływa na jakość zacienionych detali.
• Nasycenie / saturacja kolorów - intensywność wyświetlanych kolorów.
• Poziom czerni - ma wpływ na głębie koloru czarnego. Zbyt nisko ustawiony spowoduje, że czerń będzie najbliższa naturalnej, ale inne kolory staną się też ciemniejsze.
• Ostrość - odpowiada za wyrazistość krawędzi obiektów i wyodrębnianie ich konturów.
• Dynamiczne wygaszanie stref - możliwość zmiany intensywności podświetlania obrazu w różnych miejscach na ekranie.
• Black Frame Insertion - aktywacja daje odczucie większej płynności ruchu poprzez wstawianie między klatki obrazu dodatkowych, czarnych klatek.

Modyfikując podczas kalibracji telewizora wartości tych parametrów możemy przetestować różne wersje ustawień, bez obawy o ewentualne pogorszenie jakości obrazu. W każdej chwili można skasować wszystkie dokonane zmiany i powrócić telewizor do ustawień fabrycznych. Gdy znajdziemy już idealną kombinację ustawień, nie zapomnijmy jej zapisać w pamięci telewizora. Właściciele telewizorów Smart firm Samsung i LG mogą również pobrać z internetu wzorcowe obrazy i na ich podstawie dokonać kalibracji telewizora samodzielnie.

Gdy telewizor 4K UHD odbiera sygnał o niższej jakości SD, obraz zostaje powiększony w taki sposób, że jego brzegi wykraczają poza widoczny obszar. Powoduje to, zazwyczaj domyślnie aktywna funkcja Overscan, nazywana też przez producentów jako „Dopasuj do ekranu”, „Brzegi” lub „Krawędzie obrazu”. Funkcję sztucznego rozciągania obrazu można wyłączyć, wtedy będzie on wyświetlany w oryginalnej wielkości i jakości, ale z widocznymi czarnymi marginesami.

Profesjonalna kalibracja telewizora: czy zamówić taką usługę

Opisane przez nas czynności nie są profesjonalną kalibracją telewizora, czyli zabiegiem precyzyjnego ustawienia wyświetlacza do wzorca używanego studiach montażowych.

Podczas profesjonalnej kalibracji telewizora:

• regulowana jest jasność oraz kontrast,
• kalibrowane są kolory,
• balans bieli,
• ustawione proporcje obrazu.

Sporządzany jest także raport kalibracyjny, w którym zapisane są wszystkie dokonane zmiany i aktualne ustawienia obrazu.

Przeczytaj też:

Chromecast – ze smartfona na TV. Jak działa? >>>

Tego typu usługę przeprowadzają specjaliści wyposażeni w odpowiedni sprzęt pomiarowy (spektrometry, kolorymetry). Cena profesjonalnej kalibracji telewizora, w zależności od urządzenia i rodzaju ustawień, waha się od 100 do 500 zł. Proces profesjonalnego kalibrowania telewizora może potrwać nawet kilka godzin. Usługa nie powoduje naruszenia zasad gwarancji producenta.