Jaką farbę wybrać do malowania ścian? Rodzaje farb malarskich

Planujesz malowanie mieszkania lub domu? Sprawdź, jaką farbę wybrać do malowania ścian. Poznaj różne rodzaje farb malarskich.

Zobacz galerię 9 zdjęć

Autor: Martyna Rudnicka

Ściany w aneksie kuchennym najlepiej pomalować farbą ceramiczną, aby łatwo dało się wyczyścić wszelkie zabrudzenia

Kiedyś istniała złota zasada mówiąca, że nie można nakładać lepszej farby na gorszą. W tej chwili jest ona nieaktualna. Produkty obecnie dostępne prezentują zupełnie inną jakość. Teraz można wybierać spośród wszystkich farb do wnętrz dostępnych na rynku. Należy kierować się przede wszystkim przeznaczeniem farby do określonego pomieszczenia i jej własnościami aplikacyjnymi.

Jak dobrać rodzaj farby malarskiej

Trzeba brać pod uwagę to, co chcesz pomalować i jaki uzyskać efekt końcowy. Na opakowaniu jest zwykle napisane, jakie podłoża można malować daną farbą. Niemal wszystkie farby można nakładać na podłoża wcześniej niemalowane, czyli tynki tradycyjne, podłoża gipsowe, płyty gipsowo-kartonowe, szpachle, beton, cegłę, oraz wcześniej malowane farbami do wnętrz rozpuszczalnymi w wodzie oraz nierozpuszczalnymi w wodzie (olejnymi). Na rynku są też farby, które naniesiesz bez trudu na różne rodzaje tapet oraz okładziny malarskie, a nawet metal (stal, żeliwo, metale nieżelazne) i tworzywa sztuczne. Ale musi być to wyraźnie określone na puszce lub w karcie technicznej wyrobu. Zastosowanie farby na podłoża inne niż rekomendowane, na przykład pomalowanie powierzchni metalowej lub ramy okiennej farbą dyspersyjną – emulsyjną do ścian i sufitów wiąże się z uzyskaniem w większości przypadków słabszych efektów dekoracyjnych oraz ochronnych.

Próbniki farb: testery kolorów

Dobrze jest kupić niewielki próbnik lub małe opakowanie farby i na własnych ścianach sprawdzić jej jakość, kolor oraz rodzaj powłoki. Jeśli na próbę pomalujesz dwukrotnie niewielki kawałek ściany i powstanie ładna powłoka w równym odcieniu, to znaczy, że farba dobrze kryje. To pozwoli szybko uzyskać pożądany efekt i ograniczyć koszt malowania. Zrobienie próby w domu ma sens także dlatego, że tylko wtedy zobaczysz prawdziwy odcień farby. Pigment inaczej oświetlony w różnych miejscach będzie odmiennie odbijał światło. Wtedy również właściwie ocenisz jej stopień połysku i zdecydujesz, czy ci odpowiada. Jednak nie zawsze możesz to zrobić i wtedy musisz umieć rozszyfrować opis farby podany na opakowaniu.

Właściwości farb

Farby do wnętrz są opisywane za pomocą wielu parametrów, takich jak: gęstość, lepkość, stopień roztarcia, czas schnięcia, przyczepność, krycie, twardość, stopień połysku, grubość powłoki, największy rozmiar ziarna (granulacja), odporność na szorowanie na mokro, współczynnik kontrastu (zdolność krycia) systemów powłokowych białych i o jasnym odcieniu barwy, współczynnik przenikania pary wodnej (pozwala określić wpływ systemu powłokowego na wilgotność podłoża), przepuszczalność wody. Na uwagę zasługują następujące właściwości, które są ważne podczas zakupu farby.

• Lepkość -  to parametr określający opór stawiany przez ciecz przy przesuwaniu jej warstw względem siebie. Lepkość i struktura farby wpływają na jej wygląd w opakowaniu oraz zachowanie podczas malowania. Wraz ze wzrostem temperatury lepkość farb rośnie, co oznacza, że z reguły stają się rzadsze. Zjawisko tiksotropii jest odwracalnym zmniejszeniem się lepkości wyrobu lakierowego i zależy od czasu działania i wielkości sił ścinania. Farba tiksotropowa ma taką strukturę, że podczas mieszania robi się rzadsza, a po jego zaprzestaniu z pewnym opóźnieniem powraca do stanu początkowego. Własność ta została wykorzystana, żeby tworzyć farby niekapiące. Farba o dobrej lepkości ma gęstą konsystencję, szybko się ją rozprowadza. Rzadka farba łatwo spływa z pędzla. Będzie chlapać i pryskać podczas malowania. Trzeba będzie ją bardziej rozwałkować na ścianie czy suficie i powstanie słabo kryjąca powłoka.
• Stopień połysku - określa w procentach ilość światła odbitego od powłoki. Połysk jest optyczną właściwością określonej powierzchni opisującą jej zdolność do zwierciadlanego odbijania światła. Skala połysku jest następująca: 1-5% – mat, 6-10% – mat satynowy lub jedwabisty, 10-30% – półmat, 30–60% – półpołysk, 60–90% – połysk (w górnych granicach skali tak zwany efekt błyszczący). Im wyższy stopień połysku, tym więcej spoiwa zawiera farba. Matowe są bardziej delikatne niż półmatowe, a półmatowe niż połyskliwe. Wiąże się to zwłaszcza z odpornością na mycie i szorowanie. Im bardziej matową farbę chcesz zastosować, tym wyższą klasę odporności powinna ona mieć. Farby półmatowe dają wrażenie lepiej kryjących, tworzą efekt kremowej powłoki. Farby z połyskiem są śliskie, więc kurz i brud słabiej się do nich przyklejają. Ciekawe efekty dekoracyjne można uzyskać, stosując w jednym pomieszczeniu farbę tego samego koloru, ale o różnym połysku.
• Wydajność - to parametr określający wielkość powierzchni, którą można pomalować jednym litrem wyrobu. Najczęściej wydajność określana jest dla jednokrotnego malowania. W przypadku podłoża chłonnego, porowatego i teksturowego wydajność jest niższa, natomiast w przypadku niechłonnego, gruntowanego lub pomalowanego farbą podkładową – wyższa (górna wartość z przedziału podawanego przez producenta).
• Czas schnięcia - badany jest w warunkach standardowych, czyli w temperaturze 20^oC i przy wilgotności powietrza 55%. Czas rozróżnia się według następujących kryteriów:  sucha na dotyk – można poruszać się po pomalowanym pomieszczeniu bez ryzyka uszkodzenia nowej powłoki w wyniku przyklejenia się kurzu, pyłu; następne malowanie – czas, po którym dopuszcza się nakładanie kolejnej warstwy farby bez ryzyka uszkodzenia poprzedniej warstwy i uzyskania trwałej powłoki; całkowicie utwardzona – czas, po którym dopuszcza się powłokę do pełnej eksploatacji. Najlepsze są farby, które w miarę szybko schną, tak że po dwóch-trzech godzinach można nakładać kolejną warstwę.
• Odporność na zmywanie - określa zdolność powłoki do skutecznego usuwania plam i zabrudzeń, na przykład wokół włączników światła, tłustych plam spożywczych, po kredkach, błocie. Taka farba przyda się na przykład w kuchni i innych pomieszczeniach, w których stale przebywa wiele osób.
• Odporność na szorowanie - to parametr opisujący odporność powłoki na wielokrotne mycie specjalnym materiałem/ szczoteczką, przy odpowiednim nacisku. Klasyfikacji dokonuje się na podstawie pomiaru ubytku grubości powłoki pod wpływem szorowania na mokro. Wyróżnia się pięć klas szorowania. Pierwsza oznacza najwyższą odporność. Te farby są przeznaczone do pomieszczeń silnie eksploatowanych, na przykład do przedpokojów, na klatki schodowe.

Jakie wybrać farby do malowania ścian

Do malowania ścian używa się tu głównie farb wodorozcieńczalnych. Zalicza się do nich przede wszystkim farby o spoiwach:

• organicznych (klejowe, dyspersyjne, czyli tak zwane emulsyjne, akrylowe, lateksowe czy winylowe),
• mineralnych (wapienne i cementowe).

Spoiwo, od którego pochodzą nazwy farb, to materiał wiążący cząstki pozostałych składników (wypełniacze, pigmenty, rozpuszczalniki, rozcieńczalniki, środki pomocnicze). Obecnie optymalne własności powłok zapewniają nowoczesne farby dyspersyjne potocznie nazywane emulsyjnymi, akrylowymi i lateksowymi. Te ostatnie mają najwyższą odporność na zmywanie i szorowanie. Farby klejowe, wapienne i cementowe są coraz rzadziej stosowane. Sięgają po nie na przykład miłośnicy budownictwa ekologicznego czy konserwatorzy zabytków.

Rodzaje farb do ścian: akrylowa

Farbę akrylowć można ją śmiało nazwać królową farb do wnętrz. Jest najpopularniejsza i najkorzystniejsza pod względem cenowym. Nadaje się doskonale do malowania sufitów. Jeśli chcemy nią malować ściany, to takie, które nie będą narażone na zabrudzenia. Zwykłe farby akrylowe nie są bowiem odporne na czyszczenie, zwłaszcza matowe. Niektóre z nich są specjalnie przystosowane do pomieszczeń wilgotnych – łazienek, pralni. Mają większą odporność na pleśń niż pozostałe.

Rodzaje farb do ścian: lateksowa

Farba lateksowa to o dmiana farby akrylowej, ale zawierająca więcej spoiwa akrylowego. Po pomalowaniu tworzy na powierzchni ścian elastyczną, gumowatą powłokę. Stąd wzięła się jej nazwa. Farby lateksowe są bardzo wytrzymałe. Dzięki elastyczności są odporne na pękanie i łuszczenie. Łatwiej je też utrzymać w czystości. Ich dużą zaletą jest ponadstandardowa siła krycia. Pod farbą lateksową prędzej zniknie poprzedni kolor lub niektóre plamy niż pod akrylową. Znajdziemy też farby lateksowe odporne na wodę do malowania ścian w łazienkach, i to tych sąsiadujących bezpośrednio z prysznicem lub wanną.

Rodzaje farb do ścian: ceramiczna

Farba ceramiczna to farba żywiczna, dyspersyjna, zawierająca mikrokuleczki ceramiczne. Ich zadaniem jest uszczelnienie struktury farby. Jest ona ściślejsza i bardziej jednorodna niż standardowych produktów, dzięki czemu w mniejszym stopniu wnika w nią wilgoć i brud. Farby takie mają I klasę ścieralności na mokro. Można ją szorować bez obaw o utratę koloru lub wybłyszczenie. Dzięki temu następne malowanie będzie potrzebne po długim czasie. Nadają się idealnie do malowania kuchni, przedpokojów i innych pomieszczeń, w których ściany będą się często brudziły.

Wszystkie z wymienionych farb to emulsje, czyli farby dyspersyjne. Ich rozcieńczalnikiem jest woda. Nie zawierają więc rozpuszczalników. Nie znaczy to, że wszystkie mają przyjemny zapach. Wśród farb do wnętrz znajdziemy zwykłe, o konsystencji płynnej bądź półpłynnej, oraz tiksotropowe, gęste niemal jak serek waniliowy lub budyń. Ich zaletą jest to, że nie chlapią podczas nanoszenia tak jak farby płynne.

Sprawdź projekty z kolekcji Muratora:

• Dom z częścią usługową (firma w domu)
• Projekty domów 4 pokojowych
• Projekty domów z garażem
• Domy do realizacji etapami