Dlaczego warto zastosować suchy podkład?

Suche podkłady podłogowe są alternatywą dla powszechnie wykonywanych wylewek cementowych lub anhydrytowych. Płyty jastrychowe świetnie sprawdzają się na stropach drewnianych, poddaszach, w częściowo wykończonych wnętrzach i na każdej budowie, na której liczy się krótki czas trwania prac.

Zobacz galerię 1 zdjęcie

Autor: Piotr Mastalerz

Aby posadzka była prawidłowo ułożona, niezbędna jest warstwa wyrównawcza podłogi

Suchy podkład to potoczna nazwa systemów sztywnych płyt jastrychowych, które zastępują tradycyjny podkład betonowy. Początkowo suche podkłady wykonywano tylko tam, gdzie niewskazane były duży ciężar i wilgotność mieszanki betonowej. Z czasem jednak zaczęto szerzej doceniać ich zalety. I słusznie. Jastrych jest lekki, ciepły, cichy i równy, jego montaż przebiega szybko i nie wymaga prac mokrych, a podkład jest gotowy do użytkowania już następnego dnia po ułożeniu. Dzięki temu świetnie sprawdza się na stropach drewnianych, poddaszach, w częściowo wykończonych wnętrzach i na każdej budowie, na której liczy się krótki czas trwania prac.

Rodzaje płyt, z których wykonuje się suchy podkład

Suche podkłady muszą być przede wszystkim sztywne, ale nie bez znaczenia jest też ich odporność na wodę, ogień, gładka powierzchnia i poręczny format. Na rynku jest wiele płyt podłogowych, wybór najlepszej nie powinien zatem stanowić problemu. Większość produktów jest dostępna również w wersji z podklejoną od spodu izolacją z wełny mineralnej, drzewnej, płyty pilśniowej lub styropianu. Takich zespolonych płyt używa się, by polepszyć parametry cieplne lub akustyczne podłogi.

Płyty gipsowo-kartonowe mają długość 125-200 cm, szerokość 60-90 cm i grubość 1,25 cm. Układa się je w dwóch prostopadłych do siebie warstwach z przesunięciem krawędzi i łączy klejem. Mogą leżeć na podłożu betonowym lub na styropianie jako warstwa wyrównawcza podłogi pływającej. Nadają się do pomieszczeń suchych, czyli o wilgotności nie przekraczającej 70%, w których nie ma ogrzewania podłogowego. Ciężar 1 m² podkładu to około 26 kg.

Płyty gipsowo-włóknowe mają długość 120 lub 150 cm i szerokość 50, 60 lub 100 cm. Składają się z dwóch zespolonych elementów o łącznej grubości od 1,8 do 2,3 cm, przy czym obie płyty są przesunięte względem siebie o 5 cm. Utworzone w ten sposób zakładki ułatwiają dokładny montaż. Dzięki dodatkom włókien celulozy płyty są sztywne, odporne na ugięcia, wodę i ogień, więc nadają się na poddasza i do pomieszczeń wilgotnych, również na systemy ogrzewania podłogowego. Płyty można montować na podłożach betonowych, styropianie, a także na podsypkach wyrównujących i legarach. Ciężar 1 m² podkładu to około 20 kg.

Płyty cementowe wzmocnione z obu stron siatką z włókna szklanego są bardzo twarde i odporne na wodę, więc poleca się je szczególnie do pomieszczeń wilgotnych. Składają się z dwóch zespolonych płyt o szerokości 50 cm i długości 125 cm, przesuniętych względem siebie o 5 cm (krawędź frezowana). Ciężar 1 m² podkładu to około 25 kg. Wśród tych płyt są również produkty o specjalnym przeznaczeniu, na przykład płyty o podwyższonej odporności na wodę i środki chemiczne albo przeznaczone do montażu w technologii tak zwanych podłóg podniesionych (na stopkach o regulowanej wysokości). Do miejsc narażonych na duże obciążenia lub działanie agresywnych środków chemicznych najlepiej wybierać płyty z mieszaniny betonu i bazaltu. Przy odpowiednim montażu daje się z nich uzyskać powierzchnię nie wymagającą wykańczania. Takie płyty są jednak ciężkie – 1 m² podkładu waży 49 kg.

Na stropach drewnianych stosuje się często jeszcze jedno rozwiązanie, niezaliczane do suchych podkładów – płyty drewnopochodne (OSB). Mają one grubość od 1,5 do 2,2 cm, szerokość 125 cm i długość 250 cm. W zależności od sposobu montażu na podkłady używa się płyt o krawędziach prostych albo frezowanych.

Dlaczego warto zastosować suchy podkład?

Choć podstawowym zadaniem podkładów podłogowych jest stworzenie równego, stabilnego podłoża pod okładziny posadzkowe, pełni on także wiele funkcji pośrednich. Przede wszystkim jest ciepły. Ma to znaczenie w przypadku podłóg na gruncie i stropów nad nieogrzewaną piwnicą, tarasem czy przejazdem, gdzie przez podłogę ucieka z pomieszczeń dużo energii.
Współczynnik przewodzenia ciepła λ płyt jastrychowych wynosi od 0,1 do 0,35 W/(m·K), a więc kilkakrotnie mniej niż betonu, którego λ = 1,7 W/(m·K). To pozwala na zmniejszenie grubości podłogi w stosunku do tradycyjnego podkładu przy zachowaniu jej parametrów cieplnych. Zyskuje się w ten sposób większą wysokość pomieszczeń. Istotnym parametrem podkładu na stropie dzielącym kondygnacje mieszkalne jest również tłumienie dźwięków. Płyty – zwłaszcza te z warstwą pilśni lub wełny – a także ewentualne podsypki pozwalają na wygłuszenie stropu drewnianego o kilka, a monolitycznego nawet o kilkanaście decybeli. Cechą, którą z pewnością docenią osoby zajmujące się ostatecznym wykończeniem wnętrz, jest gładka powierzchnia płyt. Po ułożeniu podkład daje się łatwo i szybko wykończyć dowolną okładziną. Poza tym dzięki możliwości regulowania grubości podsypki można w wygodny sposób połączyć podłogi na różnych poziomach, tworząc stopnie albo progi.

Jaka posadzka może być ułożona na suchym podkładzie?

Płyty jastrychowe nadają się pod każdy typ okładziny. Można wykańczać je drewnem, płytkami ceramicznymi, kamiennymi, wykładzinami z tworzyw sztucznych i dywanowymi, również wtedy, gdy podłoga ma być ogrzewana. Jednak nie wszystkie posadzki rządzą się jednakowymi prawami – każda inaczej pracuje i dlatego podczas montażu trzeba trzymać się określonych wytycznych wykonawczych. Cienkie wykładziny, na przykład z tworzywa sztucznego, najlepiej układać na podkładzie wyrównanym płynną masą szpachlową. Dzięki temu uniknie się powstawania wgnieceń wzdłuż spoin i w miejscach wkrętów. W przypadku miękkich wykładzin pojawiają się one w ciągu kilku tygodni.

Jeżeli podłoga ma być ogrzewana, to trzeba dopilnować, aby przewody miały atest dopuszczający je do stosowania w połączeniu z suchym jastrychem. W celu uzyskania optymalnego rozkładu ciepła zaleca się ułożenie pod jastrychem blachy grubości 0,6 mm rozprowadzającej ciepło z przewodów. Rurki grzewcze można umocować bezpośrednio do podłoża, ale najlepiej umieścić je w specjalnych polistyrenowych kształtkach. Bezwzględnie trzeba użyć warstwy podsypki (powinna sięgać 1-2 cm powyżej przewodów).

Płytki ceramiczne i kamienne układa się na cienkiej warstwie kleju. Ważne, aby nie stosować tak zwanego montażu bezspoinowego – ze względu na możliwość większych odkształceń przestrzenie wokół płytek powinny być wypełnione elastyczną fugą. Płyty jastrychowe nie są polecane pod parkiety z klepek. W wyniku ciągłych odkształceń pracującego podłoża występuje tu ryzyko rozszczelniania. Lepiej stosować drobnoelementowy parkiet, czyli mozaikę.

Jakie są zalety suchego podkładu?

Zastosowanie sztywnych płyt zamiast tradycyjnej betonowej warstwy wyrównawczej to wybór wpływający nie tylko na przebieg prac budowlanych, ale też na parametry techniczne i użytkowe tworzonej podłogi. Suchy podkład ma bowiem wiele zalet:

• suchy podkład jest lekki – aż kilkakrotnie lżejszy od betonu, co czyni z niego bezkonkurencyjny materiał na stare stropy czy adaptowane poddasza;
• suchy podkład jest cichy – płyty zespolone z izolacją z wełny mineralnej, drzewnej lub płyty pilśniowej albo płyty ułożone na warstwie podsypki poprawiają parametry akustyczne stropu nawet o kilkanaście decybeli;
• suchy podkład jest ciepły – współczynnik przewodzenia ciepła suchych podkładów jest kilkakrotnie niższy (a więc lepszy) niż betonu;
• płyty suchego podkładu są niepalne, co zwiększa bezpieczeństwo przeciwpożarowe budynku;
• suchy podkład szybko się go układa i już następnego dnia po montażu jest gotowy do użytkowania, co znacznie przyspiesza pozostałe prace budowlane i wykończeniowe;
• płyty jastrychowe można montować na wszelkich podłożach, w tym także na istniejących warstwach podłogowych bez konieczności ich zrywania;
• jastrych nadaje się pod wszystkie posadzki, choć pod niektóre trzeba go specjalnie przygotować;
• jastrych nie wymaga prac mokrych, więc łatwiej utrzymać czystość w budynku i nie trzeba osłaniać drewnianych okien czy słupków;
• suchy podkład pozwala na szeroki zakres regulacji wysokości w miejscach progów, uskoków, łączeń;
• suchy podkład można stosować na ogrzewaniu podłogowym (na warstwie podsypki);
• płyty jastrychowe mają poręczny format i są lekkie, dzięki czemu łatwo się nimi operuje, a podczas składowania nie zajmują wiele miejsca.