Budowa ściany krzywoliniowej: łuki i zaokrąglenia z gips-kartonu

2021-02-17 13:54
Ściany z zaokrąglonych płyt g-k
Autor: Knauf Ściany z zaokrąglonych płyt g-k

Objaśniamy, jak zbudować zaokrąglone ściany (czyli ściany krzywoliniowe) z płyt g-k. Konstrukcje z płyt gipsowo-kartonowych to sprawdzony sposób na nietypowe wykończenie wnętrz.

W aranżacjach wnętrz coraz częściej miejsce płaskich ścian i sufitów zajmują zaokrąglenia lub fale, które w połączeniu z odpowiednim oświetleniem nadają pomieszczeniom niepowtarzalny klimat. Możliwości plastycznego kształtowania płyt g-k można wykorzystać przy projektowaniu suchej zabudowy – ścian działowych, elementów dekoracyjnych oraz sufitów podwieszanych.

Skomplikowane kształty wymagają precyzyjnej konstrukcji. Zobaczmy, jak dobiera się profile i płyty oraz konstruuje ruszty, aby zbudować krzywoliniowe ściany albo sufity.

Krzywoliniowa konstrukcja
Autor: Knauf Krzywoliniowa konstrukcja: w profilach umieszcza się słupki podobnie jak w płaskiej ścianie

Ściany krzywoliniowe, czyli zaokrąglenia z gips-kartonu: profile do gięcia

Jakie profile nadają się do budowy ścian krzywoliniowych oraz zaokrągleń na suficie? Czasami wystarczy skorzystać z modeli standardowych, takich jak zwykłe profile UW przeznaczone do mocowania do podłoża (podłogi i sufitu), które ponacinane nożycami do blachy dają się łatwo formować.

Jeśli używa się ich do budowy łuków nad przejściami, nacina się je na obu bocznych ściankach. Nacięcia powinny być równoległe do siebie, wykonane prostopadle do podstawy profilu. Najczęściej robi się je co 5 cm. Przy większym promieniu zakrzywienia mogą wypadać rzadziej, np. co 10, 15 lub 20 cm. Dzięki nim profil daje się bez problemu wyginać zarówno w łuk zewnętrzny, jak i wewnętrzny. Jednak wykonując bardziej skomplikowane zaokrąglenia bądź łuki, lepiej użyć profili przystosowanych fabrycznie do wyginania.

Profile do ścian krzywoliniowych mają w podstawie gotowe nacięcia. Są one rozmieszczone co 5 cm i mają najczęściej szerokość 5 mm. Profile można dowolnie formować, po wykonaniu nożyczkami dodatkowego nacięcia jednej ze ścianek bocznych. Są dostępne w standardowych szerokościach – 50, 75 i 100 mm.

Można również kupić profile przeznaczone do wyginania, których w ogóle nie trzeba dodatkowo nacinać. Są one ażurowe i mają budowę ułatwiającą gięcie. Stosując takie elementy, możemy uzyskać minimalny promień krzywizny równy 12,5 cm (dla profilu szerokości 50 mm). Brak dodatkowych nacięć powoduje, że profile te dobrze usztywniają konstrukcję.

Do zrobienia zaokrągleń i krzywizn pod sufitem przydadzą się m.in. specjalne ażurowe profile sufitowe, które również dają się wyginać.

Ściana z płyt gipsowo-kartonowych

Galeria zdjęć: wykończone suchą zabudową

Łuki z gips-kartonu: wyginanie płyt

Dobór odpowiedniej grubości płyty g-k zależy w głównej mierze od promienia zaokrąglenia lub łuku oraz możliwości wygięcia płyty. Do wykonywania krzywizn najczęściej używa się płyt gipsowych o grubości 6,5 mm. Zaleca się wtedy ułożenie dwóch ich warstw. Można też zastosować płyty o grubości 9,5 bądź 12,5 mm. W takiej sytuacji wystarczy jedna warstwa.

Płyty gipsowe można kształtować na trzy sposoby:

  • gięcie na sucho,
  • gięcie na mokro
  • nacinanie.

Gięcie na sucho, jak i na mokro robi się zawsze równolegle do kierunku dłuższej krawędzi płyty gipsowej.

  • Gięcie na sucho

Przeprowadza się je zazwyczaj na zamocowanej już konstrukcji ściany, sufitu lub zabudowy. Można też wykonać wstępne wygięcie płyt na przygotowanym wcześniej szablonie. Minimalne promienie gięcia wynoszą:

  • 100 cm dla płyty o grubości 6,5 mm;
  • 200 cm dla płyty o grubości 9,5 mm;
  • 275 cm dla płyty o grubości 12,5 mm.
  • Gięcie na mokro

Aby zastosować ten sposób, najlepiej przygotować odpowiednią formę-szablon do wyginania. Robi się to, wycinając z płyty OSB albo sklejki narysowany na niej uprzednio kształt odpowiadający zaokrągleniu ściany bądź sufitu.

Płytę g-k układa się na formie. Następnie zwilża się płytę z jednej strony wodą i dociska do formy do czasu uzyskania odpowiedniego kształtu. Jeśli wykonujemy łuk wklęsły, robi się to od widocznej strony płyty, jeżeli łuk wypukły – od niewidocznej, czyli zawsze zwilżamy ją od wewnętrznej strony krzywizny.

Używa się do tego pędzla ławkowca. Zwilżanie i gięcie powtarza się trzy-cztery razy w odstępach mniej więcej 5 min.

Czynności te należy wykonywać powoli, starannie, nie używając zbyt dużego docisku/obciążenia, bo może to spowodować pęknięcie płyty. Po uzyskaniu właściwego kształtu płytę trzeba unieruchomić na formie i pozostawić do wyschnięcia. Do przygotowanej wcześniej konstrukcji można ją przymocować dopiero po wyschnięciu.

Galeria: materiały do budowy ściany krzywoliniowej

  • Nacinanie

Jest konieczne, jeżeli chcemy zrobić łuk o promieniu mniejszym niż 30 cm. Tak mocne wygięcie nienaciętej płyty, nawet takiej o grubości 6,5 mm, gdy robimy to na mokro, jest prawie niemożliwe bez jej uszkodzenia. W zależności od rodzaju wykonywanego łuku – wklęsły lub wypukły – płytę nacina się od strony widocznej albo niewidocznej. Nacinać można tylko elementy o grubości nie mniejszej niż 12,5 mm. Używa się do tego noża do płyt g-k bądź ręcznej pilarki. Płytę nacina się prostopadle do krawędzi. Trzeba to robić tak, aby nie uszkodzić kartonu od strony nienacinanej. Nacinając elementy nożem, wystarczy zrobić to do głębokości 2/3 grubości. Im głębsze nacięcie, tym płyta łatwiej się przełamuje. Nacięcia wykonuje się w odstępach co 2-5 cm, w zależności od wielkości promienia planowanego łuku. Im jest on większy, tym rzadziej robi się nacięcia. Można też kupić płytę o grubości 12,5 mm z przygotowanymi nacięciami. Daje się ją łatwo formować i wyginać w obydwie strony.

Budowa konstrukcji ściany krzywoliniowej

Zrobienie konstrukcji pod ścianę krzywoliniową nie różni się wiele od przygotowania takiej pod prostą ścianę działową. Pierwszą czynnością jest wyznaczenie przebiegu ściany na podłodze (podkładzie betonowym). Jeśli krzywizna ściany ma mały promień, możemy skorzystać z przygotowanego wcześniej szablonu (z kartonu, ze sklejki lub z płyty). Innym sposobem jest wyznaczenie przebiegu zaokrąglenia, czyli narysowanie łuku, za pomocą sznura, ołówka albo gwoździa oraz kołka do zamocowania sznura. Do rozrysowania łuków o dużych promieniach znakomicie nadają się gładkie rury z PCW przeznaczone do kabli elektrycznych o małej średnicy. Są na tyle elastyczne, że można je z łatwością wyginać.

Po wyznaczeniu przebiegu ściany krzywoliniowej na podłodze (wylewce betonowej) należy przenieść ten zarys na strop. W tym celu najlepiej posłużyć się pionem murarskim lub laserem punktowym. Laser trzeba ustawić nad określonym punktem styku ściany z podłogą i skierować na sufit, aby wyznaczyć odpowiadający mu punkt styku ściany ze stropem.

Odpowiednio ponacinane i ukształtowane (zgodnie z projektem) profile UW lub gotowe do ścian krzywoliniowych mocuje się do podłogi oraz stropu. Przytwierdzając je do podłoża, trzeba rozmieszczać wkręty nie rzadziej niż co 30 cm.

W przypadku bardzo małych promieni, mniejszych niż 30 cm, mocowanie powinno być bardziej zagęszczone, aby ustabilizować krzywiznę. Profile te muszą być oddzielone od przegród taśmą akustyczną. W tak zamocowane profile UW wsuwamy profile ścienne CW. Rozstaw profili CW jest uzależniony głównie od promienia wykonywanej krzywizny.

Wyznaczanie krzywizny
Autor: Piotr Mastalerz Wyznaczanie krzywizny: z ponacinanych profili formuje się krzywoliniowy szkielet, do którego przykręca się płyty

Montaż okładzin na łukach z płyt g-k

Płyty przykręca się do konstrukcji standardowymi wkrętami do profili metalowych. Montując pojedynczą warstwę okładziny, należy zachować między wkrętami odstęp nie większy niż 20 cm. W przypadku mocowania dwóch warstw płyt gipsowych odstęp pomiędzy wkrętami w warstwie pierwszej, dolegającej bezpośrednio do profili CW, nie może być większy niż 55 cm, a w warstwie drugiej – nie powinien być większy niż 20 cm.

W ścianie z poszyciem jednowarstwowym przesunięcia pionowe krawędzi płyt powinny wynosić minimum 60 cm, a poziome – minimum 40 cm. Podczas montażu płyty gipsowej do konstrukcji ściany krzywoliniowej należy również pamiętać o tym, aby przykręcić ją do rusztu zaraz po wygięciu jej fragmentu.

Magazyn Murator

Więcej informacji na temat budowy ściany krzywoliniowej znajdziesz w artykule "Łuki i zaokrąglenia z gips-kartonu" na stronie miesięcznika "Murator".

Sonda
Czy do nowego domu wprowadzisz się:
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają