Ekspres ciśnieniowy do kawy: jaki wybrać? Ekspres kolbowy, automatyczny czy na kapsułki
Jeśli lubisz dobrą, czarną kawę albo słabszą z dobrze ubitą pianką, ekspres ciśnieniowy na pewno się przyda. Jaki wybrać? Sprawdź, czym różni się ekspres kolbowy od automatycznego.
To, że kawa z ekspresu ciśnieniowego jest smaczna, nikogo, kto codziennie ją pije nie trzeba przekonywać. W sprzedaży jest kilka typów tych urządzeń. Są więc ekspresy nisko ciśnieniowe mające ok. 6 bar i wysoko ciśnieniowe - 15 do 19 bar (zwiększone ciśnienie wpływa na jakość kawy, skraca czas trwania jej parzenia i wzmacnia aromat). Także funkcje ekspresów są zróżnicowane. Warto je poznać przed zakupem, by wybrać odpowiedni dla siebie model w zależności od przeznaczonej na urządzenie kwoty, miejsca w którym zamierzamy go ustawić oraz oczekiwań, jakie mamy wobec ekspresu.
Ekspres kolbowy
Ekspres kolbowy ma z reguły mniejsze gabaryty niż automatyczny. W tych modelach porcję zmielonej kawy wsypuje się do specjalnego pojemnika z uchwytem, lekko ubija i podczepia do ekspresu. Teraz wystarczy ustawić odpowiednią funkcję (przyciskiem albo pokrętłem) i napar będzie gotowy w 2-3 minuty. Głębokość kolb oraz rodzaj perforacji sitek znajdujących się na ich dnie mają wpływ na moc kawy. Niektóre ekspresy kolbowe mają możliwość regulacji objętości pojemniczka na kawę (pokrętłem na kolbie można objętość zwiększyć lub zmniejszyć), co też ma wpływ na jej moc. Po zaparzeniu kawy wystarczy wcisnąć przycisk w dnie kolby, by usunąć zawartość (tzw. fusy). Zwykle takie ekspresy nie mają wbudowanych młynków, ale wyposażone są w spieniacz do mleka. Jest to dysza służąca do dystrybuowania gorącej pary oraz wody. To właśnie dzięki wytworzonej parze dochodzi do spienienia mleka. W tego typu ekspresach najczęściej dyszę spieniacza wkładamy do wnętrza naczynia z mlekiem i ustawiamy lub przyciskamy odpowiedni piktogram. Po kilku minutach mleko jest gorące i spienione.
Ekspres kolbowy parzy kawę typu espresso, może mieć też funkcję cappuccino oraz gorącej wody. Niektóre z nich oprócz kawy mielonej wsypywanej, używają także tzw. podsów (saszetek) E.S.E.
Wybierając ekspres kolbowy zwróć uwagę na:
- pojemność zbiornika na wodę od 0,2 do 1,6 l (rzadziej będziesz ją dolewać),
- moc – od 800 do 1500 W,
- ciśnienie – od 5 do 15 bar,
- ceny - od 200 do ok. 1000 zł
Ekspres na kapsułki
Nie są wyposażane w młynki, gdyż do tych ekspresów wkłada się kapsułkę albo saszetkę, w których hermetycznie zamknięta jest porcja kawy. Dlatego też w zasadzie kawa nie traci aromatu. O mocy kawy decyduje najczęściej kolor opakowania - można zaparzyć, zatem mocniejszą lub słabszą kawę. Trzeba jednak pamiętać, że producenci danych ekspresów oferują kawę współpracujących z nimi producentami kapsułek (saszetek) konkretnej marki kawy. Skazani, więc niejako jesteśmy na jeden jej rodzaj, gdyż najczęściej opakowania są dostosowane do ekspresów konkretnej marki i nie pasują do innych. Obsługa takiego ekspresu jest bardzo prosta – wystarczy włożyć kapsułkę, nacisnąć dźwignię i napar trafia do filiżanki. Potem tylko trzeba zużyte opakowania wyrzucić. Tu również możemy spotkać dysze do spieniania mleka. Takie urządzenia włącza się za pomocą przycisku, ale mogą też być sterowane elektronicznie.
Wybierając ekspres na kapsułki zwróć uwagę na:
- pojemność zbiornika na wodę od 0,6 do 1,5 l (rzadziej będziesz ją dolewać),
- moc - od 1100 do 1500 W,
- ciśnienie - zwykle 15 i 19 bar,
- czy urządzenie ma funkcje automatycznego czyszczenia - niektóre mają wyświetlacz informujący o przepełnieniu pojemnika na kapsułki,
- czy wysokość podstawki na filiżankę jest regulowana - możesz wtedy podstawić pod wylewkę filiżankę lub wysoki kubek,
- ceny - od ok. 250 do 2000 zł
Autor: materiały prasowe
Amica, Espris CD1011, ekspres kolbowy, moc 800 W, ciśnienie 5 bar, pojemnik na wodę 0,254 l, funnkcja Cappuccino, Hot Water, ruchoma dysza z parą do tworzenia pianki mlecznej, bojler ze stali, cena ok. 200 zł
Ekspres automatyczny
Ekspresy automatyczne są droższe niż poprzednie, ale też najlepiej wyposażone. Najczęściej mają już wmontowany młynek, więc za każdym razem mielą kawę na świeżo. To ważne, bo zmielona „na zapas” i pozostawiona w nieodpowiednim pojemniku szybko wietrzeje i traci aromat. W tym przypadku wybieramy na wyświetlaczu rodzaj ulubionej kawy, a ekspres automatyczny sam dobiera zarówno jej ilość (mieląc ziarna na bieżąco), porcję wody oraz czas parzenia. Ponieważ mają młynki, często znajdują się w nich 2 pojemniki na kawę – tę w ziarnach i już zmieloną. Nasz udział ogranicza się tylko do dosypania kawy, dolania wody i od czasu do czasu (informacja na ten temat jest w instrukcji) włączenia funkcji oczyszczania. Bywa, że domaga się jej sam ekspres, emitując na wyświetlaczu stosowny komunikat.
Przeczytaj też:
Ekspres automatyczny jest wyposażony w system do spieniania mleka. Mogą to być, np. dysze spieniające; wbudowane pojemniki na mleko (połączone są z dyszą); niezależne pojemniki – ekspres wyposażony jest w specjalny wężyk, którego jeden koniec podłącza się do przystawki obok wylewki kawy, a drugi umieszcza się w kartonie lub pojemniku z mlekiem. Bywają też modele z pojemnik na mleko wyposażonym w funkcję automatycznego czyszczenia (są to dwa automatyczne cykle płukania parą oraz czyszczenie rurki pojemnika po każdym użyciu ekspresu).
W tej grupie urządzeń są również ekspresy automatyczne do zabudowy. One także wyposażone są w wysuwane pojemniki na wodę, choć jest też możliwość hydraulicznego połączenia do ujęcia zimnej wody.
Wybierając ekspres automatyczny zwróć uwagę na:
- pojemność zbiornika na wodę 1-2,5 l wolno stojące; 1,8–2,5 l do zabudowy,
- moc – 1300-1850 W wolno stojące; 1350-4000 W – do zabudowy,
- ciśnienie – 12-19 bar,
- jakie rodzaje kaw są dostępne,
- sposób sterowania – łatwość wyboru, na wyświetlaczu mogą się pokazywać piktogramy albo informacje słowne,
- ceny – od 1500 zł wzwyż – wolno stojące; od 2500 zł wzwyż (nawet do 20 tys zł) ekspresy do zabudowy.
Jaką wybrać kawę do ekspresu ciśnieniowego?
Producenci i palarnie coraz częściej tworzą produkty przeznaczone osobno do ekspresów kolbowych i automatycznych. Jeśli chcemy uzyskać espresso w ekspresie kolbowym, wybieramy kawy ciemniej palone, które mielimy bardzo miałko. Espresso stanowi jednocześnie bazę do kaw mlecznych cappuccino czy latte. Jednak tutaj potrzebne są umiejętności, chociażby w spienianiu mleka i nieco więcej czasu. Ci, którzy wybierają wygodę i szybkość stawiają na ekspres automatyczny, który za jednym przyciskiem przygotuje kawę czarną lub dowolną mleczną. Do takich ekspresów polecam nieco jaśniej paloną kawę niż na espresso. Dobrze, jeśli na opakowaniu kawy kupionej w sklepie jest informacja o dacie jej palenia lub o kraju pochodzenia ziaren. Dzięki temu możemy łatwiej dokonać wyboru kawy zgodnie z naszymi preferencjami, która będzie pasowała do urządzenia, jakie mamy w domu. Wiedząc, że Polacy wolą nuty orzechowo-czekoladowe w kawie, przyjęły się mieszanki - 80% to arabika i 20% robusta, która nadaje nieco ziemistego smaku w tle. Arabika z Brazylii charakteryzują się natomiast głównie smakiem gorzkiej czekolady oraz orzechowym. Z roku na rok pijemy w kraju coraz więcej kawy, a wraz z tym rosną oczekiwania, co do jej jakości i coraz chętniej sięgamy po kawy najwyższej jakości typu speciality. Jednak tych kaw nie polecałbym do ekspresów automatycznych, gdyż w takim cyklu parzenia, jaki w nich zachodzi kawa może się charakteryzować zbyt dużą kwasowością, która wynika z jasnego koloru wypalenia ziarna. Tego typu kawy nadają się głównie do parzenia przelewowego, gdzie kawę parzymy kilka minut. Nie polecam też kaw aromatyzowanych, bo są one „śmiercionośne” dla naszych młynków automatycznych, często zaklejając je, a to zazwyczaj kończy się oddaniem urządzenia do serwisu.
Jaki wybrać ekspres do kawy?
Jeśli miałbym wybierać ekspres automatyczny do domu, wiedząc, że w zasadzie każdy producent oferuje urządzenia, które mają regulację stopnia mielenia, możliwości zmiany temperatury, programowania pojemności i proporcji spienionego mleka i kawy - szukałbym firm, które oprócz ekspresów domowych, oferują również linie profesjonalne, np. dla gastronomii. Można, bowiem zakładać, że podzespoły urządzenia są trwalsze, co może wydłużyć żywotność ekspresu. Jeśli nie parzymy zwykle więcej niż 15-20 kaw dziennie i przestrzegamy ściśle konserwacji, która jest bardzo ważna, aby cieszyć się ekspresem długie lata i nie zamierzamy wydawać pieniędzy na serwis, to możemy skupić się na ładnym, dopasowanym do własnych potrzeb designie czy funkcji spersonalizowanych kaw, zgodnie z własnym gustem. Jedni wybiorą dotykowy panel, inni postawią na funkcjonalność, np. przycisk, który umożliwia łatwy dostęp do czyszczenia. Najważniejsza jest możliwość ingerowania w proces parzenia (temperatura, stopnie mielenia kawy), ponieważ kawa, jeśli jest świeża i z dobrego źródła, będzie dobrze smakowała pod warunkiem, że odpowiednio ustawimy młynek i temperaturę wody. I co najważniejsze - jeśli wiemy, że kawę czarną w 98% stanowi woda, musimy też dobrać odpowiednią wodę do parzenia kawy. Chciałbym zwrócić uwagę, że woda z kranu jest za twarda dla kawy, stąd dla lepszego smaku możemy wybierać spośród szerokiej oferty wód źródlanych. Kawa „lubi” miękką wodę, dlatego lepsza będzie źródlana niż mineralna, która może zaszkodzić urządzeniu poprzez zbyt dużą ilość kamienia, jaki wytrąci się w ekspresie. Jak widać sama kawa to nie wszystko, ważne są również ustawienia ekspresu oraz woda. Pamiętajmy też, że do kaw mlecznych najlepsze jest tłuste mleko, np. 3,2%, które po spienianiu będzie słodsze, dzięki większej, oprócz tłuszczu, zawartości białka, a wiadomo, że w kawie najważniejszy jest smak.
Udogodnienia i funkcje ekspresów ciśnieniowych
Niektóre modele ekspresów ciśnieniowych mają podgrzewane tacki na filiżanki, a są i takie, które robią napar od razu do dwóch filiżanek. Najwięcej mają ich urządzenia automatyczne. Jednym z nich jest wspomniany młynek. Są ich dwa rodzaje – krojące ziarna stalowymi nożami lub w postaci ceramicznych żaren. Ważne jest, by mielenie przebiegało szybko (jest możliwość ustawienia dogodnego stopnia zmielenia) i ziarna się nie rozgrzewały, bo to źle wpływa na jakość naparu. Kolejna kwestią jest sterowanie, ponieważ ułatwia obsługę ekspresu.
Przeczytaj też:
W modelach w pełni zautomatyzowanych są wyświetlacze pokazujące rodzaj kawy – wystarczy dotkną i wybór gotowy. One też mają funkcję pamięci – zachowują informacje o preferowanych przez domowników napojach i same dobierają zarówno ilość kawy, wody oraz czas jej parzenia. Mogą też dodawać od razu mleko. Na takich wyświetlaczach pokazują się też informacje o konieczności wymiany filtra wody, oczyszczeniu (odkamienieniu) ekspresu, zbyt małej ilości wody. Zamiast ekranu dotykowego mogą również być przyciski. Modele najnowocześniejszych ekspresów ciśnieniowych można włączać i wyłączać za pomocą smartfona.
Przeczytaj też:
Wymiana filtrów i czyszczenie ekspresu ciśnieniowego
Ponieważ kawa składa się w dużej mierze z wody, jej odpowiednia jakość jest ważna zarówno dla smaku naparu, jak i dla każdego urządzenia. Dlatego (zgodnie z instrukcją) filtry należy systematycznie wymieniać.
W ekspresach kolbowych do odkamieniania stosuje się tabletki lub płyny. W zbiorniku na wodę, po wyjęciu filtra, robi się roztwór. Potem do dyszy i kolby wpuszcza się nieco płynu i wyłącza urządzenie. Po odpowiednim czasie (może być podany na opakowaniu preparatu) należy włączyć ekspres, żeby roztwór swobodnie przepłynął. Następnie wlewa się do zbiornika świeżą wodę, by całość dokładnie wypłukać. Oczywiście zarówno kolbę, jak część, na której leży kratka ociekowa trzeba systematycznie myć i wylewać resztki, które wpadły podczas parzenia kawy. Ekspresy kapsułkowe także należy opróżniać ze zużytych pojemników i myć. Niektóre z nich mają automatyczne systemy czyszczenia. Jednak spotkać je można najczęściej w ekspresach automatycznych. Niektóre modele wręcz same uruchamiają program czyszczenia lub możemy to zrobić samodzielnie, gdy pojawi się stosowny komunikat albo uznamy, że należy to zrobić.
Przeczytaj też:
Ekspres ciśnieniowy: design
Tej kwestii nie można pominąć, bo ekspres do kawy może przecież stać w kuchni otwartej na pokój i będzie widoczny. W przypadku ekspresów do zabudowy liczy się tylko sam front, ale co innego przy wolno stojących. Większość ekspresów automatycznych ma nowoczesny wygląd. Dominują srebrzysta stal i czerń. Więcej kolorów i wymyślnych kształtów znajdziemy wśród ekspresów kapsułkowych czy kolbowych. A stylu retro najlepiej jest szukać wśród ekspresów tzw. dźwigniowych, które działają podobnie do kolbowych, ale nieco inaczej się je uruchamia.
