Pistolety klejące - jak działają, jakie sztyfty klejące wybierać?
To niedrogie i bardzo przydatne elektronarzędzia. Wystarczy załadować do nich klejący sztyft, po czym nacisnąć spust, by łatwo i trwale łączyć różne materiały. Poznaj możliwości pistoletów do klejenia na ciepło i zasady ich obsługi.
Spis treści
- Jak działają pistolety do kleju na gorąco?
- Co potrafią pistolety klejące?
- Pistolety klejące w różnych cenach
- Dodatkowe wyposażenie
- Klejące długopisy
- Sztyfty klejące
- Zasady sprawnego klejenia
Jak działają pistolety do kleju na gorąco?
Pistolet do kleju działa na zasadzie nieco podobnej do lutownicy. Załadowuje się do niego klej w sztyfcie, który jest następnie rozgrzewany. Po rozpuszczeniu wydostaje się na zewnątrz przez niewielką, podłużną dyszę. Z boku pistoletu znajduje się wziernik umożliwiający kontrolę zużycia sztyftu.
Aby zacząć pracę, trzeba uruchomić pistolet, poczekać aż wytworzy on odpowiednią temperaturę, po czym nacisnąć spust dozujący ilość kleju. W przerwach narzędzie odkłada się w bezpieczne miejsce, opierając na pałąku, w który jest on przeważnie wyposażony. Klej przestaje wtedy kapać, a przynajmniej powinno tak być.
W sprzedaży są przeważnie kleje o średnicy 7 mm (w praktyce 7-8 mm) lub 11 mm (w praktyce 11-12 mm). Niestety – niektóre pistolety nadają się do tych cieńszych, a inne do grubszych, co trzeba mieć na uwadze w trakcie zakupów.
Co potrafią pistolety klejące?
Sztyfty klejące są uniwersalne i doskonale łączą ze sobą różne materiały: papier, drewno, metal, skórę, tworzywa sztuczne, tkaniny i wiele innych. Roztopiony klej to także niezły środek uszczelniający, więc nadaje się do wykonywania spoin między różnymi elementami, choć trzeba pamiętać, że nie będą one tak elastyczne, jak spoiny silikonowe.
Sporą grupę stanowią klejące sztyfty dekoracyjne – o konkretnej barwie, czasem zawierające brokat. Używa się ich głównie do wykonywania rozmaitych ozdób, ale nie tylko, warto bowiem po nie sięgać również wtedy, gdy ze względów estetycznych chcemy uzyskać spoinę zbliżoną barwą do koloru materiału.
Pistoletem można też rozklejać. Wystarczy wyjąć sztyft i potraktować spoinę gorącym powietrzem wydostającym się z dyszy. Spoina wróci do stanu płynnego i będzie można rozdzielić sklejone elementy.
Pistolety klejące w różnych cenach
Przyglądając się cenom pistoletów klejących, zauważysz ich duży rozrzut. Najtańsze można kupić już nawet za 20 zł, a najdroższe modele – przeznaczone dla profesjonalistów, to wydatek rzędu 500-800 zł. Co zatem decyduje o cenie tych narzędzi? Ich możliwości, funkcje i wyposażenie.
Odpowiednikiem silnika jest w pistolecie klejącym grzałka (najlepsze to grzałki ceramiczne). Im wyższą temperaturę wytwarza, tym pistolet jest szybciej gotowy do pracy i szybciej, a zatem wydajniej klei. Tańsze modele zapewniają temperaturę około 150ºC, droższe – ponad 200ºC.
Kupując tani pistolet, musisz się liczyć z tym, że zanim zaczniesz klejenie, musi on się rozgrzewać przez 5-8 min. Lepsze pistolety są gotowe do działania już nawet po 15 s.
Ważnym parametrem jest także wydajność, czyli szybkość klejenia. Wynosi ona od kilku do kilkudziesięciu gramów kleju na minutę. W modelach z wyższej półki możesz się spodziewać diody LED wskazującej, kiedy można zacząć klejenie. Pistolety akumulatorowe mogą też mieć wskaźnik naładowania baterii.
Z innych ciekawych opcji, także wpływających na cenę, warto wymienić automatyczny wyłącznik. Wprowadza on urządzenie w stan uśpienia, jeśli przez 5, 10 lub 15 min spust nie został naciśnięty. Prostym, ale przydatnym mechanizmem jest blokada wycieku kleju. Ten cofa się z dyszy po zdjęciu palca ze spustu i nie skapuje.
Niektóre pistolety są wyposażone w system elektronicznej kontroli, który zapewnia precyzyjną regulację temperatury i przesuwu sztyftu. Dzięki tej funkcji klej wydostaje się w równomiernym tempie i ma jednolitą konsystencję.
Pistolety mają często regulowaną temperaturę klejenia. Przy jej niższym poziomie kleisz materiały tekstylne, papier, karton. Wyższą temperaturę nastawiasz do klejenia tworzyw sztucznych, metalu, ceramiki.
Niektóre z pistoletów mogą wystrzeliwać cienkie nitki kleju w postaci siatki (podobnie jak confetti w sprayu). To dobra metoda nanoszenia kleju na duże powierzchnie. Większość pistoletów jest wyposażona w składany pałąk, który służy jako podpórka podczas przerw w klejeniu. Niektóre, droższe, mają oddzielne podstawki ze zbiorniczkami na skapujące resztki kleju.
Dodatkowe wyposażenie
Mało który pistolet nie ma dodawanych przez producenta sztyftów. Z reguły jest ich kilka, a przynajmniej jeden, żeby od razu po rozpakowaniu narzędzia można je było wypróbować. Niektóre modele mają w komplecie walizeczkę do przechowywania i transportowania. Część pistoletów jest zasilana z sieci. Wiele z nich ma odczepiany kabel, co stanowi dodatkową zaletę. Po jego odłączeniu można przez krótki czas używać sprzętu, korzystając z wytworzonej wcześniej wysokiej temperatury. Pistolety akumulatorowe zapewniają użytkownikom znacznie więcej swobody. Lekkie modele mają akumulatory wbudowane. Ładowarkę łączy się z nimi kabelkiem USB lub mikro- USB. Cięższe i wydajniejsze mają akumulatory odczepiane. Są one jednak rzadko sprzedawane w komplecie. Akumulator kosztuje więcej niż sam pistolet, a doliczyć też trzeba ładowarkę. Dlatego taki rodzaj pistoletu najbardziej opłaca się kupić, jeśli już masz inne narzędzia bezprzewodowe danego producenta, bo akumulator pasuje do nich wszystkich.
Klejące długopisy
Od kilku lat klejącym pistoletom towarzyszą też klejące długopisy. To małe narzędzia o kształcie, a często też wielkości zbliżonej do dużego, wiecznego pióra lub flamastra. Używa się do nich sztyftów o średnicy 7 mm. Są lekkie i poręczne. Sprawdzają się zwłaszcza w pracach dekoracyjnych, gdy niezbędna jest pewna ręka, a ciężki sprzęt po kilkunastu minutach pracy może ją zmęczyć. Długopisy są droższe od zwykłych pistoletów i nie zapewniają takich parametrów jak one. Pod względem ergonomii są jednak niezastąpione. Są wyposażone w niewielkie, ale efektywne grzałki ukryte w obudowie, która ochroni palce przed poparzeniem.
Sztyfty klejące
O jakości połączenia decyduje nie tylko pistolet, lecz także rodzaj naboju, jakim się go załaduje. Naboje to sztyfty o podłużnym, walcowatym kształcie. Mają długość od 45 do 300 mm. Te węższe – o średnicy 7-8 mm – są przeznaczone do prac wymagających większej precyzji, szersze – 11, 11,2 lub 12 mm – są wydajniejsze, szybciej się nimi klei. Podczas rozgrzewania nie parują ani nie wydzielają żadnych szkodliwych substancji.
W sklepach są dostępne przeważnie kleje poliuretanowe. Różnią się czasem schnięcia oraz stopniem elastyczności. Oprócz standardowych klejów uniwersalnych są również takie o bardzo dużej przyczepności oraz niskotemperaturowe, znacznie szybciej topniejące w pistolecie. Po opuszczeniu dyszy mają niższą temperaturę niż kleje zwykłe, więc mogą być używane do łączenia materiałów podatnych na nadtopienie. Możesz też znaleźć kleje odporne na niską temperaturę.
Sztyfty kupisz w internetowych bądź stacjonarnych sklepach z narzędziami i marketach budowlanych. Mogą być przechowywane przez długi czas, bez pogorszenia jakości.
Zasady sprawnego klejenia
- Przed rozpoczęciem pracy poczekaj, aż pistolet osiągnie wymaganą temperaturę. Jeśli jest taka możliwość, ustaw jej poziom stosownie do potrzeb. Temperaturę dostosuj też do wymagań danego sztyftu klejącego.
- Przed klejeniem zrób próbę na jakimś niepotrzebnym materiale.
- Uwaga na rozgrzaną dyszę! Nie dość, że możesz nią poparzyć palce, gdy niechcący jej dotkniesz, to gdy zetkniesz ją z klejonym, delikatnym materiałem, może dojść do jego przypalenia lub nadtopienia.
- Nie naciskaj za mocno spustu, żeby nie spowodować nadmiernego wycieku kleju, chyba że nie zależy ci na precyzji.
- Podczas przerw w klejeniu odstawiaj pistolet w bezpieczne miejsce, żeby się niechcący nie oparzyć ani nie spowodować zabrudzeń resztkami kleju.
- Pamiętaj, że nie wolno wyciągać niewykorzystanych do końca sztyftów z pistoletu, póki grzałka nie wystygnie.
- Dyszę czyść, gdy jest jeszcze ciepła. Zakładaj do tej pracy rękawice odporne na wysoką temperaturę. Używaj suchej ścierki.
Przeczytaj również:
