Wymiana czy naprawa rynien i rur spustowych?
Decyzja, czy wymieniać czy remontować rynny i rury spustowe podczas remontu dachu, zależy od ich stanu oraz zakresu prac naprawczych na pokryciu dachowym. Jeśli stare orynnowanie jest zniszczone, należy wymienić je na nowe. Gdy montowany jest nowy dach, warto wymienić także system orynnowania.
Przegląd przed wymianą rynien
Aby zbadać stan techniczny pod kątem wymiany rynien i rur spustowych, podczas deszczu przejdź się wokół domu i sprawdź, czy woda prawidłowo spływa i nie ma przecieków. Możesz też po prostu nalać wody do rynien i obserwować jej drogę. Ponadto trzeba obejrzeć mocowania, połączenia odcinków i wszystkie krawędzie. Jeśli system jest nieszczelny, rynny czy rury spustowe są popękane, powyginane, mają uszkodzone krawędzie, na przykład obtłuczone, skorodowane lub wręcz przeżarte rdzą, należy zamontować nowy system odwodnienia dachu.
Kiedy zniszczenia są tylko punktowe można je usunąć, wykonując naprawę w danym miejscu lub wymieniając pojedyncze elementy systemu, zostawiając stare orynnowanie. Nie będzie problemów estetycznych, gdy zostawisz także stare pokrycie, które tylko remontujesz. Jeżeli jednak wykonujesz nowy dach, najczęściej wymienia się także orynnowanie. Nowy dach wymaga zrobienia nowych obróbek, więc i tak demontuje się rynny oraz rury spustowe.
Autor: Galeco
Czy wymieniać stare rynny z PCW i stali ocynkowanej?
Kłopoty ze starym orynnowaniem są częste, zwłaszcza gdy było on wykonane z PCW lub ze stali ocynkowanej bądź powlekanej kiedyś niezbyt trwałymi powłokami malarskimi. Te materiały mają najkrótszą żywotność spośród stosowanych na rynny i rury spustowe. Przed laty tworzywa sztuczne nie były tak doskonałe jak teraz. Rynny z PCW często pękają lub mają ukruszone krawędzie. Starsze elementy z PCW mogły ulec przebarwieniu. Widuje się dachy i rynny pokryte farbą, która płatami schodzi z blachy. Można takie orynnowanie przemalować, ale to są półśrodki, bo farba po kilku latach prawdopodobnie znowu zacznie się łuszczyć. Gdy nie wiesz, jaką powłoką blacha była kiedyś powleczona, dobranie farby może być trudne. Trzeba wiedzieć, czy poszczególne warstwy skleją się ze sobą.
Obecnie producenci polecają określone systemy farb (podkłady, grunty, powłoki nawierzchniowe) kompatybilne z ich powłokami. Z kolei ocynk z czasem bardzo ciemnieje i zależnie od czynników atmosferycznych, miejsca posadowienia domu oraz strony świata może ulec wręcz sczernieniu. Nawet jeśli system jest w dość dobrym stanie, brzydko wygląda. Po montażu nowego pokrycia i remoncie elewacji nie uda się sprawić, żeby stare rynny ocynkowane dobrze wyglądały na odnowionym budynku. W tym przypadku najlepiej wymienić rynny na nowe.
Wymiana rynien z aluminium, miedzi lub cynkowo-tytanowych
Trochę inaczej może wyglądać sytuacja, kiedy na dachu był zainstalowany system ze szlachetnych materiałów, na przykład blachy aluminiowej, cynkowo-tytanowej lub miedzi. Mają one bardzo długą żywotność. Dwa pierwsze zachowują swoje właściwości i są funkcjonalne przez 100-120 lat, trzeci – miedź – powinien wytrzymać nawet 300 lat. Ponadto są to drogie materiały. Gdy system uległ totalnej destrukcji, sprawa jest oczywista - trzeba wymienić rynny. Ale warto naprawić nadające się do remontu stare rynny z miedzi czy cynku-tytanu.
W tym wypadku może się pojawić inny problem. Współcześnie orynnowanie niemal w 100% składa się z elementów systemowych, a na remontowanym budynku mogą być zainstalowane bardzo stare elementy, których kształt odbiega od obecnie stosowanych, zatem nie będą one do siebie pasowały. Trzeba będzie zatrudnić blacharzy, żeby docięli i dogięli na przykład fragmenty rynien lub sztucery o nietypowym kształcie. Taka indywidualna usługa zwykle jest droższa.
Jak zapobiegać wymianie rynien?
Aby w przyszłości uniknąć wymiany rynien, warto dojść przyczyny występujących uszkodzeń, żeby nie powtarzać błędów. Na przykład źle odmierzone rynny plastikowe pod wpływem zmian temperatury ulegają silnym naprężeniom i mogą popękać lub wypadać z haków. Podczas remontu trzeba skorygować ich długość. Inną przyczyną odkształceń lub pękania może być niewłaściwe zamocowanie. Dlatego należy również sprawdzić, czy haki do rynien są ustawione w linii i pod odpowiednim kątem, czy nie poluzowały się obejmy rur spustowych. W razie potrzeby – skorygować ich ustawienie i dokręcić. Zawsze trzeba też sprawdzić zakończenia rynien (denka) i jeśli jest to konieczne, docisnąć lub nałożyć trochę uszczelniacza oraz zamontować je ponownie.
Najbardziej narażone na uszkodzenia są załamania rynien w narożnikach, łączenia poszczególnych elementów oraz te miejsca, gdzie są haki mocujące, bo tam występują największe obciążenia. Systemy rynnowe klei się, łączy złączkami, klei i nituje lub lutuje. Wobec tego naprawy połączeń w pierwszej kolejności należy wykonywać w ten sam sposób. Stare zniszczone powłoki kleju lub lutu trzeba dokładnie zeskrobać, oczyścić miejsce (w przypadku lutu także wyjałowić) i wykonać nowe połączenie.
Złączki systemowe mają w środku uszczelki. Czasem wystarczy tylko ich wymiana lub nałożenie silikonu i porządne dociągnięcie zamków, żeby dobrze trzymały. Ale są systemy, w których należy zamontować nowe całe elementy łączące, co znacznie podnosi koszt remontu. Aluminium często klei się i dodatkowo nituje. Jeśli puściło w takim miejscu, trzeba rozebrać nity, usunąć stary klej, nałożyć nowy i połączenie znitować. Gdy złącze okazało się nietrwałe, należy zastosować dodatkowe środki naprawcze.
Jest bardzo dużo preparatów i środków do usuwania nieszczelności. Podstawowe to silikony, uszczelniacze dekarskie, płynne folie dachowe. Do usunięcia większych szpar lub złączy wielokrotnie klejonych, które ciągle nie trzymają, można użyć mas uszczelniających z włóknami lub taśm dekarskich. Duże dziury zakleja się nakładkami z dodatkowego kawałka blachy. Jeżeli fragmenty rynien lub rur spustowych są uszkodzone w znacznym stopniu, należy wymienić całe elementy.
Rynny stalowe i aluminiowe są pokryte barwnymi powłokami antykorozyjnymi. Należy dokładnie obejrzeć ich powierzchnię, bo nawet drobne rysy, nieusunięte w porę, po pewnym czasie mogą doprowadzić do korozji. Miejsca skorodowane trzeba oczyścić i pokryć farbą zaprawkową.
