Gdzie nie wolno budować domów? Czego zabraniają przepisy w Polsce
Jakie miejsca wykluczają inwestycje budowlane? Gdzie nie wolno budować domów? W ostatnich tygodniach sporo mówi się o terenach zalewowych, na których powstają całe osiedla domów. Woda to żywioł, którego okiełznanie podczas powodzi jest bardzo trudne, jeśli nie niemożliwe. Jeśli ktoś decyduje się na budowę na terenach zagrożonych nawet w minimalnym stopniu przez wezbrane wody musi to rozważyć. Podpowiadamy, co na ten temat mówi prawo.
Spis treści
- Sąsiedztwo rzek i jezior - piękne i niebezpieczne
- Co mówi o inwestycjach prawo wodne
- Mapy zagrożenia powodziowego
- Mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego a plany zagospodarowania
- Gdzie nie wolno budować domu?
Wiele miejsc w Polsce znajduje się na historycznych terenach zalewowych i zagrożonych powodzią, które obecnie są chronione przez wielokilometrowe odcinki bardzo wysokich wałów. Dotyczy to szczególnie największych miast w Polsce. Miejsca, na których występuje ryzyko powodziowe stały się w wielu przypadkach obszarami wielkich inwestycji mieszkaniowych i komercyjnych.
Sąsiedztwo rzek i jezior - piękne i niebezpieczne
Sąsiedztwo brzegów rzek i jezior jest bardzo atrakcyjnym terenem inwestycyjnym. Są to bardzo zielone obszary, co zawdzięczają bliskości wody. Roślinom na tych obszarach nie zagraża susza i rozwijają się bujnie i obficie. W ciągu wielu ostatnich lat częściej zdarzały się okresy bez opadów z niskimi stanami wód. Lokalnie występowały bardzo obfite deszcze nawalne, które powodowały miejscowe powodzie błyskawiczne, których efekt powodował szkody, ale o ograniczonym zasięgu. Równie atrakcyjnym trenem inwestycyjnym są szerokie doliny rzeczne. Równy obszar bez znacznych różnic poziomów stwarza dogodne warunki do realizacji budowy i zagospodarowania terenu. Wrześniowy kataklizm, który po raz kolejny spustoszył południowo-zachodnią Polskę ponownie zrodził debatę o potrzebie ograniczenia zabudowy w miejscach, na których występuje ryzyko powodziowe.
Co mówi o inwestycjach prawo wodne
Prawo wodne poprzedziło przygotowanie wstępnej oceny ryzyka powodziowego (WORP) a następnie dla terenów wskazanych w WORP szczegółowych map zagrożenia powodziowego (MZP) i map ryzyka powodziowego (MZP).
WORP wymienia trzy obszary dorzeczy: Odry, Wisły i Pregoły, a także 9 regionów wodnych: Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego, Warty, Środkowej Odry, Górnej Odry, Łyny i Węgorapy, Dolnej Wisły, Środkowej Wisły, Małej Wisły, Górnej Wisły, w których istnieje potencjalnie duże ryzyko powodziowe. Dla tych obszarów dorzeczy i regionów wodnych opracowano plany zarządzania ryzykiem powodziowym.
Do egzekwowania przepisów Prawa wodnego został w 2018 r. powołany nowy organ państwowy Wody Polskie, który zastąpił Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. Do jego zadań należy, m.in. opiniowanie opracowywanych w gminach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Położenie planowanej inwestycji budowlanej na terenach zagrożonych powodzią wymaga uzgodnienia z Wodami Polskimi. Z dniem 1 stycznia 2018 r. wszystkie warunki zabudowy na terenach, które objęły zasięgi map szczególnego zagrożenia powodziowego (1% i 10%) utraciły swoją ważność. Rozpoczęte inwestycje można było dokończyć.
Czytaj: Zagrożenie powodziowe. Sprawdź, czy twój dom może zostać zalany
Mapy zagrożenia powodziowego
Na mapach zagrożenia powodziowego zaprezentowane są różniące się zasięgiem trzy obszary o określonym prawdopodobieństwie wystąpienia powodzi:
- niskie prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi, które wynosi 0,2% (raz na 500 lat) lub prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia ekstremalnego,
- średnie prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi, które wynosi 1% (raz na 100 lat),
- wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi, które wynosi 10% (raz na 10 lat).
Określone zostały także obszary obejmujące tereny narażone na zalanie w przypadku:
- zniszczenia lub uszkodzenia wału przeciwpowodziowego,
- zniszczenia lub uszkodzenia wału przeciwsztormowego,
- zniszczenia lub uszkodzenia budowli piętrzącej.
Obszary średniego (1 proc.) i wysokiego (10 proc.) prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi zaliczone są do obszarów szczególnie zagrożonych powodzią.
Do obszarów szczególnie zagrożonych powodzią należą także:
- obszary między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano wał przeciwpowodziowy, a także wyspy i przymuliska, stanowiące działki ewidencyjne,
- pas techniczny brzegu morskiego stanowiący strefę wzajemnego bezpośredniego oddziaływania morza i lądu.
Mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego a plany zagospodarowania
Obszary szczególnego zagrożenia powodziowego muszą być obowiązkowo uwzględniane w:
- planach gospodarowania przestrzennego województw i gmin,
- studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin,
- decyzji o ustalaniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzja o warunkach zabudowy,
- miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Obecnie o możliwości zrealizowania inwestycji na terenach szczególnie zagrożonych powodzią decydują:
- warunki zabudowy,
- warunki gruntowe,
- przepisy Prawa wodnego.
Gdzie nie wolno budować domu?
W obecnie obowiązującym Prawie wodnym nie ma ustawowego zakazu inwestycji budowlanych na obszarach szczególnego zagrożenia powodziowego (poza lokalizacją cmentarzy i drobnych zakazów związanych z gromadzeniem odpadów, ścieków itp.).
Wydanie decyzji o warunkach zabudowy na obszarach szczególnie zagrożonych powodzią wymaga dokumentu uzgodnienia z Wodami Polskimi.
W decyzji uzgodnienia określa się wymagania lub warunki w zakresie położonej na takim obszarze zaplanowanej zabudowy lub planowanego zagospodarowania.
Wody Polskie mogą odmówić uzgodnienia wodnoprawnego dla planowanej zabudowy lub planowanego zagospodarowania terenów szczególnego zagrożenia powodziowego w przypadku
- naruszenia ustaleń planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza,
- naruszenia ustaleń planu zarządzania ryzykiem powodziowym,
- zagrożenia dla ochrony zdrowia ludzi, środowiska i dóbr kultury z rejestru zabytków,
- naruszenia funkcjonowania infrastruktury krytycznej
- utrudnień zarządzania ryzykiem powodziowym.
Wszystkie inne lokalizacje dopuszczają obecnie zabudowę. Decyzja o budowie została więc w pewnym sensie przerzucona na inwestora. Do tej pory Wody Polskie w większości wydawały decyzje zezwalające na realizacje inwestycji. Być może teraz po powodzi to się zmieni.
źródło: gov.pl
Listen to "Dach - płaski czy skośny. MUROWANE STARCIE" on Spreaker.Powódź 2024 - Dolny Śląsk i Opolszczyzna
Autor: Mateusz Gołębiewski/Eska
