Szykują się zmiany w przepisach dotyczących kary za samowolę budowlaną
Komisja Kodyfikacyjna Prawa Budowlanego przygotowała projekt Kodeksu Urbanistyczno-Budowlanego. Przewiduje on między innymi zmiany w procedurze stwierdzania samowoli budowlanej oraz wysokości kar za budowę bez wymaganego zezwolenia.

W przypadkach innych, niż określone wyżej, organ będzie wszczynał postępowanie legalizacyjne. Po wszczęciu postępowania legalizacyjnego, organ nałoży na inwestora, w drodze postanowienia, obowiązek przedłożenia, w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia postanowienia, trzech egzemplarzy projektu budowlanego wraz ze sporządzonym, zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami, operatem szacunkowym wartości obiektu budowlanego lub jego części po wybudowaniu.
Po przedłożeniu wymienionych wyżej dokumentów organ sprawdzi:
- kompletność projektu budowlanego wraz z wymaganymi decyzjami, opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami lub sprawdzeniami;
- zgodność projektu urbanistyczno-architektonicznego z obowiązującymi, w tym z ustaleniami planu miejscowego lub miejscowych przepisów urbanistycznych, jeżeli dotyczą one tej działki lub terenu.
W razie konieczności uzupełnienia lub zmiany projektu budowlanego organ nałoży na inwestora, w drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia lub zmiany projektu, w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia postanowienia. Na postanowienie to będzie przysługiwało zażalenie.
Procedura wymierzania opłaty legalizacyjnej samowoli budowlanej
Jeżeli organ nadzoru budowlanego stwierdzi kompletność i zgodność projektu budowlanego, przekaże operat szacunkowy do organu podatkowego. Organ podatkowy, po weryfikacji operatu szacunkowego, wymierzy, w drodze decyzji, opłatę legalizacyjną w wysokości 30 proc. wartości szacunkowej obiektu budowlanego lub jego części, chyba że inwestor oświadczy, że odstępuje od legalizacji obiektu budowlanego lub jego części.
Autor: Andrzej T. Papliński
Organ może nakazać, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, jeśli jest samowolą budowlaną
W myśl projektu Kodeksu Urbanistyczno - Budowlanego w przypadku stwierdzenia budowy obiektu budowlanego lub jego części, bez wymaganej zgody budowlanej, organ nadzoru budowlanego wstrzyma, w drodze postanowienia prowadzenie robót budowlanych. Określi on jednocześnie wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz rozpocznie postępowanie mające na celu ocenę zgodności obiektu budowlanego z planem miejscowym, miejscowymi przepisami urbanistycznymi, przepisami Kodeksu bądź przepisami odrębnymi.
Na powyższe postanowienie będzie przysługiwało zażalenie.
Kiedy samowola budowlana zakończy się koniecznością rozbiórki obiektu?
Organ nakaże, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części w przypadku:
- kiedy roboty budowlane są wykonywane pomimo wstrzymania ich wykonywania;
- stwierdzenia, że wybudowanie obiektu budowlanego lub jego części, spowoduje naruszenie planu miejscowego, miejscowych przepisów urbanistycznych, przepisów Kodeksu bądź przepisów odrębnych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem.
Ostateczna decyzja o wymierzeniu opłaty legalizacyjnej będzie podlegała podlega bezzwłocznemu przekazaniu do organu nadzoru budowlanego. Organ nadzoru budowlanego, po otrzymaniu ostatecznej decyzji o wymierzeniu opłaty legalizacyjnej zezwoli, w drodze decyzji, na wznowienie budowy oraz wyda dziennik budowy.
Organ nakaże w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, jeżeli inwestor nie przedstawi w wymaganym terminie projektu budowlanego wraz z wymaganymi decyzjami, opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami lub sprawdzeniami. Będzie mógł również nałożyć obowiązek uzupełnienia lub zmiany projektu budowlanego Nakazanie rozbiórki zostanie nałożone na inwestora w drodze postanowienia, jeżeli wyżej wymienione obowiązki nie zostały wykonane albo zostały wykonane nieprawidłowo.
Rozbiórka będzie nakazana także w sytuacji, gdy organ stwierdzi, że w toku postępowania legalizacyjnego roboty budowlane były wykonywane pomimo ich wstrzymania lub inwestor złożył oświadczenie o odstąpieniu od legalizacji.
Samowola budowlana – czy można zabronić użytkowania wybudowanego już domu?
Powyższe przepisy powyższe będą stosowane odpowiednio w przypadku wybudowania obiektu budowlanego lub jego części bez wymaganej zgody budowlanej. Jednak zamiast postanowienia o wstrzymaniu robót budowlanych wydaje się postanowienie o wstrzymaniu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Co więcej, w tym wypadku decyzja o pozwoleniu na wznowienie budowy i dziennika budowy nie będzie wydawana.
Przepisy powyższe będą stosowane również w przypadku budowy obiektu bez uzyskania wymaganej decyzji środowiskowo-lokalizacyjnej lub decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Trzeba pamiętać, żeprzeprowadzonej oceny oddziaływania na środowisko wynika możliwość budowy obiektu. Inwestor w celu zalegalizowania obiektu będzie miał obowiązek ponadto do wykonania działań kompensacyjnych w zakresie określonym w decyzji środowiskowo-lokalizacyjnej lub decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a których zakres pokrywać będzie co najmniej straty w środowisku wynikające z porównania z wariantem najkorzystniejszym środowiskowo. W przypadku wskazanym wyżej opłata legalizacyjna będzie podlegała dwukrotnemu podwyższeniu.
Czy zgłoszenie budowy domu może być samowolą budowlaną i wiązać się ze wstrzymaniem prac budowlanych?
W razie stwierdzenia budowy obiektu budowlanego lub jego części na podstawie zgłoszenia budowy, w przypadku kiedy wymagana jest decyzja o pozwoleniu na budowę, organ wstrzyma, w drodze postanowienia, prowadzenie robót budowlanych i nałoży obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę.
Jeżeli budowa, o której mowa wyżej została zakończona, organ wstrzyma, w drodze postanowienia, użytkowanie obiektu budowlanego i nałoży obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. W przypadku, kiedy pomimo wstrzymania, roboty budowlane są wykonywane, organ nakaże, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego w części wykonanej po wydaniu postanowienia.
24.06.2014