Czy mieszkańcy będą mieli większy wpływ na tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego?
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju przygotowało projekt nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw Ma on na celu uporządkowanie kwestii uchwalania planów zagospodarowania przestrzennego w gminach oraz zwiększenie udziału mieszkańców w procesie ich uchwalania.
Autor: Maciej Landsberg
Projekt nowelizacji ustawy o planowaniu zagospodarowaniu przestrzennym oraz o zmianie niektórych innych ustaw trafi teraz pod obrady rządu, a następnie do prac w Sejmie
Rządowy projekt nowelizacji ustawy o planowaniu zagospodarowaniu przestrzennym oraz o zmianie niektórych innych ustaw ma także na celu umożliwienie gminom prowadzenia bardziej racjonalnej gospodarki przestrzennej na swoim obszarze.
W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ustala się przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji publicznych, określa on także sposoby zagospodarowania i warunki zabudowy terenu.
Jaki jest obecnie problem z planami zagospodarowania przestrzennego?
Obecnie chaotyczne zabudowywanie obszarów wiejskich i podmiejskich powoduje wyludnianie się centrów miast. Wpływa to często destrukcyjnie na środowisko naturalne, gdzie te zabudowy powstają. W rezultacie tworzą się pod miastami tereny rzadko zabudowane, które nie są wyposażone w odpowiednią infrastrukturę, np. w drogi, szkoły, przedszkola. Chaos z tworzeniu zabudowy powoduje też wyższe koszty dla samorządów i ich budżetów. Chodzi tu o wyższe koszty budowy i eksploatacji dróg, sieci kanalizacyjnych, wodociągowych, gzowych, ciepłowniczych, energetycznych. Ponadto nadmiernie rozproszona zabudowa mieszkalna powoduje konieczność tworzenia przez gminy szkół, przedszkoli dla małej liczny dzieci, których koszty funkcjonowania są wyższe niż w szkołach i przedszkolach, do których uczęszcza większa liczna dzieci.
Obecnie problemem jesttakże system wypłaty odszkodowań dla właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości. Stanowi to również barierę uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Większe prawa dla mieszkańców gmin w tworzeniu planu zagospodarowania przestrzennego
W obecnym stanie prawnym problemem jest brak informacji o przyczynach rozpoczynania przez gminę procesów planistycznych i zbyt późne włączanie społeczności lokalnych w procesy planistyczne. Obecnie ograniczony jest dostęp do dokumentacji planistycznej dla mieszkańców gmin. Nieprecyzyjne są też przepisy dotyczące udziału mieszkańców w procesie planistycznym, dotyczące treści wniosków i sposobu rozpatrywania wniosków i uwag.
Obowiązujące przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewidują co prawda udział w niej społeczności lokalnych i innych zainteresowanych podmiotów, rozpoczyna się on jednak dopiero na etapie wyłożenia projektu tego aktu do publicznego wglądu. Ponadto brak bliższych informacji w uchwale o przystąpieniu do sporządzania aktów planistycznych oraz w jej uzasadnieniu, dotyczących celu i głównych kierunków planowanych regulacji utrudnia włączenie się zainteresowanych mieszkańców gminy w ten proces.
Dlatego też projekt nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje, że do uchwały o przystąpieniu do zmiany studium zagospodarowania przestrzennego będzie dołączane obowiązkowo uzasadnienie wskazujące przede wszystkim cel, zakres merytoryczny oraz główne kierunki planowanych zmian. Informacja ta umożliwi aktywną dyskusję nad treścią projektu nowego aktu.
Ponadto, w celu zwiększenia zaangażowania mieszkańców gminy w procesy planistyczne projekt przewiduje wprowadzenie etapu dyskusji publicznej nad kierunkami planowanych zmian, na etapie poprzedzającym sporządzenie projektu aktu planistycznego. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta będzie organizował w urzędzie gminy albo innym dogodnym miejscy dyskusję publiczną nad kierunkami planowanych zmian studium zagospodarowania przestrzennego.
Jakie zmiany planowane są w zakresie uchwalania planów zagospodarowania przestrzennego?
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta, po podjęciu przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzania studium zagospodarowania przestrzennego, będzie miał obowiązek informowania mieszkańców o podjęciu uchwały o przystąpieniu do studium, określając termin dyskusji publicznej na co najmniej 7 dni przed tym terminem. W tym ogłoszeniu wójt, burmistrz lub prezydent miasta będą musieli podać formę, miejsce i termin składania wniosków dotyczących studium, nie krótszy niż 7 dni od dnia zakończenia dyskusji publicznej.
Projekt nowelizacji nakłada na urzędy gmin obowiązek przekazywania mieszkańcom informacji dotyczących dokumentacji, związanej z planem zagospodarowania przestrzennego gminy na stronie internetowej gminy.
Doprecyzowany zostanie także sposób i forma zgłaszania wniosków i uwag oraz ich rozpatrywania i informowania mieszkańca gminy o sposobie ich rozpatrzenia – wnoszący uwagi będzie wskazywał formę, w której chce być poinformowany o rozpatrzeniu wniosków i uwag. Ma to zagwarantować rozpatrywanie uwag danego mieszkańca w sposób indywidualny.
Omawiany projekt nowelizacji ustawy o planowaniu zagospodarowaniu przestrzennym oraz o zmianie niektórych innych ustaw trafi teraz pod obrady rządu, a następnie do prac w Sejmie.
24.06.2015