Spis treści
- Całkowity koszt projektu zależy od wielu czynników
- Najpopularniejsze sposoby wyceny opierają się na metrażu
- Konsultacja wstępna nie zawsze jest bezpłatna
- Projekt koncepcyjny jako podstawa dla dokumentacji
- PZT i projekt architektoniczno-budowlany
- Nie tylko architekt. Projekt techniczny angażuje branżystów
- Alternatywa? Zakup gotowego projektu domu jednorodzinnego
- Ile zapłacimy za projekt domu o powierzchni 150 m²?
Całkowity koszt projektu zależy od wielu czynników
Już na początku warto podkreślić, że stworzenie uniwersalnego cennika dla wszystkich projektów domów jednorodzinnych jest praktycznie niemożliwe. Każda inwestycja jest inna, a ostateczna cena projektu zależy od wielu indywidualnych czynników. Znaczenie ma nie tylko powierzchnia budynku, ale też poziom skomplikowania całego przedsięwzięcia. Na koszt projektu wpływają między innymi:
- metraż i kubatura budynku – większy dom to zazwyczaj więcej pracy projektowej i koordynacji międzybranżowej;
- poziom skomplikowania projektu – niestandardowa forma, nietypowe rozwiązania techniczne czy nowoczesne instalacje podnoszą stopień trudności;
- warunki gruntowe i ukształtowanie działki – trudny teren (np. skarpa, wysoki poziom wód gruntowych) może wymagać dodatkowych analiz i konsultacji;
- liczba zmian wprowadzanych w trakcie pracy – każda modyfikacja projektu, zwłaszcza na późniejszym etapie, oznacza dodatkowy nakład pracy;
- lokalizacja inwestycji – ceny usług różnią się w zależności od regionu kraju, a także dostępności specjalistów;
- doświadczenie i rozpoznawalność architekta – renomowane pracownie, z dużym dorobkiem, często mają wyższe stawki, co odzwierciedla jakość i kompleksowość obsługi;
- zakres współpracy – jeśli projekt obejmuje również nadzór autorski, pomoc w wyborze wykonawców, wsparcie podczas zakupów czy projekt wnętrz, to koszt będzie odpowiednio wyższy;
- oczekiwania inwestora – im bardziej indywidualne i dopracowane rozwiązania, tym większy nakład pracy i szerszy udział zespołu projektowego.
Czytaj także: Ocieplanie ścian trójwarstowych pianą poliuretanową. Jak ocieplić starą ścianę warstwową z pustką powietrzną? Koszty
Ponieważ każda inwestycja to osobna historia, uczciwa wycena zawsze powinna być poprzedzona rozmową i dokładnym rozpoznaniem potrzeb inwestora oraz warunków działki.
Najpopularniejsze sposoby wyceny opierają się na metrażu
Jednym z najczęściej stosowanych sposobów wyceny projektu domu jest przelicznik za metr kwadratowy powierzchni użytkowej. Im większy dom, tym wyższy całkowity koszt projektu — ale warto wiedzieć, że przy większych metrażach stawka za metr często nieco spada. Przy projektach tworzonych na indywidualne zamówienie, Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP) sugeruje, że cena projektu powinna wynosić od 3 do 8% całkowitego budżetu budowy.
W 2025 roku ceny indywidualnych projektów domów mieszczą się zazwyczaj w przedziale od 90 do 160 zł za m². W przypadku renomowanych pracowni, cena ta może wzrosnąć nawet dwukrotnie. Warto jednak być zorientowanym, co dokładnie obejmuje kwota. Często dotyczy ona jedynie opracowania koncepcji oraz stworzenia dokumentacji niezbędnej do uzyskania pozwolenia na budowę — czyli Planu Zagospodarowania Terenu (PZT) i projektu architektoniczno-budowlanego. Niektóre pracownie oferują w tej cenie również projekt techniczny, opracowywany we współpracy z konstruktorami i branżystami (instalacje, przyłącza, itp.). Trzeba jednak pamiętać, że rola architekta nie kończy się na dostarczeniu dokumentacji – a zakres współpracy może (i często powinien) być znacznie szerszy.
Jakie jeszcze koszty mogą pojawić się na etapie projektowania domu?
i
Konsultacja wstępna nie zawsze jest bezpłatna
Pierwsze koszty mogą pojawić się już na etapie pierwszego kontaktu z architektem. Cena jednorazowej konsultacji zwykle zaczyna się od około 200 zł brutto za godzinę spotkania z uprawnionym architektem. Warto jednak zaznaczyć, że niektóre pracownie oferują bezpłatne konsultacje wstępne, co może być korzystne dla osób, które chcą porównać oferty różnych biur przed podjęciem decyzji o współpracy.
Czytaj także: Cennik malowania ścian na rok 2025. Ile kosztuje obecnie malowanie ścian? Cena za m2
Kolejną opcjonalną, ale często bardzo przydatną usługą, jest wizja lokalna. Architekt przyjeżdża na działkę, analizuje jej potencjał, wykonuje dokumentację fotograficzną i wstępne analizy. Koszt takiej usługi to zazwyczaj 800–1000 zł brutto, w zależności od lokalizacji i zakresu prac. Ciekawą formą rozszerzonej współpracy może być także tzw. „dzień z architektem” – to indywidualne spotkania w terenie, wspólne wizyty w sklepach z materiałami, konsultacje na budowie czy inne działania wspierające inwestora w podejmowaniu decyzji. Takie usługi są rozliczane zwykle godzinowo lub w ramach uzgodnionego ryczałtu.
Projekt koncepcyjny jako podstawa dla dokumentacji
W wielu przypadkach architekci nie podają jednej, całościowej ceny za projekt domu, lecz dzielą proces na etapy. Jednym z najważniejszych z nich jest projekt koncepcyjny – pierwszy, pogłębiony szkic, który staje się podstawą dla dalszej dokumentacji. To na tym etapie kształtuje się ogólna wizja budynku, jego układ funkcjonalny, forma oraz sposób osadzenia na działce. Prace rozpoczynają się od rozmowy z inwestorem, poznania jego oczekiwań i wytycznych, a następnie przekształcenia tych informacji w pierwsze propozycje architektoniczne.
Po wyborze jednej z przygotowanych wersji, architekt rozwija ją w szczegółowy projekt koncepcyjny – z rzutami, przekrojami, elewacjami oraz ewentualnymi wizualizacjami, które pokazują, jak dom wpisuje się w konkretne otoczenie. Na tym etapie często prowadzone są też pierwsze konsultacje z branżystami: specjalistami od instalacji, bezpieczeństwa pożarowego czy wymagań sanitarnych, tak by już na poziomie koncepcji przewidzieć ewentualne trudności i znaleźć optymalne rozwiązania. Równolegle przygotowywane są też wstępne bilanse i zapotrzebowania na media, co pozwala lepiej oszacować późniejsze koszty budowy i eksploatacji.
Cena takiego projektu koncepcyjnego zazwyczaj waha się między 20 a 70 zł brutto za m² powierzchni użytkowej, jednak ostateczna stawka zależy od pracowni, zakresu usługi oraz poziomu szczegółowości materiału końcowego.
PZT i projekt architektoniczno-budowlany
Po zatwierdzeniu koncepcji architektonicznej przychodzi czas na przygotowanie projektu architektoniczno-budowlanego – kluczowego opracowania, które umożliwia złożenie wniosku o pozwolenie na budowę. Ten etap pracy wymaga znacznie większej szczegółowości i jest podstawą zarówno dla formalnych procedur administracyjnych, jak i dalszych działań na placu budowy. Koszt opracowania najczęściej mieści się w przedziale od 50 do 140 zł brutto za metr kwadratowy powierzchni użytkowej, choć ostateczna stawka zależy od stopnia skomplikowania inwestycji oraz zakresu zlecenia.
Czytaj także: Koszt ogrzewania podłogowego wodnego 2025 - cena za m² robocizny. Jaki jest koszt m² z materiałem?
Oprócz samego projektu architektoniczno-budowlanego, usługa ta obejmuje m.in. opracowanie planu zagospodarowania terenu, przygotowanie dokumentacji zgodnej z wymaganiami urzędów oraz wstępne rozwiązania konstrukcyjne pozwalające rozpocząć budowę. W ramach tej dokumentacji często analizowana jest również efektywność energetyczna budynku – pod kątem termoizolacyjności ścian, dachu czy stolarki – tak by wybrać najbardziej korzystne rozwiązania materiałowe i technologiczne. Zdarza się, że na tym etapie konieczne jest również przygotowanie odpowiednich wniosków i wystąpień do instytucji opiniujących lub wydających decyzje, co dodatkowo poszerza zakres tej części pracy projektowej.
i
Nie tylko architekt. Projekt techniczny angażuje branżystów
Choć od 2021 roku projekt techniczny nie jest już wymagany do uzyskania pozwolenia na budowę, nadal pozostaje niezbędnym elementem, bez którego nie można rozpocząć samej budowy. To właśnie ten etap dokumentacji zawiera szczegółowe rozwiązania techniczne i instalacyjne, które umożliwiają wykonawcom realizację inwestycji zgodnie z założeniami. Koszt opracowania projektu technicznego wielobranżowego waha się zazwyczaj od 100 do 200 zł za m² powierzchni użytkowej, w zależności od stopnia skomplikowania budynku oraz ilości i rodzaju instalacji.
W skład projektu technicznego wchodzi m.in. aktualizacja projektu zagospodarowania terenu, opracowanie szczegółowych rozwiązań konstrukcyjnych oraz komplet dokumentacji instalacyjnej – obejmującej instalacje wodno-kanalizacyjne, grzewcze, elektryczne i wentylacyjne. W przypadku budynków przebudowywanych, konieczne bywa również sporządzenie opinii technicznej dotyczącej zakresu możliwych zmian.
Na tym etapie pracy architekt nie działa już sam – do zespołu dołączają specjaliści z poszczególnych branż. Co ważne, to architekt odpowiada za zebranie wszystkich opracowań i ich integrację w jedną spójną dokumentację, a także za komunikację z urzędami i rzeczoznawcami w imieniu inwestora. W związku z tym część kosztów związanych z projektami branżowymi trafia właśnie do pracowni architektonicznej, która odpowiada za cały proces.
Jeśli chodzi o koszty poszczególnych projektów branżowych, to przykładowo: projekt instalacji elektrycznej to wydatek od 10 zł/m², projekt instalacji wodno-kanalizacyjnej i grzewczej – od 20 zł/m², a badania geotechniczne działki to koszt rzędu 1500 zł i więcej.
Alternatywa? Zakup gotowego projektu domu jednorodzinnego
Projekty typowe to popularna alternatywa dla osób, które chcą nieco przyspieszyć proces projektowania i ograniczyć jego koszty. W praktyce polega to na zakupie gotowego projektu domu z katalogu – najczęściej za pośrednictwem wyspecjalizowanych biur projektowych lub platform internetowych. Cena takiego projektu waha się zwykle w granicach 3 000–6 000 zł, jednak ta kwota to dopiero początek wydatków. Wbrew pozorom nie zawiera ona wielu kluczowych elementów, które są niezbędne do uzyskania pozwolenia na budowę.
Czytaj także: Co wybrać projekt gotowy czy indywidualny? Wady i zalety obu rozwiązań
Do podstawowej ceny trzeba doliczyć m.in. wykonanie mapy do celów projektowych, badania geotechniczne gruntu, opracowanie projektu zagospodarowania działki oraz przygotowanie dokumentacji przyłączy (woda, kanalizacja, prąd, gaz). Szczególnie istotna jest też adaptacja projektu typowego – czyli dostosowanie go do warunków konkretnej działki, lokalnych przepisów oraz oczekiwań inwestora.
W zależności od biura projektowego ceny adaptacji mogą się znacząco różnić. Podstawowe opracowanie może kosztować od 5 000 zł do 10 000 zł. Dodatkowo, wprowadzenie np. fundamentu płytowego zamiast tradycyjnych ław to dodatkowy wydatek rzędu 1000 zł, a każda zmiana w układzie okien czy drzwi to zwykle około 100 zł za sztukę. Niektóre biura oferują zniżki, jeśli zdecydujemy się zakupić projekt katalogowy przygotowany bezpośrednio przez nich.
Większe zmiany w projekcie typowym mogą być wyceniane odrębnie. W praktyce oznacza to, że początkowo atrakcyjnie niska cena projektu wzrasta nawet kilkukrotnie.
Ile zapłacimy za projekt domu o powierzchni 150 m²?
W przypadku projektów tworzonych na zamówienie, czyli tzw. projektów indywidualnych, całkowity koszt może być bardzo zróżnicowany. Dla domu parterowego o powierzchni ok. 150 m² trzeba się liczyć z wydatkiem rzędu od 20 000 do nawet 40 000 zł. Tak szeroki przedział cenowy nie jest przypadkowy – wynika z wielu zmiennych, takich jak stopień skomplikowania projektu, warunki zabudowy, oczekiwania inwestora czy renoma i doświadczenie pracowni architektonicznej. Wszystkie te czynniki zostały omówione szczegółowo wcześniej.
Z kolei wybór projektu typowego, choć na pierwszy rzut oka wydaje się znacznie tańszym rozwiązaniem, również wymaga uwzględnienia dodatkowych kosztów – związanych z jego adaptacją, dokumentacją techniczną czy uzyskaniem wymaganych uzgodnień. Mimo to całościowy wydatek na projekt katalogowy wraz z adaptacją może zamknąć się w kwocie ok. 15 000 zł, co czyni go bardziej budżetową opcją – oczywiście przy założeniu, że zmiany będą niewielkie i nie dojdzie do rozbudowanej przebudowy dokumentacji.
