Będą zmiany w programie Mieszkanie dla młodych. Co przewiduje rządowy projekt nowelizacji ustawy MDM?

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju przygotowało projekt zmian w ustawie dotyczącej programu Mieszkanie dla młodych. Projekt nowelizacji zakłada między innymi zwiększenie finansowego wsparcia dla rodzin z większą liczbą dzieci oraz zwiększenie możliwości wzięcia udziału w programie osób nie posiadających zdolności kredytowej.

Zobacz galerię 1 zdjęcie

Autor: Piotr Mastalerz

Zmiany w programie MDM - zyskają członkowie spółdzielni, wielodzietne rodziny i osoby bez zdolności kredytowej

MDM w spółdzielniach mieszkaniowych

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi  przewiduje wprowadzenie nowej możliwości ubiegania się o wsparcie finansowe w ramach programu Mieszkania dla młodych. W wyniku tej zmiany możliwością dofinansowania zostaną objęci także nabywcy podpisujący ze spółdzielnią mieszkaniową umowę o budowę lokalu, i na tej podstawie wnoszący wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej w celu uzyskania prawa własności mieszkania.

Obecnie obowiązujące przepisy ustawy dotyczącej Mieszkania dla młodych umożliwiają uzyskanie wsparcia finansowego nabywcom, którzy kupują od spółdzielni mieszkaniowych nieruchomości realizowane na zasadach deweloperskich oraz nieruchomości budowane na rzecz członków spółdzielni, których budowa została już zakończona i rozliczona i można w związku z tym przedstawić bankowi umowę o ustanowieniu i przeniesieniu prawa własności mieszkania zawierającą ostateczną cenę inwestycji.

W przypadku mieszkań budowanych na rzecz członków spółdzielni w oparciu o umowę o budowę członek spółdzielni na etapie realizacji inwestycji zna tylko jej przewidywany koszt. Ostateczna cena mieszkania jest znana dopiero po zakończeniu i rozliczeniu inwestycji, co ma miejsce po 6 miesiącach po oddaniu mieszkania do użytkowania. Tymczasem wysokość ceny mieszkania stanowi podstawowy element sprawdzany przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu finansowego wsparcia. Obecne przepisy nie przewidują prawa ubiegania się o wsparcie finansowe w przypadku tego typu inwestycji spółdzielczych.

Pierwsze miesiące funkcjonowania programu Mieszkanie dla młodych pokazały, że brak możliwości wsparcia inwestycji realizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz swoich członków jest odbierane jako poważna luka w prawie i dyskryminacja tej formy zaspokajania potrzeb mieszkaniowych.

Konsekwencją wprowadzenia możliwości uzyskania finansowego wsparcia przez nabywców podpisujących ze spółdzielnią mieszkaniową umowę o budowę lokalu będzie również wprowadzenie definicji umowy o budowę lokalu. Analogicznie do zasad stosowanych w przypadku ubiegania się o wsparcie z tytułu nabycia mieszkania na etapie inwestycji będącej jeszcze w trakcie realizacji, wypłata dofinansowania wkładu własnego będzie dotyczyła ostatniej części płatności nabywcy mieszkania na rzecz spółdzielni mieszkaniowej, ponoszonej tytułem wypełnienia zobowiązania członka spółdzielni mieszkaniowej do wniesienia wkładu budowlanego.

Zwiększenie finansowego wsparcia dla rodzin z większą liczbą dzieci

Projekt nowelizacji różnicuje wysokość finansowego wsparcia udzielanego na etapie nabycia mieszkania (dofinansowanie wkładu własnego) w zależności od liczby dzieci kredytobiorcy.

Projekt określa szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru finansowego wsparcia. Zgodnie z tą propozycją w przypadku gdy o wsparcie w formie dofinansowania wkładu własnego ubiegać się będzie rodzina posiadająca co najmniej troje dzieci, zwiększony zostanie powierzchniowy parametr podstawy naliczenia wysokości wsparcia z 50 m² do 65 m².

Projekt nowelizacji zakłada również ustalenie wyższych parametrów procentowych wyznaczających wysokość dofinansowania wkładu własnego w przypadku nabywców posiadających więcej niż jedno dziecko. W myśl projektu wysokość dofinansowania wkładu własnego ma wynosić:

• 20% wartości odtworzeniowej mieszkania w przypadku beneficjentów z dwojgiem dzieci (podwyższenie obecnego poziomu wsparcia z 15 do 20%),
• 25% wartości odtworzeniowej mieszkania w przypadku beneficjentów z co najmniej trojgiem dzieci (podwyższenie obecnego poziomu wsparcia z 15 do 25%, przy dodatkowym zwiększeniu podstawy wymiaru wsparcia o 15 m² powierzchni użytkowej mieszkania).

Konsekwencje zmian w przepisach dla rodzin z dwojgiem dzieci

Źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Konsekwencje zmian w przepisach dla rodzin z trójką dzieci

Źródło: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

MDM dla osób nie posiadających zdolności kredytowej

W myśl obecnych przepisów ustawy o Mdm, jeżeli w ocenie banku nabywca, pomimo, dofinansowania wkładu własnego nie będzie posiadał zdolności kredytowej, do umowy kredytu mogą przystąpić zstępni (dzieci), wstępni (rodzice), rodzeństwo, małżonkowie rodzeństwa, ojczym, macocha lub teściowie nabywcy. Projekt nowelizacji przewiduje zniesienie ograniczenia zamkniętego katalogu osób mogących przystąpić do umowy kredytu w charakterze „dodatkowego kredytobiorcy”. Możliwość przystąpienia do umowy kredytu beneficjenta programu Mdm dodatkowych osób będzie mogło dotyczyć tylko sytuacji stwierdzenia przez bank, że kredytobiorca, który ubiega się o finansowe wsparcie nie ma wystarczającej zdolności kredytowej.

Pozostałe propozycje zmian w programie Mieszkanie dla młodych

W ramach realizacji programu Mieszkanie dla młodych pojawiły się wątpliwości, jak należy traktować pojęcie „nowo wybudowanego” mieszkania. Chodzi tu przede wszystkim o inwestycje, polegającej na przebudowie lub adaptacji budynków niemieszkalnych, strychów, rewitalizacji starych kamienic.

W związku z powyższymi wątpliwościami, projekt nowelizacji przewiduje wprowadzenie zapisu wskazującego, że dofinansowaniem wkładu własnego mogą być objęte również mieszkania nowo utworzone w wyniku przebudowy, a nie tylko w wyniku budowy obiektu budowlanego.

Projekt przewiduje rezygnację z warunku wcześniejszego podpisania przez nabywcę umowy o ustanowieniu lub przeniesieniu własności mieszkania przed wypłatą z Funduszu Dopłat na konto sprzedającego dofinansowania wkładu własnego – w przypadku mieszkań oddanych do użytkowania. Zmiana ta jest podyktowana trudnościami w finansowaniu tego typu transakcji w przypadku, gdy sprzedający lokal korzystał z preferencyjnego kredytu inwestycyjnego zabezpieczonego hipoteką na tym lokalu.

Uchylony będzie warunek udzielenia kredytu wyłącznie w walucie polskiej. W tej zmianie chodzi o umożliwienie korzystania z programu Mieszkanie dla młodych przez osoby przebywające czasowo za granicą, które osiągają dochody np. w funtach czy też w euro.

Wejście w życie zmian w programie MDM

Przepisy znowelizowanej ustawy będą stosowane w przypadku wniosków o dofinansowanie wkładu własnego składanych po dniu wejścia w życie zmiany ustawy. Wyjątkiem od reguły są sytuacje związane z przystąpieniem do kredytu osób trzecich oraz terminu wypłaty wsparcia w przypadku zakupu mieszkania oddanego do użytkowania. W obu tych przypadkach można zastosować nowe przepisy również w przypadku nabywców, którzy złożyli wnioski o dofinansowanie wkładu własnego przed wejściem w życie przepisów znowelizowanej ustawy.

W przypadku beneficjentów programu dokonujących wynajmu lub zmiany sposobu użytkowania części mieszkania, nowe przepisy będą miały zastosowanie do wszystkich beneficjentów, którzy dokonują wskazanych wyżej czynności po dniu wejścia w życie znowelizowanej ustawy.

W przypadku beneficjentów, którzy otrzymali przed dniem wejścia w życie ustawy dofinansowanie wkładu własnego w wysokości 15 proc. wartości odtworzeniowej mieszkania w związku z wychowaniem co najmniej trojga dzieci, wypłata dodatkowego wsparcia w formie spłaty części kredytu w wyniku urodzenia kolejnego dziecka w rodzinie następowałaby na nowych zasadach (wyższa podstawa dofinansowania w przypadku mieszkań o powierzchni przekraczających 50 m2).

Omawiana nowelizacja ma wejść w życie po upływie 14 dni od jej publikacji w Dzienniku Ustaw. Projekt nowelizacji trafi teraz pod obrady rządu, a następnie do prac w Sejmie.