Zdolność kredytowa: jak obliczyć zdolność kredytową? Jak ją oceniają banki?
Zdolność kredytowa to informacja, na jakiej wysokości kredyt hipoteczny możesz liczyć i - w rezultacie - na jakie mieszkanie lub dom cię stać. Jak sprawdzić własną zdolność kredytową? Gdzie znaleźć kalkulator zdolności kredytowej?
Szacowanie zdolności kredytowej zacznij od odpowiedzi na pytanie, jaką ratę kredytu jesteś w stanie płacić co miesiąc. Uwzględnij przy tym ryzyka, na przykład wzrostu oprocentowania kredytu czy spadku zarobków. Problemy ze spłatą kredytów często bowiem wynikają z przeszacowania własnych możliwości finansowych.
Obecnie banki pilnują, aby rata nowo udzielanego kredytu nie przekraczała 35%-40% dochodu kredytobiorcy. Wyższy wskaźnik (na przykład 50%) mogą uzyskać tylko ci, których dochody są wyraźnie wyższe niż średnia krajowa. Taki sposób wyliczania sprawia, że jeśli oprocentowanie kredytu wynosi 4%, to kredytobiorca o przeciętnych dochodach może liczyć na nie więcej niż około 379 tys. zł kredytu. I to oczywiście przy założeniu, że nie spłaca już innych zobowiązań. Jednak zadłużanie się na tak dużą kwotę nie jest rozsądne. Jeśli teraz rata stanowiłaby 40% dochodu, to w przypadku wzrostu oprocentowania kredytu do 7%, rata pochłonie już 54% pensji.
Oblicz zdolność kredytową – na trzy sposoby
Możesz skorzystać z prostego kalkulatora kredytowego, który z łatwością znajdziesz na stronach internetowych banków i firm brokerskich.
Jeszcze lepszym rozwiązaniem w ocenie zdolności kredytowej jest rozmowa z doświadczonym doradcą, który ma dostęp do ofert jak największej liczby banków. Taka rozmowa nic nie kosztuje. Chodzi tylko o to, żeby mierzyć zamiary na siły, a nie odwrotnie.
Można też złożyć w kilku bankach wniosek o kredyt. W każdym z nich otrzymasz formularz informacyjny, który ułatwi porównanie ofert. W formularzu będą podane między innymi:
- wysokość dostępnego kredytu,
- okres kredytowania,
- stopa procentowa i zasady jej zmian,
- całkowita kwota do spłaty,
- rzeczywista roczna stopa oprocentowania uwzględniająca wszystkie koszty,
- wysokość poszczególnych rat.
Różnice pomiędzy poszczególnymi bankami w wyliczaniu zdolności kredytowej mogą być bardzo duże.
Jak bank liczy zdolność kredytową. Co na nią wpływa?
Nie ma uniwersalnego wzoru oceny zdolności kredytowej. Każdy bank ma własny algorytm, pozwalający analizować sytuację finansową swoich klientów. Dlatego musisz się liczyć nawet z tym, że – przynajmniej hipotetycznie – w jednym banku dostaniesz kredyt żądanej wysokości, a w innym odprawią cię z kwitkiem.
Kluczowe przy ocenie zdolności kredytowej są poziom i regularność zarobków. Bank stara się przewidzieć finansową przyszłość kredytobiorcy, aby mieć poczucie, że da on radę w terminie spłacić kredyt wraz z odsetkami. Dlatego zwłaszcza te osoby, które są zatrudnione na umowę-zlecenie lub umowę o dzieło, powinny wnikliwie przyjrzeć się ofertom i wymaganiom banków, bo różnica w ocenie zdolności kredytowej może sięgać nawet kilkudziesięciu procent. Przykładowo, osobie zarabiającej „na rękę” 3 tys. zł na umowie na czas nieokreślony bank pożyczy około 300 tys. zł. Natomiast osoba z identycznym dochodem, ale na umowie czasowej, dostanie nie więcej niż 230 tys. zł.
Niestety, jeśli pracujesz na tak zwanej umowie śmieciowej, musisz się liczyć także z tym, że zapłacisz bankowi wyższą marżę.
Autor: Murator Finanse
KREDYT? Zaufaj wiedzy i doświadczeniu!
Murator FINANSE to zespół mobilnych Ekspertów kredytowych działających na terenie całej Polski. Od 15 lat zapewniamy kompleksową obsługę i bezpłatną pomoc w uzyskaniu kredytów hipotecznych, gotówkowych oraz firmowych. Dzięki współpracy z Murator FINANSE oszczędzasz swój cenny czas. W jednym miejscu porównamy dla Ciebie oferty wszystkich banków i wyselekcjonujemy te najbardziej dostosowane do Twoich indywidualnych potrzeb. Pomożemy w formalnościach i kompletowaniu dokumentów, a także przekażemy atrakcyjne prezenty.
Zdolność kredytowa to próba oceny, czy kredytobiorca będzie w stanie zwrócić zaciągnięty kredyt wraz z należnymi odsetkami w terminie. Nigdy nie pożyczylibyśmy pieniędzy osobie, o której wiemy, że jest niewypłacalna. Tak samo postępują banki. Każdy z nich ma własną metodę określania zdolności kredytowej klienta. Jej szczegóły stanowią tajemnicę bankową.
Poziom życia a zdolność kredytowa
Bank przyjrzy się nie tylko twoim dochodom, ale też i wydatkom. A to po to, żeby mieć pewność, że po zapłaceniu raty kredytu będziesz miał za co przeżyć od pierwszego do pierwszego. Szacując zdolność kredytową, bank uwzględni nie tylko koszty związane z utrzymaniem gospodarstwa domowego (opłaty mieszkaniowe itp.), ale także te związane ze spłacaniem istniejących zobowiązań. Tak więc zaciągnięte kredyty czy też zakupy na raty mogą obniżyć zdolność kredytową. Doradcy kredytowi w takich sytuacjach zalecają zwykle rezygnację z karty kredytowej oraz ograniczenie do minimum limitu kredytowego w koncie osobistym.
Sprawdź też:
Bankowy system oceny zdolności kredytowej (tak zwany scoring) zawiera więcej kryteriów. Bank sprawdzi też wiarygodność klienta w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Chodzi o to, czy w przeszłości terminowo regulował swoje zobowiązania, na przykład kredyty ratalne. Paradoksalnie, jeśli do tej pory nie brał żadnych pożyczek czy kredytów, to wcale nie wpłynie to korzystnie na ocenę jego wiarygodności. A już całkowicie może go zdyskwalifikować obecność w Krajowym Rejestrze Długów.
Ekspert radzi. Rafał Wojtkowski, Murator Finanse
Bank udzielający kredytu zawsze wymaga przestrzegania ustalonego harmonogramu i kosztorysu budowy. Dlatego warto mieć plan, który zakłada pewien margines bezpieczeństwa finansowego. W trakcie budowy mogą bowiem wystąpić nieprzewidziane sytuacje, które na przykład zwiększą jej koszt lub przesuną termin zakończenia prac. Dobrze mieć pewne wolne środki, których nie zadeklarowaliśmy jako wkład własny do kredytu. W innym przypadku warto zawnioskować o nieco wyższą kwotę kredytu. Oczywiście w uzasadnionych przypadkach banki zgadzają się na niewielkie zwiększenie kwoty kredytu lub zmianę harmonogramu wypłaty transz nawet po podpisaniu umowy kredytowej. Musimy mieć jednak świadomość, że takie decyzje wiążą się z dodatkowymi opłatami lub podpisaniem płatnego aneksu do umowy.
Zdolność kredytową a czas spłaty kredytu i wiek kredytobiorcy
Zarobki i wydatki to nie wszystko przy szacowaniu zdolności kredytowej. Bank weźmie też pod uwagę wiek kredytobiorcy. Co do zasady, ostatnią ratę kredytu powinien bowiem spłacić, mając nie więcej niż 65-70 lat, choć nie można wykluczyć, że jakiś bank zgodzi się na przesunięcie tej granicy przykładowo do 75 lat. I tu dochodzimy do kolejnej kwestii, która wymaga głębokiego namysłu, aby podjąć właściwą decyzję. Chodzi o długość okresu spłaty kredytu.
Banki są skłonne udzielić kredytu nawet na 35 lat. Natomiast regulacja KNF zobowiązuje banki do rekomendowania klientom maksymalnie 25-letniego okresu spłaty. Kredytobiorcy nie muszą się jednak do takiej sugestii stosować i nierzadko wybierają okres 30 czy właśnie 35 lat. Jest to bowiem sposób na obniżenie wysokości raty i podniesienie zdolności kredytowej:
- jeśli przykładowo pożyczysz 300 tys. zł na 20 lat, rata wyniesie mniej więcej 1,8 tys. zł (zakładając, że oprocentowanie wynosi 3,9%);
- natomiast przy 35 latach spłaty będzie to już tylko 1,3 tys. zł miesięcznie. Wysokość raty spada więc aż o 500 zł;
- przy racie na poziomie 1,8 tys. zł można pożyczyć 302 tys. zł na 20 lat lub 386 tys. zł na 30 lat.
Z drugiej strony, im dłuższy wybierzesz okres spłaty, tym więcej zapłacisz bankowi za udzielenie kredytu. W podanym wyżej przykładzie (300 tys. zł spłacane 35 zamiast 20 lat) kredytobiorca zapłaci ponad 114 tys. zł więcej odsetek.
Cała trudność polega więc na wyborze optymalnego rozwiązania – żeby nie płacić zbyt wysokiej raty, aby starczało pieniędzy na przyzwoite życie, a równocześnie żeby zachować bufor bezpieczeństwa na wypadek wzrostu oprocentowania. Pamiętaj, że w 2017 i 2018 r. mamy rekordowo niskie stopy procentowe, które zapewne już w przyszłym roku zaczną rosnąć. Jeśli za 2-3 lata rata kredytu wzrośnie o kilkaset złotych, możesz być zmuszony prosić bank o wydłużenie okresu spłaty, co zwykle jest kosztowne i czasami kłopotliwe. Wymaga bowiem zmian w umowie kredytowej.
WIDEO: Czy masz zdolność kredytową na budowę - radzi doradca finansowy
Od czego zależy zdolność kredytowa?
Jednak badanie sytuacji finansowej potencjalnego kredytobiorcy to nie wszystko. Oceniając jego zdolność kredytową banki biorą pod uwagę także takie elementy jak wiek, płeć, stan cywilny, wykształcenie, profil zawodowy, miejsce zamieszkania, posiadane rachunki bankowe, a nawet długość okresu zatrudnienia u ostatniego pracodawcy oraz zameldowania pod aktualnym adresem. Na ich podstawie oceniają, czy klient posiada cechy odpowiadające charakterystyce rzetelnego dłużnika. Ich profil określany jest na podstawie statystyk bankowych. Cennych wskazówek co do solidności danej osoby dostarcza oczywiście jej historia kredytowa. Na łagodniejsze potraktowanie, czyli mniej formalności, a być może i niższe koszty pożyczki, mogą zwykle liczyć stali klienci banku, którzy wcześniej bez kłopotów regulowali wszelkie swoje należności.
Przed podjęciem starań o bankowy kredyt zawsze warto zrobić własne, rzetelne, wyliczenie zdolności kredytowej, uwzględniające rzeczywiste wydatki oraz możliwe zmiany w poziomie zarobków. Pozwoli to na udzielenie sobie szczerej odpowiedzi na pytanie czy jego spłata nie przekracza naszych możliwości finansowych. Jeśli przeliczymy się ze swoimi siłami, będzie to nas kosztowało nie tylko wiele nerwów, czasu i pieniędzy, ale także pozbawi możliwości korzystania z kredytów bankowych na długie lata.
NBPortal.pl|Wojciech Majerkiewicz
