Przez jakiś czas zapomniany, dziś wraca do łask! Jego owoce są skarbnicą witamin! Jak uprawiać agrest w ogrodzie?

Spis treści

1. Wymagania uprawowe agrestu
2. Jak i kiedy sadzić agrest?
3. Czy agrest przetrwa mróz?
4. Jak pielęgnować agrest?
5. Choroby i szkodniki agrestu
6. Odmiany agrestu do uprawy w ogrodzie

Agrest (łac. Ribes uva-crispa) to bardzo popularny krzew owocowy, blisko spokrewniony z porzeczkami. Jeszcze niedawno był powszechnie uprawiany w wiejskich ogrodach przydomowych. Przez ostatnie kilkanaście lat został trochę zapomniany, jednak od kilku lat z powrotem zyskuje coraz większą popularność.

Wymagania uprawowe agrestu

Agrest najlepiej rośnie i owocuje na glebach żyznych, bogatych w próchnicę i spulchnionych. Dobre będą gleby piaszczysto-gliniaste, średnio wilgotne. Odczyn gleby powinien być lekko kwaśny (pH 6,0-6,5). Aby poprawić właściwości gleby, przed sadzeniem agrestu ziemię warto przekopać z kompostem lub obornikiem. Na glebach piaszczystych niezbędne jest częste podlewanie krzewów agrestu.

Jak i kiedy sadzić agrest?

Agrest najlepiej sadzić jesienią: od końca września do początku listopada.

Krzewy agrestu sadzi się w rzędach, w rozstawie 1,5 m x 2,0 m (formy krzaczaste) lub 1,5 m x 1,5 m (formy pienne) – ułatwi to późniejszą pielęgnację i zbiór owoców. Rośliny sadzimy trochę głębiej (5–7 cm) niż rosły w szkółce. Po posadzeniu glebę wokół krzewów należy dobrze udeptać. Glebę wokół krzewów należy ściółkować korą sosnową, trocinami, torfem, granulowanym węglem brunatnym lub słomą. Ściółka użyźnia glebę, zatrzymuje w niej wodę oraz hamuje rozwój chwastów.

Warto posadzić obok siebie kilka odmian agrestu. Zapewni to dłuższe plonowanie oraz poprawi efektywność zapylania, a co za tym idzie większe plony.

Czy agrest przetrwa mróz?

Większość odmian agrestu jest wystarczająco odporna na mróz, dlatego krzewy można sadzić praktycznie w całym kraju. Niestety, kwiaty są wrażliwe na wiosenne przymrozki i bywają często przez nie uszkadzane, dlatego stanowisko do uprawy agrestu powinno być słoneczne (agrest jest tolerancyjny na lekko zacienione miejsca) i osłonięte od wiatru.

Jak pielęgnować agrest?

Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym w uprawie agrestu jest cięcie. Warunkuje ono odpowiedni wzrost oraz plonowanie. Młode krzewy po posadzeniu należy przyciąć na wysokość 10 cm (nad 1.–2. pąkiem nad powierzchnią gleby). W pierwszym wyrosną silne pędy, stanowiące późniejszy szkielet. Agrest owocuje na pędach dwuletnich. Regularnie należy wycinać starsze pędy oraz te rosnące do wewnątrz lub na zewnątrz. Więcej o cięciu agrestu przeczytaj w artykule Kiedy i jak przycinać agrest? Jak przycinać młode i starsze krzewy agrestu?.

Korzenie agrestu rosną dosyć płytko pod ziemią i dlatego krzew jest wrażliwy na niedobory wody i źle znosi okresy suszy. Dlatego należy go systematycznie nawadniać. Podlewanie jest szczególnie ważne w okresie dojrzewania owoców.Agrest zaleca się nawozić w 2-3 dawkach, stosując granulowane nawozy mineralne. Ostatnie nawożenie wykonuje się najpóźniej na przełomie czerwca i lipca, natomiast pod koniec lata (sierpień-połowa września) stosuje się nawozy jesienne. Jesienią wokół roślin można także rozłożyć cienką warstwę kompostu, który wzbogaci glebę w próchnicę i inne związki organiczne.

Choroby i szkodniki agrestu

Agrest może być porażany przez różne choroby i atakowany przez różne szkodniki.

• Szkodniki agrestu: przędziorki i mszyce

Głównym problemem w uprawie agrestu są przędziorki żerujące na dolnej stronie liści. Uszkodzenia w postaci żółtych przebarwień widoczne są na górnej stronie blaszki liściowej. Przędziorki można zwalczyć stosując preparat Agricolle.

Kolejnym szkodnikiem często niszczącym uprawy agrestu są mszyce. Żerują one gromadnie na młodych pędach i na liściach agrestu wysysając z roślin soki. Mszyce na krzewach agrestu należy zwalczać tuż po zauważeniu pierwszych kolonii jednym z preparatów przeznaczonym do zwalczania mszyc, np. Pirimor, Karate Zeon.

• Choroby agrestu: mączniak agrestu

Najgroźniejszą chorobą agrestu jest amerykański mączniak agrestu. Porażone są liście i pędy (najsilniej wierzchołki pędów). Pokryte są białym, mączystym nalotem, mają zahamowany wzrost, a z czasem zamierają. Na owocach pojawiają się białe plamy z czasem brunatniejące. Porażone pędy należy wycinać i palić, a rośliny opryskać preparatami Score lub Nimrod.

• Choroby agrestu: antraknoza liści

Kolejną groźną chorobą jest antraknoza liści, zwana także opadziną liści. Objawy tej choroby agrestu widoczne są początkowo na młodych liściach w postaci żółtych chlorotycznych plam, szybko brunatniejących. W sprzyjających dla rozwoju choroby warunkach atmosferycznych porażeniu mogą ulec wszystkie liście na krzewie. Porażone liście opadają już w lipcu, a choroba rozprzestrzenia się wraz z kroplami deszczu. Antraknozę liści agrestu można zwalczać np. preparatem Score.

Odmiany agrestu do uprawy w ogrodzie

Wybierając odmiany agrestu do uprawy w ogrodzie należy wziąć pod uwagę plenność krzewów, wielkość, barwę i termin dojrzewania owoców, ale przede wszystkim odporność roślin na choroby i mróz.

• Agrest 'Biały Triumf' – to jedna z najpopularniejszych odmian agrestu, odmiana średnio-wczesna, o silnym wzroście. Tworzy długie i grube pędy z licznymi kolcami. Odmiana plenna, owoce są średnie lub duże, jasnozielone. Nadają się do bezpośredniego spożycia oraz na przetwory. Odmiana wrażliwa na amerykańskiego mączniaka agrestu.
• Agrest 'Czerwony Triumf' – odmiana średnio wczesna, o silnym wzroście i rozłożystym pokroju. Pędy średniej grubości, pokryte kolcami. Owoce czerwonawe, duże, nadają się zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i na przetwory i soki. Odmiana wrażliwa na amerykańskiego mączniaka agrestu.
• Agrest 'Hinnonmaki Rot' – odmiana średnio wczesna, o powolnym wzroście, kulistym pokroju i wiotkich pędach. Owoce są jaskrawoczerwone, nieduże, słabo omszone. Odmiana jest odporna na amerykańskiego mączniaka agrestu, wytrzymała na mróz, plonuje obficie i niezawodnie.
• Agrest 'Hinnonmaki Gelb' – podobna do odmiany 'Hinnonmaki Rot', nazywana jest żółtym agrestem z uwagi na złotożółte owoce. Jest to odmiana plenna, o wzroście umiarkowanie silnym lub słabym. Pędy pokryte są drobnymi kolcami, a owoce miękkimi szczecinkami.
• Agrest 'Invicta' - odmiana średnio wczesna, o silnym wzroście, kulistym lub luźnym pokroju. Pędy są pokryte dużymi i licznymi kolcami. Odmiana plenna, owoce są średnie lub duże, żółtozielone. Odmiana odporna na amerykańskiego mączniaka agrestu i antraknozę.
• Agrest 'Rzeszowski' – odmiana późna, o silnym wzroście i wzniesionym pokroju. Pędy ma grube, sztywne, pokryte kolcami. Owoce są duże, jasnozielone do ciemnofioletowych, jędrne, gładkie – bez szczecinek. Nadają się zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i do przetwórstwa. Odmiana podatna na amerykańskiego mącznika agrestu.
• Agrest 'Kati'– odmiana późna, średnio plenna, o pędach prawie bez kolców. Owoce są średniej wielkości, bez szczecinek, zielone, w końcu lipca przebarwiają się na czerwono. Odmiana odporna na amerykańskiego mączniaka agrestu, ale wrażliwa na antraknozę.
• Agrest 'Hinsel' - odmiana średnio wczesna, o średniej sile wzrostu. Jest plenna, owoce są nieduże, gładkie o czerwonej skórce. Odmiana odporna na amerykańskiego mączniaka agrestu, średnio wrażliwa na antraknozę i odporna na mróz.
• Agrest 'Resika' – odmiana średnio wczesna, o silnym wzroście. Jest bardzo plenna, owoce są średniej wielkości, żółte, kpiste, pokryte nielicznymi szczecinkami. Odmiana odporna na na amerykańskiego mączniaka agrestu i inne choroby grzybowe, a także wytrzymała na mróz.