Trojeść amerykańska – efektowna i miododajna, ale prawnie problematyczna bylina
Trojeść amerykańska to wysoka bylina kłączowa, która służyła Indianom m.in. jako naturalny lek, pokarm oraz materiał do wyrobu sznurów i płótna. Dzisiaj znajduje zastosowanie m.in. jako roślina ozdobna, choć jednocześnie niesie pewne niebezpieczeństwo dla rodzimej przyrody, gdyż jest gatunkiem mocno inwazyjnym. Uprawę warto wcześniej rozważyć, zwłaszcza, że jest to nielegalne.
Trojeść amerykańska (łac. Asclepias syriaca) pochodzi z Ameryki Północnej. To wysoka roślina wieloletnia osiągająca 150-180 cm wysokości. Z kłączy wyrastają gęsto proste pędy pokryte eliptycznymi liśćmi. Blaszki liściowe są duże (do 20 cm długości), błyszczące, z wyraźnym unerwieniem. Trojeść kwitnie od czerwca do sierpnia. Kwiatostany o baldachowatym kształcie zebrane są w kątach liści. Pojedyncze kwiaty są drobne, o średnicy 1cm, różowoczerwone, pachnące. Ozdobą rośliny są kolczaste torebki z puchowatymi nasionami. Efektywność kwitnienia zależy od warunków wzrostu.
Wymagania i uprawa trojeści amerykańskiej
Aby trojeść amerykańska pokazała pełnię swojej krasy, powinna rosnąć miejscach dobrze nasłonecznionych i zacisznych. Gatunek radzi sobie także w półcieniu, ale kwitnie gorzej. Toleruje różne typy gleb i kwasowość (od odczynu lekko kwaśnego po zasadowy). Optymalne dla trojeści są żyzne, umiarkowanie przepuszczalne podłoża. Ważne, by korzeniom było dostatecznie wilgotno. Bylina dobrze rośnie nawet w miejscach okresowo zalewanych. Ma silny system korzeniowy - z tego względu jest odporna na suszę. Roślina jest trudna do przesadzenia (stanowisko uprawy powinno być przemyślane!).
Trojeść amerykańska dobrze znosi mrozy. Rozmnaża się przez wysiew nasion. Przy tym sposobie zakwita zazwyczaj po trzech latach. W tym aspekcie trojeść jest jednak problematyczna, gdyż jest gatunkiem inwazyjnym, a nasiona mogą przenosić się na duże odległości (w tym na tereny naturalne). Dlatego w przypadku uprawy kwiatostany powinno się wycinać na bieżąco – od razu po kwitnieniu, aby nie dopuścić do rozwoju owoców.
Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym jest podlewanie (w czasie długotrwałej suszy) i nawożenie (zaleca się stosowanie nawozów organicznych). Przydatne jest także ściółkowanie, które ogranicza zachwaszczenie (ważne w początkowym okresie uprawy) i wyparowywanie wody z gleby. Powyższe porady mogą przydać się przy uprawie w krajach, w których roślina jest dozwolona. W Polsce uprawa trojeści amerykańskiej jest nielegalna.
>> Przeczytaj też: Rozłogi korzeniowe - co to są rozłogi korzeniowe. Rozmnażanie przez rozłogi
Autor: GettyImages
Trojeść amerykańska to gatunek trudny do wytępienia
Trojeść amerykańska: wykorzystywanie kłopotliwej byliny
Trojeść amerykańska nadaje się do tworzenia efektownych rabat w miejscach słonecznych, a jednocześnie wilgotnych. Powinno się ją jednak łączyć z bylinami o silnym wzroście, w przeciwnym wypadku może zagłuszać zieleń. Nadaje się również do ozdoby brzegów strumyków, oczek wodnych i stawów. Pasuje do ogrodów różnego typu z wyszczególnieniem angielskich i wiejskich. Jest rośliną wykorzystywaną w ziołolecznictwie (samodzielne stosowanie jest niebezpieczne, gdyż jest też trująca).
Rośliny do oczka wodnego - czym obsadzić oczko >>>
Trojeść amerykańska dla przyrody
Trojeść pod względem przyrodniczym jest „skomplikowanym” gatunkiem. Jest cenna jako pożytek pszczeli. Jest miododajna, wartość miodowa wynosi nawet 600 kg/ha. To roślina żywicielska gąsienic monarcha wędrownego, przepięknego motyla. Jednocześnie rozsiewanie się trojeści na pastwiskach jest niebezpieczne dla zwierząt (ryzyko zatrucia!). Trojeść amerykańska to gatunek obcy i inwazyjny, jego wpływ na rodzimą florę jest nieokreślony. Prawdopodobnie główna szkoda to zasiedlanie nowych siedlisk i zagłuszanie rodzimych, często cennych gatunków. W dodatku trojeść amerykańska jest trudna do wytępienia. Dlatego od 2011 roku w Polsce obowiązuje zakaz handlu sadzonkami i nasionami oraz uprawy tej rośliny. Jest ustawicznie łamany, stąd dostępność nasion i sadzonek na dużych platformach sprzedażowych.
Podstawa prawna: „Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. trojeść amerykańska umieszczona została na liście gatunków roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym (Dz.U. 2011 nr 210 poz. 1260).”
Gatunki inwazyjne w Polsce – poznaj najgroźniejsze rośliny inwazyjne >>>
Trojeść amerykańska jest spotykana w polskich ogrodach, a także w miejscach naturalnych. Pomimo całego jej piękna i pożytku dla owadów gatunek ma też swoje ciemne strony. Dla dobra środowiska naturalnego warto poważniej zastanowić się przed wprowadzeniem jest do ogrodu. Jest wiele innych, całkowicie nieszkodliwych roślin, którymi można udekorować działkę.
