Prawidłowa pielęgnacja drzew i krzewów owocowych w przydomowym sadzie
Chętnie sadzimy drzewa i krzewy owocowe w ogrodzie. Aby cieszyć się dobrymi plonami owoców, konieczna jest prawidłowa pielęgnacja drzew i krzewów. Pielęgnacja drzew i krzewów owocowych: poradnik.
Autor: Magdalena Michalak
Otaczające dom kwitnące drzewa owocowe urodą mogą konkurować z najpiękniejszymi roślinami ozdobnymi
Rośliny owocowe wymagają systematycznego cięcia, nawożenia, podlewania oraz ochrony przed chorobami i szkodnikami.
Pielęgnacja drzew i krzewów owocowych: cięcie
Służy prześwietlaniu roślin i pobudza je do lepszego owocowania. Po usunięciu części gałęzi i pędów do wnętrza korony dociera więcej światła, co wpływa na wielkość i jakość owoców – te, które dojrzewają na słońcu, są smaczniejsze i lepiej wybarwione. Większość drzew i krzewów owocowych przycina się na przełomie lutego i marca. Brzoskwinie i nektaryny lepiej ciąć później, w fazie różowego pąka lub podczas kwitnienia, a wiśnie, czereśnie, morele i wczesne śliwy latem po zbiorze owoców. Wtedy jest mniejsze ryzyko zakażenia ran chorobami drewna, na które te gatunki są bardzo wrażliwe. Latem należy wycinać wilki, czyli silne jednoroczne pędy rosnące pionowo na konarach.
Pielęgnacja drzew i krzewów owocowych: nawożenie
Zasilania wymagają szczególnie młode rośliny, których korzenie nie sięgają w głąb ziemi. Starsze – jeżeli dobrze rosną, a ich liście są ładne i intensywnie zielone – nie muszą być co roku nawożone. Najlepszym nawozem jest kompost. Należy go rozłożyć wokół drzewa w ilości 5-7 kg/m2 i lekko wymieszać z podłożem. Można też stosować specjalne nawozy do drzew owocowych. Zawierają dużo potasu oraz fosforu, które odpowiadają za właściwe owocowanie. Ich niedobór sprawia, że owoce są mniejsze, gorzej wybarwione i mniej jędrne. Nawozy mineralne trzeba rozsypać wokół drzewa (mniej więcej tak jak pada rzut korony, bo w tym miejscu w ziemi znajdują się młode, najbardziej aktywne korzenie) i wymieszać z glebą albo nasypać w otwory zrobione szpikulcem.
Pielęgnacja drzew i krzewów owocowych: podlewanie
W czasie suszy należy nawadniać drzewa świeżo posadzone i młode, które nie mają jeszcze rozrośniętego systemu korzeniowego; starsze tego nie potrzebują. Rośliny lepiej podlewać rzadziej, ale dużą ilością wody. Żeby zapobiec szybkiemu przesychaniu gleby, jej powierzchnię warto przykryć ściółką, na przykład z przekompostowanej kory.
Pielęgnacja drzew owocowych: bielenie pni
Biały kolor odbija promienie słoneczne, zapobiegając kumulowaniu ciepła. Na przedwiośniu, gdy słońce mocno już operuje, pień łatwo się nagrzewa w ciągu dnia, co pobudza do życia leżące pod korą tkanki. W nocy, gdy temperatura gwałtownie spada poniżej 0°C, tkanki te zamierają. W wyniku tego procesu kora odstaje od drzewa i pęka. Z czasem powstają rany zgorzelinowe. Pobielenie pnia mlekiem wapiennym (2 kg wapna zmieszane z 10 l wody) zapobiegnie temu zjawisku. Zabieg wykonujemy w połowie stycznia i jeśli deszcz zmył preparat – powtarzamy w lutym.
Pielęgnacja drzew i krzewów owocowych: ochrona przed chorobami i szkodnikami
Owoce z własnego sadu powinny być zdrowe, więc najlepiej uprawiane bez chemii. Dlatego tak ważne jest sadzenie odmian odpornych na choroby – one po prostu nie będą wymagały oprysków. Trzeba również pamiętać, że rośliny posadzone w sprzyjających warunkach – w odpowiedniej glebie, dobrze oświetlone, nawiezione, przycięte – są silne, bardziej odporne na infekcje i rzadziej zasiedlane przez szkodniki.
Zamiast pryskać, lepiej zapobiegać – wycinać i niszczyć (na przykład zakopując) porażone części roślin, jesienią wygrabiać opadłe liście, bo zimują na nich patogeny, przywabić do ogrodu ptaki (wieszając budki lęgowe, stawiając poidełka z wodą, dokarmiając je zimą).
Syntetyczne środki ochrony lepiej traktować jako ostateczność, a używać naturalnych. W ekologicznych ogrodach powszechnie stosowany jest wyciąg z pokrzywy.
Można go łatwo zrobić: 1 kg roślin zalać 10 l wody i pozostawić na dobę. Oprysk gotowym roztworem niszczy mszyce i inne szkodniki.
Warto też sięgnąć po gotowe naturalne preparaty:
- Antifung – powstał na bazie biohumusu, niszczy liczne choroby grzybowe;
- Promanal – zawiera olej parafinowy, należy go stosować w lutym, niszczy stadia zimujące szkodników;
- Spruzit – zawiera wyciąg ze złocienia, zwalcza larwy szkodników, jest nieszkodliwy dla pszczół, szybko się rozkłada pod wpływem światła i tlenu.
