Kocanka włoska pachnie jak curry! Można ją uprawiać jako roślinę ozdobną albo przyprawową
Kocanka włoska (Helichrysum italicum) to urocza krzewinka, pochodząca z południa Europy, zachwycająca swoim srebrzystoszarym umaszczeniem, którą z powodzeniem można uprawiać w ogrodzie jako roślinę ozdobną, ale także jako roślinę przyprawową.
Autor: GettyImages
Kocanki włoskie można uprawiać w ogrodzie albo w donicy na balkonie czy tarasie
Spis treści
- Kocanka włoska - jak wygląda?
- Kocanka włoska pachnie jak curry
- Gdzie sadzić w ogrodzie kocankę włoską?
- Kocanka włoska w doniczce na balkonie, tarasie i w domu
- Olej z kocanki włoskiej
- Kocanka włoska uprawa
- Czy kocanka włoska zimuje w gruncie?
- Jak przycinać i rozmnażać kocanki włoskie?
Wprawdzie kocanka włoska, a właściwie kocanki włoskie (łac. Helichrysum italicum) surowych zim w gruncie nie przetrwa, ale w cieplejszych rejonach kraju z zimowym chłodem poradzi sobie całkiem dobrze, dlatego warto spróbować jej uprawy w ogrodzie.
Kocanka włoska - jak wygląda?
Kocanka włoska w dobrych warunkach może dorastać 50-60 cm wysokości, choć zwykle jest nieco niższa (30-40 cm). Roślina ma pokrój gęstej krzewinki, o licznych, sztywnych, wzniesionych, rozgałęzionych pędach, pokrytych szarym, miękkim, pluszowym kutnerem. Rozwija też liczne, zimozielone, wąskie, długie, igiełkowate liście, także pokryte srebrzystoszarym kutnerem. Liście układają się na pędach naprzemianległymi parami i lekko wywijają się na zewnątrz, nadając roślinie objętości.
Choć największą ozdobą kocanki włoskiej są jej srebrzyste, ulistnione pędy, latem roślina może też zakwitać, wydając drobne, rurkowe, złocistożółte kwiaty, zebrane na szczytach wzniesionych, sztywnych, omszonych, długich łodyżek w gęste, koszyczkowe kwiatostany, które po przekwitaniu przekształcają się w puszyste owocostany.
Kocanka włoska pachnie jak curry
Pędy i liście kocanki włoskiej są bardzo aromatyczne i po poruszeniu wydzielają intensywny, żywiczny aromat, który przypomina nieco zapach popularnej indyjskiej przyprawy curry, od której roślina przyjęła swoją nazwę zwyczajową, mimo iż poza zapachem, z prawdziwym curry nie ma nic wspólnego. Roślina bywa natomiast czasami wykorzystywana jako przyprawa w kuchni śródziemnomorskiej, wtedy jednak powinna być odpowiednio wcześnie usunięta z potrawy, inaczej może nadać jej gorzki posmak.
Autor: GettyImages
Kocanki włoskie można uprawiać w ogrodzie albo w donicy na balkonie czy tarasie
Gdzie sadzić w ogrodzie kocankę włoską?
Ze względu na swoją urodę i wspaniały aromat liści, kocanka włoska oraz jej odmiany ozdobne (np. 'Silvery White' o białoszarych liściach), mogą mieć w ogrodzie wiele zastosowań.
- Kocanka włoska wspaniale prezentuje się na rabacie z bylinami (np. z liliowcami, bylinowymi szałwiami, rudbekiami, krwawnikami, perowskią) i niewielkimi krzewinkami (np. lawenda, pięciornik krzewiasty, karłowe berberysy i tawuły japońskie).
- Nadaje się też do uprawy na skalniakach i w ogrodach żwirowych.
- Może być także sadzona w ogródkach ziołowych, najlepiej w towarzystwie innych roślin śródziemnomorskich, takich jak np. szałwia, tymianek czy rozmaryn.
- Można ją wykorzystywać do tworzenia obwódek rabat, szczególnie gdy jest przycinana i prowadzona w formie niskiego żywopłotu.
- Dobrym pomysłem jest też sadzenie kocanki włoskiej obok ścieżki, altany czy kącika wypoczynkowego, gdyż często trącane i poruszane, wydzielają intensywny, ziołowy aromat.
Przeczytaj też: Jak założyć i pielęgnować ogródek ziołowy przy domu?
Kocanka włoska w doniczce na balkonie, tarasie i w domu
Kocanka włoska nadaje się również do uprawy w donicach na balkonach i tarasach, a nawet w mieszkaniu, na parapecie południowego okna. Jej żółte kwiatostany po ścięciu długo zachowują swój kolor, dlatego znakomicie nadają się na suche bukiety. Suszone pędy, liście i kwiaty można też wykorzystać do tworzenia aromatycznych mieszanek typu pot-pouri lub wiązać w pęczki i umieszczać w szafach, gdyż ich zapach odstrasza mole.
Olej z kocanki włoskiej
Kocanka włoska wykazuje też pewne właściwości lecznicze i pielęgnacyjne, dlatego pozyskiwany z niej olejek eteryczny ma zastosowanie w farmakologii (m.in. w żelu na blizny) i kosmetyce (np. kremy, perfumy). Olejek z kocanki włoskiej stosuje się przy problemach skórnych, np. trądzik różowaty, egzema) oraz w pielęgnacji cery naczynkowej, a także na siniaki, opuchlizny, a nawet oparzenia. Pomaga także w przypadku żylaków.
Kocanka włoska uprawa
Uprawa kocanki włoskiej w ogrodzie nie jest trudna, bo choć roślina ma bardzo określone wymagania, to po posadzeniu w odpowiednim miejscu nie sprawia problemów. Kocanka włoska pochodzi z Basenu Morza Śródziemnego, gdzie zasiedla głównie odkryte, kamieniste, nadmorskie zbocza, dlatego w uprawie oczekuje ciepłego, słonecznego stanowiska oraz przepuszczalnego, niezbyt żyznego i umiarkowanie wilgotnego, a nawet suchego podłoża, najlepiej o zasadowym odczynie pH. Dość dobrze znosi przejściową suszę i słabe podłoża, ale nie toleruje nadmiernej wilgotności, dlatego nie poradzi sobie na glebach ciężkich i mokrych.
Czy kocanka włoska zimuje w gruncie?
Kocanka włoska nie jest też w pełni mrozoodporna i choć w cieplejszych rejonach kraju, na osłoniętych stanowiskach może przetrwać zimę w gruncie, bezpieczniej jest posadzić ją w doniczce i na okres zimy umieścić w widnym, chłodnym pomieszczeniu.
Jak przycinać i rozmnażać kocanki włoskie?
Kocanki włoskie nie wymagają systematycznego przycinania, ale znoszą ten zabieg bardzo dobrze i jeśli wiosną zostaną przycięte, lepiej się rozkrzewią i dłużej zachowają ładny, gęsty, zwarty pokrój (starsze egzemplarze można też formować na kształt kuli).
Pozyskane podczas cięcia fragmenty pędów, można ukorzenić i wykorzystać do rozmnażania rośliny. Drugi raz kocankę warto przyciąć latem, podczas zabiegu usuwając przekwitłe kwiatostany, gdyż tworzące się z nich owocostany szybko szarzeją, przez co stają się nieefektowne i szpecą roślinę, nadając jej nieporządny wygląd.
Autor: GettyImages
W ogrodach uprawia się różne gatunki kocanek